Η βιταμίνη D είναι η μοναδική βιταμίνη που δεν την λαμβάνει ο οργανισμός μας από την τροφή αλλά κυρίως από τον ήλιο!
Πως γίνεται αυτό;
Ας παρατηρήσουμε τη διαδικασία μετατροπής των ακτίνων του ήλιου σε πολύτιμη βιταμίνη D.
Σημαντικό ρόλο στην μετατροπή της βιταμίνης D είναι οι αόρατες ακτίνες UVB που φτάνουν στη γη μας σε ένα μικρό ποσοστό. Το μεγαλύτερο ποσοστό φιλτράρεται υπό φυσιολογικές συνθήκες από το στρώμα του όζοντος.
Οι ακτίνες αυτές διαπερνούν τα ανώτερα στρώματα της επιδερμίδας μας, όπου με την βοήθεια αυτών μετατρέπει το σώμα μας ένα είδους χοληστερόλης (7-δεϋδροχοληστερόλη) σε πρoβιταμίνη D3. Η θερμότητα που προκαλεί ο ήλιος καθώς πέφτει στην επιδερμίδα συμβάλει τώρα στο να μετατρέψει ο οργανισμός την προβιταμίνη D3 σε Βιταμίνη D3.
Η βιταμίνη D3 μετατρέπεται στο ήπαρ σε 25-υδροξυβιταμίνη D (25-OH-Vitamin D, καλσιδιόλη). Αυτή η μορφή της βιταμίνης D ανευρίσκεται στην κυκλοφορία του αίματος και είναι αυτή που μπορεί να μετρηθεί σε αιματολογικές εξετάσεις. Ωστόσο, δεν είναι η ουσιαστική μορφή της βιταμίνης d.
Η ουσιαστική μορφή της βιταμίνης D είναι βιταμίνη D ορμόνη ή αλλιώς 1,25 διυδροξύ-βιταμίνη. Αυτή η ορμόνη μπορεί να παραχθεί άμεσα από τα κύτταρα και ανάλογα με τις ανάγκες του οργανισμού.
Οι δυσκολίες στην αναπλήρωση της βιταμίνης D
Θα πρέπει να πληρούνται κάποιες προϋποθέσεις για να μπορέσει ο οργανισμός μας να αναπληρώσει την απαιτούμενη βιταμίνη D. Έτσι μεταξύ των παραγόντων που επηρεάζουν την παραγωγή βιταμίνης D είναι η ώρα της ημέρας όπως επίσης, το πως ακριβώς πέφτει το ηλιακό φως στην επιδερμίδα και η μόλυνση του περιβάλλοντος.
Το ηλιακό φως μπορεί να μπλοκάρεται από την υπερβολική χρήση αντηλιακών προϊόντων.
Ακόμα μια δυσκολία στην αναπλήρωση επαρκής ποσότητας βιταμίνης D, είναι τα αυτοάνοσα νοσήματα. Βάση ερευνών διαπιστώθηκε ότι πολλά άτομα με Hashimoto Θυρεοειδίτιδα έχουν έλλειψη βιταμίνης D.
Βιταμίνη D στην διατροφή μας
Μια μικρή ποσότητας βιταμίνης D λαμβάνει ο οργανισμός μας μέσω της διατροφής. Συχνά μάλιστα, εφόσον προκύψει μια έλλειψη σε βιταμίνη D ίσως χρειαστεί να λάβει κάποιος και συμπληρώματα διατροφής. Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη D είναι η ρέγγα, το χέλι και τα μανιτάρια. Σε αντίθεση με την μεταβολή του ηλιακού φωτός, στη προκειμένη περίπτωση ο οργανισμός λαμβάνει την βιταμίνη D μέσα από την διαδικασία της πέψης.
Βιταμίνη D και επίπεδα χοληστερίνης
Ο μεταβολισμός της βιταμίνης D όπως και της χοληστερίνης γίνεται στο ήπαρ. Αυτές οι δύο βασικές ουσίες έχουν ως βάση τους την προαναφερόμενη 7-δεϋδροχοληστερόλη.
Η χοληστερίνη είναι βασική για τον οργανισμό. Ωστόσο «κακολογείται» συχνά, καθώς η μεγάλη ποσότητα της στο αίμα μπορεί να έχει βλαβερές συνέπειες.
Φαίνεται πως υπάρχει μια συσχέτιση των τιμών της βιταμίνης D και της χοληστερίνης όπως αναφέρει μια πρόσφατη έρευνα.*
Οι ερευνητές του Sunlight Reasearch Forum ερεύνησαν της καθημερινές συνήθειες 177 Ισπανών ηλικίας 18 έως 84. Η έρευνα αυτή ανέδειξε πως τα άτομα που βρισκόταν τακτικά εκτεθειμένα σε ηλιακό φως, είχαν χαμηλότερα επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα, ωστόσο είχαν και υψηλότερά επίπεδα βιταμίνης d.
Αντιθέτως αυτό σημαίνει, πως τα άτομα που έχουν έλλειψη βιταμίνης d, τείνουν να έχουν αυξημένα επίπεδα χοληστερίνης και κατά επέκταση διατρέχουν κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Μια αύξηση των επιπέδων της βιταμίνης D μπορεί στην προκειμένη περίπτωση να βοηθήσει στην μείωση της χοληστερίνης, όπως συμπέραναν οι ερευνητές.
Πόση βιταμίνη D χρειαζόμαστε;
Η ερώτηση αυτή δεν απαντάται εύκολα, καθώς ο κάθε οργανισμός διαφέρει. **
Η ποσότητα της βιταμίνης D που παράγει ο οργανισμός εξαρτάται από πολλούς παράγοντες μεταξύ αυτών και τον τύπου δέρματος μας. Ένα άτομο με πολύ ανοιχτό δέρμα παράγει πιο γρήγορα βιταμίνη D σε αντίθεση με ένα άτομο με σκούρη επιδερμίδα.
Η έλλειψη της βιταμίνης D προκαλεί πληθώρα συμπτωμάτων τα οποία είναι συχνά κοινά με αυτά ενός αυτοάνοσου νοσήματος.
Α.Α.
*Cutillas-Marco E et al.: “Vitamin-D status and hypercholesterolemia in Spanish general population”. Dermatoendocrinol. 1. Juni 2013;5(3):358-62. doi: 10.4161/derm.27497. Epub 18. Dez. 2013,
** Σύμφωνα με τελευταίες έρευνες η American Thyroid Association θέτει το ημερήσιο όριο της φαρμακευτικής δόσης στα 2000 ΙΕ για ενήλικες προκειμένου να καλυφθεί μια διαγνωσμένη έλλειψη βιταμίνης D.
