«Γλυκιά» εγκυμοσύνη :
Συγγραφέας Μαρία Π. Μπίζιου Γράφτηκε στις ,
Διαβήτης Κύησης (GDM) και πώς να τον ρυθμίσετε!
Η περίοδος της εγκυμοσύνης είναι από τις πιο γλυκές στη ζωή μιας γυναίκας! Δυστυχώς, όμως, για κάποιες γυναίκες, περίπου 4 στις 100, η περίοδος αυτή παραείναι γλυκιά, αφού τις επισκέπτεται το πρόβλημα του αυξημένου σακχάρου στο αίμα, ο διαβήτης της κύησης. Πριν αγχωθείτε, μάθετε πώς γίνεται η διάγνωση και, αν χρειαστεί, η ρύθμιση του διαβήτη της κύησης.
Η εγκυμοσύνη συνδέεται με αλλαγή στην ευαισθησία των κυττάρων μας στην ινσουλίνη η οποία μπορεί να οδηγήσει σε μεταβολές των επιπέδων γλυκόζης (ζαχάρου), στο αίμα μας. Τόσο για τις γυναίκες με γνωστό διαβήτη όσο και για τις γυναίκες που αναπτύσσουν διαβήτη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (GDM)., αυτές οι αλλαγές αν δεν προσεχθούν, μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τόσο το έμβρυο όσο και την μητέρα !
Ο ευρέως αποδεκτός ορισμός για τον Διαβήτη της κύησης (GDM) είναι αυτός που δίνεται από την American Diabetes Association (ADA) «GDM… κάθε βαθμού δυσανεξία στη γλυκόζη με έναρξη ή πρώτη αναγνώριση διαρκούσης της εγκυμοσύνης» . Η ευρεία αποδοχή του ορισμού αυτού σε μεγάλο μέρος οφείλεται στο γεγονός ότι δεν αναφέρει κανένα συγκεκριμένο διαγνωστικό κριτήριο. Ο ορισμός αυτός ισχύει ακόμη και αν «η κατάσταση » (δηλ. ο Διαβήτης) εξακολουθεί να υφίσταται και μετά την εγκυμοσύνη.
Διάγνωση του διαβήτης κύησης
Επί του παρόντος, υπάρχει έλλειψη διεθνούς συναίνεσης σχετικά με τα διαγνωστικά κριτήρια για το GDM. Επισημαίνεται ότι γλυκόζη πρωινή νηστείας > 126mg/dl* τους 3 πρώτους μήνες της κύησης και σε οποιαδήποτε ηλικία κύησης και αν βρίσκεται η εγκυμονούσα σημαίνει προυπάρχοντα διαβήτη, (*πάντα χρειάζεται επιβεβαίωση με 2η επανάληψη). Η διάγνωση του διαβήτη τότε είναι βέβαιη και δεν χρειάζεται άλλη εξέταση !
Αν τώρα η γλυκόζη αίματος κατά την πρώτη επίσκεψη της εγκύου στο γιατρό της είναι <92mg/dl τότε προγραμματίζεται για δοκιμασία ανοχής γλυκόζης μεταξύ 24ης–28ης εβδομάδας κύησης.
Πότε υπάρχει πρόβλημα
Για να θεωρηθεί ότι υπάρχει διαβήτης κύησης, θα πρέπει στην εξέταση να βρεθούν δύο τουλάχιστον τιμές μεγαλύτερες από τις παρακάτω φυσιολογικές:
Γλυκόζη νηστείας μέχρι 95 mg/dl
• Στα 60΄ μέχρι 180 mg/dl
• Στα 120΄ μέχρι 155 mg/dl
• Στα 180΄ μέχρι 140 mg/dl
Αν βρεθούν τουλάχιστον δύο τιμές χαμηλότερες από 65mg/dl, πρόκειται για προδιαβητική κατάσταση (εξαιτίας υπερβολικής έκκρισης ινσουλίνης) οπότε και χρειάζεται να συμβουλευτείτε διαβητολόγο και διαιτολόγο για να σας δώσει σχετικές οδηγίες (π.χ. συχνά γεύματα).
