Γεροντικοί λεκέδες – Υπερκερατώσεις
Συγγραφέας Παναγιώτης Μάνταλος Γράφτηκε στις ,
Πρόκειται για τις σκούρες επίπεδες κηλίδες (γκρίζα, καφέ ή μαύρα στίγματα) που εμφανίζονται στο δέρμα με την πάροδο της ηλικιας και δημιουργούνται από υπερπαραγωγή μελανίνης, τοπικά. Λέγονται και ηλιακές κηλίδες. Εμφανίζονται συνήθως, στην περιοχή του μετώπου, στους κροτάφους, τα μάγουλα, το πηγούνι, το μπούστο, τη ραχιαία επιφάνεια των χεριών και σε όλα τα σημεία που εκτίθενται στην ηλιακή ακτινοβολία.Οι λεκέδες αυτοί που λέγονται και υπερμελαγχρώσεις, προκαλούνται κυρίως από γενετικούς και ορμονικούς παράγοντες.
Η υπεριώδης ηλιακή ακτινοβολία στις μέρες μας, παίζει επίσης, τον πιο σημαντικό παράγοντα στην δημιουργία της υπερμελάγχρωσης, διότι ο ήλιος αποτελεί τον πιο ισχυρό παράγοντα ενεργοποίησης της υπερπαραγωγής της μελανίνης. Αλλά ακόμη και οι UV ακτινοβολίες που παράγονται τεχνητά στα μηχανήματα solarium έχουν επίδραση στην παραγωγή της μελανίνης.
Οι ηλιακές κηλίδες εμφανίζουν επίσης, μεγαλύτερη προτίμηση στις ανοιχτόχρωμες επιδερμίδες και μικρότερη στις σκουρόχρωμες. Λόγω των ορμονικών εκκρίσεων οι γυναίκες έχουν πολύ συχνότερη εμφάνιση υπερμελάγχρωσης από τους άνδρες. Έρευνες έδειξαν ότι 9 φορές περισσότερες γυναίκες εμφανίζουν υπερμελάγχρωση από ότι άνδρες.
Το χλόασμα και οι φακίδες, συχνά μπορεί να προκαλέσουν σύγχυση στην διαγνωση με τους γεροντικους λεκεδες, αλλά η διαφορά στην ηλικία κατά τη εμφάνιση τους, μπορεί συνήθως να ξεκαθαρίσει το προβλημα. Σε αντίθεση με το χλόασμα ή τις φακίδες, οι γεροντικοί λεκέδες οφείλονται σε αυξημένη πυκνότητα των μελανινοκυττάρων και εμφανίζονται περίπου στην ηλικία των 40 χρόνων.
Αλλες παθήσεις που μοιάζουν με την κλινική εικόνα των γεροντικών λεκέδων και πρέπει να διαφοροδιαγνωσθούν από αυτούς, εκτός από τις φακίδες, είναι: οι ελιές (σπίλοι), οι σμηγματορροικές υπερκερατώσεις, η κακοήθης φακή και το μελάνωμα.
Ο Δερματολόγος και ο Πλαστικός χειρουργός είναι οι πιο κατάλληλοι ιατροί για την διαφοροδιάγνωση αυτών των δερματικών αλλοιώσεων. Στην ουσία το πιο σημαντικό είναι η διαφοροδιάγνωση από την κακοήθη φακή και το μελάνωμα που αποτελούν τις κακοήθεις παθήσεις της συγκεκριμένης ομάδας δερματικών βλαβών, οι υπόλοιπες των οποίων, στην μεγάλη πλειοψηφία τους είναι καλοήθεις βλάβες. Η τελική και ασφαλής διάγνωση γίνεται μόνο με την βιοψία (ιστολογική εξέταση) αφού αφαιρεθεί ολόκληρη η βλάβη χειρουργικά. Σε οποιαδήποτε πιθανότητα αμφιβολίας θα πρέπει να γίνεται βιοψία.
Η αντιμετώπιση και θεραπεία αυτών των καλοήθων δερματικών αλλοιώσεων, περιλαμβάνει:
Φάρμακα: κρέμες λεύκανσης μόνες τους ή σε συνδυασμό με ρετινοειδή και ήπια στεροειδή μπορούν να ξεθωριάσουν σταδιακά τις κηλίδες μέσα σε μερικούς μήνες.
Κρυοθεραπεία: Αυτή η διαδικασία προβλέπει την εφαρμογή υγρού αζώτου ή άλλου ψυκτικού πάνω στις κηλίδες με στόχο την εξουδετέρωση τους.
LASER: Το Laser καταστρέφει τα κύτταρα που παράγουν μελανίνη, χωρίς να βλάψει την επιφάνεια του δέρματος. Αποτελεί την πιο αποτελεσματική και γρήγορη θεραπεία. Μετά την ολοκλήρωση των συνεδριών, οι γεροντικές κηλίδες ξεθωριάζουν σταδιακά μέσα σε διάστημα μερικών ημερών ή εβδομάδων. Χρησιμοποιούναι τα θερμοεκλεκτικά lasers Q- switch Aλεξανδρίτη, ή ακόμα και CO2.
Δερμοαπόξεση: Αυτή η διαδικασία προβλέπει την απόξεση της επιφανειακής στοιβάδας του δέρματος με ένα περιστρεφόμενο βουρτσάκι.
Χημικό πίλινγκ: Προβλέπει την εφαρμογή ενός οξέως, το οποίο καίει το εξωτερικό στρώμα του δέρματος μέχρι το σημείο όπου βρίσκονται οι κηλίδες.
Πρόληψη
Για να αποφύγετε τις ηλιακές κηλίδες:
Αποφεύγετε τον ήλιο από τις 10 το πρωί μέχρι τις 4 το απόγευμα, κάνετε χρήση αντηλιακού, φοράτε καπέλο με πλατύ γύσο, καλύπτετε τα χέρια και τα πόδια σας με ρούχα. Στην αγορά, κυκλοφορούν και αρκετά ενδύματα από ειδικά αντηλιακά υφάσματα.
Συνοψίζοντας, οι γεροντικοί λεκέδες, είναι καλοήθεις δερματικές αλλοιώσεις που εμφανίζονται με την πάροδο της ηλικίας και λόγω της έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία, και αντιμετωπίζονται συνήθως πολύ εύκολα από τον Δερματολόγο και τον Πλαστικό χειρουργό. Θα πρέπει όμως πρώτα να γίνεται η διαφοροδιάγνωση, από τις σπάνιες περιπτώσεις της κακοήθους φακής και του μελανώματος. Σε αυτές τις περιπτώσεις η βιοψία ολόκληρης της δερματικής βλάβης, χειρουργικά, θα δώσει την μόνη ασφαλή διάγνωση. Η ισορροπημένη έκθεση στον ήλιο από την μικρή ηλικία, θεωρείται η καλύτερη πρόληψη, ειδικά για τις γυναίκες και όσους έχουν λευκότερο δέρμα.
