Τον τελευταίο καιρό κυκλοφορούν προγράμματα αδυνατίσματος κυρίως στο εξωτερικό με κετογονικές δίαιτες (δίαιτες χαμηλές σε υδατάνθρακες ), μέσω συμπληρωμάτων πρωτεϊνών με ρινογαστρική σίτιση (εισαγωγή καθετήρα από την μύτη στο στομάχι), όπου με την βοήθεια μιας αντλίας γίνεται συνεχής έκχυση τροφής για 24 ώρες.

Πρόκειται για προγράμματα που αναφέρονται με τον όρο “πρωτεϊνική κετογονική σίτιση” και ουσιαστικά είναι μια διατροφή-δίαιτα σωλήνα για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα που κυκλοφορεί πολλά χρόνια στην Ευρώπη, ενώ είναι σχετικά νέα στις ΗΠΑ.

Η ρινογαστρική σίτιση είναι ένα είδος τεχνητής διατροφής, όπου σε γενικές γραμμές μέσω ρινογαστρικού καθετήρα που εισέρχεται στην ρινική κοιλότητα και φτάνει ως στο στομάχι, η τροφή εισέρχεται σε αυτό και χρησιμοποιείται φυσιολογικά σε νοσοκομειακή νοσηλεία με συγκεκριμένα ιατρικά πρωτόκολλα, σε ασθενείς οι οποίοι δεν μπορούν να σιτιστούν κανονικά όπως ηλικιωμένοι, ασθενείς σε κώμα, ασθενείς με προβλήματα του πεπτικού συστήματος και προβλήματα κατάπωσης, σε βρέφη κ.α. Αρκετοί άνθρωποι ζούν με σωλήνες στο σώμα τους και σιτίζονται με αυτούς από ανάγκη λόγω ασθένειας, όχι όμως για διασκέδαση για να χάσουν βάρος.
Πως είναι δυνατόν να κάνουμε κάτι τέτοιο σε φυσιολογικά υγιή άτομα?

Για έναν απλό καθημερινό άνθρωπο, ο οποίος βασανίζεται από κιλά που δεν μπορεί να χάσει, μέσα από κυρίως προσωπικές αποτυχημένες προσπάθειες τα συγκεκριμένα προγράμματα δεδομένου ότι ακούγονται σαν επιστημονικός όρος, μπορούν να τον παραπλανήσουν και να νομίζει πως πρόκειται για κάτι προτεινόμενο, ασφαλές και καλό.

Η πρωτεϊνική δίαιτα είναι λίγο πολύ γνωστή σε όλους και παρά το γεγονός ότι τόσα έχουν ακουστεί για τις τρομακτικές συνέπειες αυτού του είδους δίαιτας, υπάρχουν ακόμη άτομα που συνεχίζουν να ρισκάρουν την υγεία τους ακόμη και την ίδια τους την ζωή για χάρη της γρήγορης απώλειας κιλών.

Όμως επειδή ίσως κάποιους να τους έχει αγγίξει το θέμα αυτό και να γνωρίζουν τις άσχημες συνέπειες των πρωτεϊνικών διαιτών, το συγκεκριμένο πρόγραμμα  εμπλουτίστηκε με τον όρο “πρωτεϊνική κετογονική δίαιτα”, με σκοπό ίσως να ασκήσει ένα είδος εντυπωσιασμού σε ανυποψίαστα άτομα που αφήνουν την μοίρα της υγείας τους και της ίδιας τους της ζωής να την διαχειρίζονται οι εκπρόσωποι των συγκεκριμένων προγραμμάτων.

Η κέτωση και συγκεκριμένα η υψηλή συγκέντρωση  κετονικών σωμάτων στο αίμα είναι από τις χειρότερες διαδικασίες που  μπορούμε να υποβάλλουμε τον οργανισμό μας. Στερούμε δηλαδή από αυτόν, μέσα από την ολική έλλειψη πρόοσληψης υδατανθράκων, την απαραίτητη ενέργεια που χρειάζεται  για να λειτουργήσει μέσα από την επαρκή πρόσληψη τους και τον υποβάλουμε σε μια διαδικασία να βρει ενέργεια από τις αποθήκες λίπους του, για να μπορέσει να υπολειτουργήσει ουσιαστικά, αυξάνοντας την συγκέντρωση κετονικών σωμάτων στο αίμα πολλές φορές  σε τοξικό επίπεδο. Δημιουργείται δηλαδή (κετοναιμία), ενώ σε κάποιες περιπτώσεις είναι πιθανή η εμφάνιση κετονικών σωμάτων στα ούρα (κετονουρία).