Προσοχή! Ορισμένοι γυναικολόγοι συστήνουν τη μίνι καμπύλη (εξέταση με μικρότερη ποσότητα γλυκόζης και λιγότερες αιμοληψίες), αλλά πρόκειται για λανθασμένη πρακτική. Όλες οι γυναίκες θα πρέπει να κάνουν την καμπύλη με 100 γρ. γλυκόζης και 4 αιμοληψίες.
Διατροφή για τον Διαβήτη της κύησης
Ιδανικά, όλες οι γυναίκες σε όλες τις κυήσεις θα πρέπει να παίρνουν συμβουλές σχετικά με την πρόσληψη μακροθρεπτικών (επιλογή διαιτολογίου με βάση τις ημερήσιες θερμιδικές ανάγκες) και μικροθρεπτικών συστατικών ( ημερήσιο συμπλήρωμα σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία) για την επίτευξη του καλύτερου δυνατού αποτελέσματος της κύησης.
Από κοινού με άλλες γυναίκες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, οι γυναίκες με διαβήτη θα πρέπει να εξασφαλίσουν ότι υπάρχει επαρκής πρόσληψη φολικού οξέος αν είναι δυνατόν 2-3 μήνες πρίν την σύλληψη. Το ίδιο ισχύει για την βιταμίνη D. Το ασβέστιο, ο σίδηρος και το μαγνήσιο καλό είναι να ελέγχονται και να συμπληρώνονται μετά τον 3ο μήνα της κύησης.
Είναι επίσης πιθανόν η μητρική παχυσαρκία να συσχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εμβρυϊκών ανωμαλιών [Δίαιτες απώλειας βάρους γενικά δεν συνιστάνται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης].
Για τις γυναίκες με GDM, που είναι σημαντικά υπέρβαρες, η μείωση της κατανάλωσης θερμίδων (αλλά με όχι περισσότερο από 30% της συνήθους πρόσληψης), δεν συνδέεται με προβλήματα για το έμβρυο τουναντίον μπορει να ωφελήσει πολλαπλάσια και την μητέρα και το έμβρυο.
Τί περιλαμβάνει λοιπόν ένα σωστό και ισορροπημένο διαιτολόγιο;
Η διατροφή πρέπει οπωσδήποτε να περιλαμβάνει 175 γραμ. υδατάνθρακες στο ελάχιστο καθημερινά, καθότι η γλυκόζη είναι το κύριο καύσιμο για την ανάπτυξη του εμβρύου.
Τα μεταγευματικά επίπεδα σακχάρου εξαρτώνται αποκλειστικά από το περιεχόμενο του γεύματος σε υδατάνθρακες. Προτιμώνται σύνθετοι υδατάνθρακες, όπως τα δημητριακά (πολύσπορο ψωμί, ολικής αλέσεως δημητριακά) και τα φρούτα και λαχανικά, που επιδρούν λιγότερο στα μεταγευματικά επίπεδα σακχάρου απ’ ό,τι οι απλοί (άσπρο ψωμί, γλυκά).
Οι έγκυες με διαβήτη συνιστάται να λαμβάνουν τρία κυρίως γεύματα και τρία σνακ. Το πρωινό πρέπει να έχει λιγότερους υδατάνθρακες για να βοηθήσει να διατηρηθεί η ευγλυκαιμία, καθώς το πρωί η αντίσταση στην ινσουλίνη είναι μεγαλύτερη.
Προτιμήστε
• Άφθονα φρούτα και λαχανικά, για να παίρνετε τις βιταμίνες τους, αλλά κυρίως τις φυτικές τους ίνες και συνοδεύστε τα πάντα με λίγο τυρί ή ξηρούς καρπούς για να ρυθμίσετε καλύτερα τον γλυκαιμικό δείκτη.
• Τρόφιμα ολικής άλεσης, γιατί θα σας χορτάσουν χωρίς να σας ανεβάσουν τόσο το σάκχαρο.
• Γαλακτοκομικά, χαμηλά σε λιπαρά.
• Ελαιόλαδο, αλλά με μέτρο,
• Τα απαραίτητα λιπαρά οξέα (ω-3 και ω-6) από ψάρια, ξηρούς καρπούς κλπ.
• Άπαχο κρέας και κοτόπουλο.
