Η παιδική παχυσαρκία παράγοντες κινδύνου, πρόληψη & αντιμετώπιση,ποιός ο ρόλος των γονέων;
Συγγραφέας Ελίνα Χαλόφτη Γράφτηκε στις ,
Η παιδική παχυσαρκία αποτελεί ένα από τα βασικότερα προβλήματα υγείας στην παιδική ηλικία. Στην Ελλάδα 2 στα 10 παιδιά ηλικίας 2-19 είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα.
Τα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας έχουν αυξηθεί περισσότερο από 3 φορές τα τελευταία 30 χρόνια και σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας το 2010 υπήρχαν 42 εκατομμύρια υπέρβαρα παιδιά κάτω από 5 ετών. Η παχυσαρκία ορίζεται ως αποτέλεσμα αρνητικής συσχέτισης ανάμεσα στο επίπεδο της φυσικής δραστηριότητας και της σωματικής μάζας.
Μεταξύ άλλων οι αιτίες για την παιδική παχυσαρκία μπορεί να οφείλονται σε γονική παχυσαρκία ενός ή και των δύο γονέων, καθιστική συμπεριφορά (πάνω από 8 ώρες μπροστά στην τηλεόραση την εβδομάδα ), ταχεία αύξηση του σωματικού βάρους κατά το πρώτο έτος της ηλικίας ή και υψηλό βάρος γέννησης.
Η παχυσαρκία κατά την παιδική ηλικία συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων, υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης αθηροσκλήρωσης, αντίσταση στην ινσουλίνη και εμφάνιση διαβήτη τύπου 2, κοινωνικές διακρίσεις, χαμηλή αυτοεκτίμηση καθώς και πολύ κακή ποιότητα ζωής.
Λαμβάνοντας υπόψιν όλα τα παραπάνω ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για τη διαχείριση των υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών παραμένει μια δύσκολη υπόθεση. Ωστόσο μια επιτυχής παρέμβαση περιλαμβάνει την καθοριστική βοήθεια της οικογένειας αλλά και του σχολείου. Και στις δυο περιπτώσεις θα πρέπει να υπάρχει ενθάρρυνση και προτροπή των παιδιών για αλλαγές τόσο στις διατροφικές τους συνήθειες όσο και στην αύξηση της φυσικής σωματικής δραστηριότητας.
Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής που ζητάμε από τα παιδιά θα πρέπει να γίνει στόχος αλλαγής τρόπου ζωής για όλη την οικογένεια. Είναι εξίσου σημαντική η διατροφική συμπεριφορά των γονέων μπροστά στα παιδιά και η αρχή στις αλλαγές θα πρέπει να έρθει πρώτα μέσα από τη δική τους σωστή διατροφική συμπεριφορά.
Οι στόχοι θα πρέπει να τεθούν σταδιακά ώστε να αποτελέσουν μια σταθερή βάση για τις αλλαγές.
- Ξεκινήστε θέτοντας μικρούς ρεαλιστικούς στόχους για την αλλαγή της συμπεριφοράς και αναφέρεται τα οφέλη που θα επιτευχθούν.
- Βεβαιωθείτε ότι οι στόχοι δεν θα οδηγήσουν σε συγκρούσεις τα μέλη της οικογένειας .
- Όταν κάποιος στόχος δεν επιτευχθει είναι μια ευκαιρία να αξιολογηθούν εκ νέου τα κίνητρα και η πολυπλοκότητα ή η προσπάθεια που απαιτείται για την επίτευξη αυτού του στόχου.
- Ο βαθμός της ανταμοιβής του παιδιού θα πρέπει να ταιριάζει με το μέγεθος της προσπάθειας που κατέβαλε για την επίτευξη του στόχου. Εάν ένας στόχος δεν επιτευχθεί, τότε η αμοιβή που συμφωνήθηκε για αυτό δεν θα πρέπει να δοθεί.
- Η ανταμοιβή δεν θα πρέπει να είναι κάποιο τρόφιμο.
- Η αγορά πολυσυσκευασιών θα πρέπει να αποφεύγεται σε τρόφημα όπως σνακ ή γλυκά ώστε να μην αποθηκεύονται στο σπίτι.
- Περιορισμός στο χαρτζιλίκι που προορίζεται για τρόφιμα και ποτά.
Τέλος, οι γονείς θα πρέπει να βοηθούν τα παιδιά να βρουν φυσικές δραστηριότητες που τους ταιριάζουν και να τα ενθαρρύνουν για τη συμμετοχή τους. Ο έπαινος από τους γονείς για τα επιτεύγματα των παιδιών παραμένει σημαντικός.
Από την ηλικία των 5 ετών, τα παιδία θα πρέπει να έχουν μια διατροφή χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, πλούσια σε φυτικές ίνες και σύμφωνη με το πρότυπο της Μεσογειακής διατροφής.
Η πρόσληψη ενέργειας στα παιδιά θα πρέπει να ρυθμίζεται σύμφωνα με τον κορεσμό τους και να μην πιέζονται να καταναλώσουν το φαγητό που βρίσκεται στο πιάτο τους.
Τα παιδιά σχολικής ηλικίας θα πρέπει να καταναλώνουν ένα ή δύο σνακ την ημέρα στο σχολείο. Σνακ όπως πατατάκια, μπισκότα, γλυκά και σοκολάτα θα πρέπει να καταναλώνονται περιστασιακά και όχι ως καθημερινή επιλογή.
Μερικές καλές διατροφικές επιλογές σνακ περιλαμβάνουν:
- Φρέσκα φρούτα
- Sticks Λαχανικών (όπως-καρότο, αγγούρι)
- Τυρί σε κύβους
- Ανάλατους ξηρούς καρπούς
- Γιαούρτι
- Μπισκότα ολικής άλεσης με φρούτα
- Σπιτικό κέικ φρούτων
Μέρος της διατροφικής αγωγής των παιδιών θα πρέπει να είναι και η σωστή ενυδάτωση. Από τα καλύτερα ποτά ανάμεσα στα γεύματα και σνακ είναι το νερό και το γάλα, τα οποία δεν έχουν βλαβερή επίδραση στα δόντια όπως τα ζαχαρούχα ροφήματα, οι χυμοί και τα αναψυκτικά.
Όσο σημαντική έιναι η πρόληψη της παιδικής παχυσαρκίας εξίσου σημαντική είναι και η αντιμετώπιση και η θεραπεία της. Μην ξεχνάμε πως ένα υπέρβαρο παιδί έχει πιθανότητα 40 – 70% να γίνει ένας παχύσαρκος ενήλικας. Οι γονείς θα πρέπει να δρουν προληπτικά όσο και δραστικά έχοντας ως στόχο την καλή ψυχική αλλά και σωματική υγεία των παιδιών τους.