Δηλαδή όλη η καθημερινή θαυμαστή λειτουργία του οργανισμού για την παραγωγή ενέργειας, μέσα από μια συγκεκριμένη σειρά χημικών αντιδράσεων  (κύκλος του Krebs ), διαλύεται.
Οι κετογονικές δίαιτες υποστηρίζουν  ότι όταν εφαρμόζονται για μικρό χρονικό διάστημα δεν έχουν δυσάρεστες παρενέργειες. Όμως καθώς ο οργανισμός  είναι ένα τόσο ακριβές και λεπτομερές σύστημα, οποιαδήποτε ανθρώπινη παρέμβαση έχει πάντα άσχημες συνέπειες.
Οι παρενέργειες αυτών των διαιτών περιλαμβάνουν από απλό πονοκέφαλο, δυσοσμία στόματος από την συγκέντρωση πρωτεινών, δυσκοιλιότητα από την έλλειψη φυτικών ινών, αύξηση επιπέδων καλίου και νατρίου και ως και νεφρική ανεπάρκεια και πιθανόν σύμφωνα με μελέτες διαταραχές στο έντερο. θα προσθέσουμε βέβαια και την ζημιά που μπορεί να προκληθεί από το ίδιο το σωληνάκι από την τοποθέτηση του όλο αυτό το χρονικό διάστημα, το οποίο μπορεί να βλάψει τον οισοφάγο προκαλώντας στένωση, το διάφραγμα, τα πνευμόνια και να αυξήσει τον κίνδυνο πνευμονίας.

Στα συγκεκριμένα προγράμματα αναφέρεται  ότι ο οργανισμός  μέσα από αυτού του είδους δίαιτες, χρησιμοποιεί το αποθηκευμένο στον οργανισμό λίπος, για να επιτελέσει όλες τις φυσιολογικές και διανοητικές του λειτουργίες. Με αυτόν τον τρόπο είναι πολύ εύκολο να γίνει μια παρερμηνεία και να πιστέψει κάποιος ότι όχι μόνο δεν υπάρχει κίνδυνος, ίσα ίσα θα κάψει και το λίπος του.

Όμως τα πράγματα φυσικά και δεν είναι έτσι, καθώς κάποια βασικά όργανα όπως είναι ο εγκέφαλος και γενικά ολόκληρο το Νευρικό Σύστημα, καθώς και βασικοί ιστοί του οργανισμού, δεν μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς την απαραίτητη γλυκόζη που προσλαμβάνεται μέσω της πρόσληψης υδατανθράκων. Τέτοιου είδους δίαιτες χρησιμοποιούνται μόνο σε πολύ ειδικές ιατρικές περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα δίαιτες που ενισχύουν την παραγωγή κετονικών σωμάτων κατά παράδοξο τρόπο για συγκεκριμένους λόγους π.χ. στην  περίπτωση της επιληψίας στα παιδιά.

Τα προγράμματα αυτά  που μπορούμε να πούμε ότι είναι παραλλαγή της δίαιτας Άτκινς, η οποία είναι γνωστή για τις πολλές, σοβαρές και επικίνδυνες δυσάρεστες συνέπειες της, υποστηρίζουν  ότι είναι σύμφωνα με  διατροφικά πρωτόκολλα συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος και δίνουν  δυνατότητα επιλογής λήψης των πρωτεινικών σκευασμάτων είτε με σωληνάκι είτε μέσω στόματος,  χωρίς να διευκρινίζουν πια μέθοδος είναι πιο αποτελεσματική. Παρέχουν  πολύ λίγες θερμίδες σε μερικές περιπτώσεις ως και 800 θερμίδες ανά ημέρα και υπόσχονται κατά μυστηριώδες τρόπο απώλεια του 10% του βάρους του σώματος μέχρι και 20 κιλά σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, ενώ μειώνουν αισθητά την όρεξη.  Φυσικά δεν υπάρχει κάποιο μυστήριο εδώ,  γιατί αν περικόψει κανείς τόσες θερμίδες από την καθημερινή διαιτητική πρόσληψη έτσι και αλλιώς θα χαθεί βάρος, με αρνητικές συνέπειες βέβαια στον οργανισμό και στην υγεία γενικότερα.