Αποφύγετε
• Τρόφιμα με απλά σάκχαρα (γλυκά, χυμούς, λευκό ψωμί, προϊόντα ζύμης), γιατί αυξάνουν τα επίπεδα γλυκόζης του αίματος και συμβάλλουν σε μεγάλο βαθμό στην ανάπτυξη διαβήτη κύησης.
• Τα σπορέλαια, τα υδρογονωμένα ή τα μερικώς υδρογονωμένα λίπη που υπάρχουν σε τυποποιημένα τρόφιμα, πατατάκια, μπισκότα, κρουασάν και τηγανητές πατάτες εμπορίου.
• Τρόφιμα σε κονσέρβες ή προτηγανισμένα και προμαγειρεμένα τρόφιμα.
Καταναλώστε με μέτρο
• Πατάτες, μακαρόνια και ρύζι, που μπορεί να αυξήσουν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα, κυρίως όταν καταναλώνονται μόνα τους και όχι ως συνοδευτικό πρωτεΐνης (κρέας, ψάρι, κοτόπουλο).
Παρακάτω σας παρουσιάζουμε ένα ενδεικτικό εβδομαδιαίο διαιτολόγιο για μια έγκυο με διαβήτη κύησης.
| Δευτέρα | Τρίτη | Τετάρτη | Πέμπτη | Παρασκευή | Σάββατο | Κυριακή | |
| Πρωί | Αυγό βραστό + Γραβιέρα + παξιμάδι ολικής | Κεφίρ με κανέλα και μπανάνα | Ομελέτα με λαχανικά και τυρί | Γάλα ή γιαούρτι + ξηροί καρποί + ταχίνι | Κεφίρ με κανέλα και μπανάνα | Γάλα ή γιαούρτι + ξηροί καρποί + ταχίνι | Ομελέτα με λαχανικά και τυρί |
| Δεκατιανό | Φρούτο + ξηροί καρποί | Παξιμάδι ολικής + ντοματίνια + τυρί | 1 ράβδο δημητριακών +κεφίρ ή γάλα | Αποξηραμένα φρούτα + γραβιέρα | Κουλούρι Θεσ/κης + τυρί | Φρούτο + ξηρούς καρπούς | Κεφιρ με μπανάνα και κανέλα |
| Μεσημεριανό | Σπανακόρυζο + τυρί ή γιαούρτι + παξιμάδι ολικής | Κοτόπουλο κοκκινιστό +ρύζι ή πλιγούρι με λαχανικά + σαλάτα εποχής | Ζυμαρικά ολικης με σάλτσα ντομάτα και τυρί + σαλάτα εποχής με λίγο τυρί | Όσπριο με λαχανικά + τυρί ή αυγό + παξιμάδι ολικής | Ψάρι βραστό + ψαρόσουπα με λαχανικά + 1 φέτα ψωμί ολικής | Μπιφτεκάκια με σάλτσα ντομάτας + ρύζι ή πλιγούρι + σαλάτα εποχής | Ελεύθερο |
| Απογευματινό | Γιαούρτι με ξηρούς καρπούς και φρούτα | Ανθότυρο με μέλι, καρύδια και κανέλα | Ρυζόγαλο με κανέλα, χωρίς ζάχαρη + αποξηραμένα φρούα | Γάλα ή γιαούρτι + ξηροί καρποί + ταχίνι | Γιαούρτι με κομματιασμένο παστέλι | Ρυζόγαλο με κανέλα, χωρίς ζάχαρη + αποξηραμένα φρούα | Ψωμί με ταχίνι και γάλα |
| Βραδινό | Τυρόπιτα σπιτική + σαλάτα εποχής | Κρητικός ντάκος (παξιμάδι ολικής, ντομάτα, τυρί, ελαιόλαδο, ρίγανη) | Σουβλάκια καλαμάκια κοτόπουλο + 1 ψητή πίτα+ σαλάτα εποχής | Σαλάτα εποχής + τυρί ή/και αυγό + παξιμάδι ολικής | Τυρόπιτα σππιτική + σαλάτα εποχής | ½ από το μεσημεριανό | Σούπα λαχανικών + γραβιέρα ή αυγό + παξιμάδι ολικής |
Σημ : 2 μήνες μετά τον τοκετό, η μητέρα πρέπει απαραίτητα να επαναλάβει τις εξετάσεις σακχάρου!
