Διατροφικές προτάσεις για τα Χριστούγεννα για άτομα με διαβήτη
Συγγραφέας Χάρης Δημοσθενόπουλος Γράφτηκε στις ,
H εορταστική περίοδος των Χριστουγέννων μπορεί να γίνει μια αρκετά δύσκολη περίοδος για τα άτομα με διαβήτη.
Το φαγητό και τα εορταστικά εδέσματα των Χριστουγέννων αποτελούν μέρος της διασκέδασης στις γιορτές, και δεν υπάρχει λόγος ώστε τα άτομα με διαβήτη να απέχουν πλήρως από τα συγκεκριμένα τρόφιμα.
Σίγουρα, μια υγιεινή διατροφή είναι σημαντική για τη διαχείριση του διαβήτη, ακόμα και στις γιορτές. Αλλά αν καταφέρουν να ρυθμίσουν γενικά το διαβήτη τους ικανοποιητικά, τότε θα μπορέσουν να επιλέξουν και να δοκιμάσουν τα κλασικά πιάτα των Χριστουγέννων αλλά και να αποφύγουν τις μεγάλες παρεκκλίσεις. Έτσι, το εορταστικό διαιτολόγιο τους θα βασίζεται στη διατροφή των ημερών αλλά ταυτόχρονα μπορεί να περιλαμβάνει ακόμα και κάποιες τροποποιήσεις και παραλλαγές των παραδοσιακών συνταγών και την αποφυγή κάποιων «επιβαρυντικών» διατροφικών επιλογών (γλυκά, αλκοόλ, πολύ λιπαρά τρόφιμα).
Η περίοδος των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιά είναι γνωστό ότι είναι γεμάτη από “γευστικούς πειρασμούς” και χαρακτηρίζεται από τραπέζια με μεγαλύτερη ποικιλία και αφθονία από τις υπόλοιπες ημέρες. Κρέατα ενισχυμένα και εμπλουτισμένα με προσθήκη ξηρών καρπών, λιπαρών σως και αποξηραμένων φρούτων, σαλάτες που δεν περιέχουν μόνο λαχανικά αλλά και πολλά πρόσθετα καθώς και γλυκά όπως μελομακάρονα, κουραμπιέδες και παραδοσιακά γλυκά πάσης φύσεως αποτελούν τις κλασικές επιλογές για το εορταστικό τραπέζι βάζοντας τα άτομα με διαβήτη- όπως και όλους τους υπόλοιπους- σε μια «δοκιμασία» και σε πειρασμούς που μπορεί να επηρεάσουν άμεσα τα επίπεδα του ζαχάρου τους.
Δεδομένου ότι η αποχή από αυτές τις επιλογές δεν είναι ούτε εφικτή αλλά ούτε και ενδεδειγμένη πρόταση θα πρέπει να κρατηθεί το μέτρο στις επιλογές αυτές και να κρατηθεί μία ισορροπία ανάμεσα στην υγιεινή διατροφή που είναι σημαντική για τη ρύθμιση του διαβήτη αλλά και την παρουσία του ατόμου με διαβήτη μέσα στο κοινωνικό περιβάλλον της παρέας ή της οικογένειας. Και αυτό δεν είναι αδύνατο. Επιλέγοντας τη γαλοπούλα και το κοτόπουλο στα βασικά πιάτα αντί για πιο λιπαρά κρέατα, ενσωματώνοντας τις σαλάτες λαχανικών εποχή, καταναλώνοντας τους υδατάνθρακες και τα αμυλούχα τρόφιμα με προσοχή και αποφεύγοντας όσο περισσότερο είναι εφικτό τα γλυκά και την κατάχρηση του αλκοόλ θα καταφέρει και να διασκεδάσει αυτές τις ημέρες χωρίς όμως να βάλει σε δοκιμασία το ζάχαρο του.