Μετά την αφαίρεση του σωλήνα, αφού περάσει το στάδιο της ρινογαστρικής σίτισης, το άτομο που θα το εφαρμόσει θα συνεχίσει την πρόσληψη πρωτεϊνικών συμπληρωμάτων μαζί με κάποια διατροφή αγνώστου περιεχομένου και φυσικά τα κιλά που χάθηκαν θα επιστρέψουν όλα όταν το άτομο ξαναμπεί στην κανονική του καθημερινή διατροφή.

Όσον αφορά την σύσταση των πρωτεϊνικών σκευασμάτων που θα λαμβάνονται είτε δια στόματος είτε με ρινιγαστρικό καθετήρα, όπως αναφέρεται περιέχουν ειδικά αμινοξέα, τα οποία βοηθούν στην αποτοξίνωση και στην καλή λειτουργία του ήπατος.  Δηλαδή αφού θα έχει διαλυθεί  η ισορροπία του οργανισμού, θα λειτουργήσει όμως παρόλα αυτά καλύτερα το ήπαρ και όχι μόνο αυτό, θα αποτοξινωθεί και ο οργανισμός. Εκτός από αυτά τα “οφέλη”, όπως υποστηρίζεται από τους εκπροσώπους των προγραμμάτων, θα διατηρηθεί η μυϊκή  μάζα και θα χαθεί  το ανεπιθύμητο λίπος. Mάλιστα τα συγκεκριμένα σκευάσματα όπως δηλώνεται είναι εγκεκριμένα από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων.  Όμως δεν αναφέρεται για ποια χρήση. Το κόστος  των συγκεκριμένων προγραμμάτων είναι αρκετά μεγάλο και πατάει στη γρήγορη απώλεια βάρους.

Είναι πραγματικά θλιβερό να παίρνουμε υγιής ανθρώπους και εκμεταλλευόμενοι την επιθυμία τους να αδυνατίσουν να παραδίδουμε προς τα έξω  μελλοντικά ασθενείς. Αναρρωτιέται κανείς, καθώς όλο αυτό το διατροφικό κατασκεύασμα επινοήθηκε και εφαρμόζεται από ιατρικούς εκπροσώπους, κατά πόσο είναι ιατρικά και ηθικά σωστό να θυσιάζεται στον βωμό των προσωπικών συμφερόντων η υγεία. Υπάρχει ο φόβος πίσω από την εφαρμογή του να αποτελέσει μια μοντέρνα διατροφή-δίαιτα του μέλλοντος και ακόμη χειρότερα να χαθούν τα όρια για το που μπορεί να φτάσει κάποιος προκειμένου να αδυνατίσει γρήγορα και να σηματοδοτήσει την αρχή για να υποκινηθούν ανορθόδοξες ιατρικές μέθοδοι σε υγιείς ανθρώπους για γρήγορη απώλεια κιλών (π.χ τεχνητό κώμα).

Τέλος πρέπει το κάθε άτομο που αποφασίζει να χάσει βάρος, να αρχίσει να σκέφτεται πολύ σοβαρά που θα εμπιστευτεί το βασικότερο εφόδιο που έχει για να κρατηθεί στην ζωή, την τροφή του και να μην αφήνει την μελλοντική κατάσταση της υγείας του να καθοδηγείται από τον αποκλειστικό στόχο μιας γρήγορης  αδυνατιστικής προσπάθειας. Γιατί σημασία δεν έχει απλώς να κατεβάσουμε την ζυγαριά με οποιοδήποτε κόστος αυτό μπορεί να έχει για τον οργανισμό μας, αλλά να φτιάξουμε μια ισορροπημένη διατροφική βάση πάνω στην οποία θα πατήσει μια αργή και σταθερή απώλεια βάρους, σεβόμενοι πάνω από όλα την διατήρηση του πιο πολύτιμου μας αγαθού που πάντα παραμένει η υγεία.

 

 

 

 

 

 

 

 

Στυλιανή Γερακάκη