Επειδή λοιπόν «μαγικές συνταγές» δεν υπάρχουν, και ταυτόχρονα η δύσκολη περίοδος που περνάμε απαιτεί ένα χαλαρωτικό διάλειμμα που οι γιορτές θα μας το προσφέρουν, είναι σημαντικό για τα άτομα με διαβήτη να αναπτύξουν τεχνικές και πρακτικές που να εξασφαλίσουν την απόλυτη ισορροπία ανάμεσα στην απόλαυση και τη εξασφάλιση ενός καλού γλυκαιμικού ελέγχου.
Αρχικά, θα πρέπει να προσπαθήσουν να περιορίσουν τις διατροφικές παγίδες κυρίως στα μεγάλα τραπέζια της εορταστικής περιόδου και τις υπόλοιπες ημέρες να κινούνται όσο γίνεται πιο κοντά στη συνήθη διατροφή τους. Γνωρίζοντας ότι οι φυτικές ίνες και οι διαιτητικές πρωτεΐνες προσφέρουν μεγαλύτερο κορεσμό είναι καλό σε κάθε γεύμα να γίνεται προσθήκη μεγάλης ποσότητας σαλατικών και λαχανικών, καθώς και όσο γίνεται πιο άπαχων πρωτεϊνικών επιλογών (στήθος κοτόπουλου/γαλοπούλας, χοιρινό χωρίς ορατό λίπος).
Η προσθήκη της σαλάτας μέσα στο βασικό πιάτο αφήνει λιγότερο χώρο για τα υπόλοιπα εδέσματα και δίνει αμέσως της εντύπωση του «γεμάτου» πιάτου και το μήνυμα του κορεσμού στον εγκέφαλο. Άλλωστε το μοντέλο του πιάτου του διαβήτη προτείνει το ½ να καλύπτεται από λαχανικά και φρούτα. Επίσης κορεσμό προσφέρει, έστω και για λίγο, η πρόσληψη νερού πριν το γεύμα και για αυτό 1-2 ποτήρια νερό πριν καθίσουμε στο εορταστικό τραπέζι θα περιορίσει σημαντικά την όρεξη τους, ενώ το ίδιο θα κάνει η κατανάλωση ενός σαρκώδους φρούτου ½ ώρα πριν το γεύμα.
Σημαντικό είναι επίσης να παρέμβουμε όπου μπορούμε στις κλασικές συνταγές μειώνοντας λιπαρά και ζάχαρα. Έτσι η χρήση του γιαουρτιού και του γάλακτος στη θέση της κρέμας γάλακτος, τα πιο απλά ντρέσιγκ σαλάτας με λάδι και ξύδι, ο μετριασμός της χρήσης ξηρών καρπών, η χρήση της στέβιας και άλλων υποκατάστατων στα γλυκά (όταν αυτό είναι εφικτό) και η αποφυγή τηγανίσματος και υψηλής προσθήκης ελαιόλαδου στις συνταγές των ημερών μπορούν σίγουρα να μειώσουν την υνολική θερμιδική μας πρόσληψη, χωρίς ταυτόχρονα να στερεί την γευστική απόλαυση.
Τις ενδιάμεσες ημέρες η διατροφή είναι καλό να βασίζεται περισσότερο στις αρχές της διατροφής του διαβήτη με τρόφιμα όπως το ψάρι, τα λαδερά λαχανικά και ελαφριές και αποτοξινωτικές σούπες και να μην περιέχει κρέας και πολλούς αμυλούχους υδατάνθρακες.
Τέλος, επειδή το σωματικό βάρος είναι μια σημαντική παράμετρος για τη σωστή ρύθμιση του διαβήτη αλλά και δείκτης της σωστής ή μη διατροφής είναι σημαντικό να υπάρχει ένας τακτικότερος έλεγχος του βάρους κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου για να ανακοπεί η αυξητική του πορεία.
Χάρης Δημοσθενόπουλος,M MedSci. SRD
Κλινικός Διαιτολόγος – Βιολόγος
