Τι είναι η παχυσαρκία;
Συγγραφέας Σπύρος Καρράς Γράφτηκε στις ,
Παχυσαρκία είναι η μεγάλη αύξηση του βάρους του σώματος, 15 – 20 ή και περισσότερα κιλά πάνω από το ιδανικό βάρος, που δημιουργείται από τη συσσώρευση λίπους. Αν τα κιλά αυξηθούν ακόμη περισσότερο η παχυσαρκία ονομάζεται Νοσογόνος και χρειάζεται να αντιμετωπιστεί ιατρικά, αφού όσο περισσότερα είναι τα παραπανίσια κιλά τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος για την υγεία του ατόμου. Με ακρίβεια η παχυσαρκία προσδιορίζεται αν γνωρίζουμε τον Δείκτη Μάζας του Σώματος μας που εξαρτάται από το βάρος και το ύψος μας.
Η συχνότητα της παχυσαρκίας δυστυχώς αυξάνεται συνεχώς στα κράτη του Δυτικού κόσμου και έχει φτάσει να είναι η δεύτερη αιτία θανάτου σήμερα. Σήμερα η παχυσαρκία θεωρείται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) σοβαρή και επικίνδυνη νόσος που χρειάζεται εξειδικευμένη ιατρική αντιμετώπιση. Η Ελλάδα είναι η δεύτερη χώρα στην Ευρώπη σε συχνότητα παχυσαρκίας στους ενήλικες και η πρώτη σε παιδική και εφηβική παχυσαρκία.
Η παχυσαρκία είναι μια χρόνια νόσος που προκαλεί σοβαρά προβλήματα υγείας όπως υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, αύξηση της χοληστερίνης, καρδιακά και εγκεφαλικά επεισόδια, χολολιθίαση, αναπνευστική ανεπάρκεια, άπνοιες στον ύπνο, ορμονικές διαταραχές και υπογεννητικότητα, οστεοαρθρίτιδα και οσφυαλγίες, φλεβική ανεπάρκεια, γαστρο – οισοφαγική παλινδρόμηση, κατάθλιψη κ.λ.π. Ακόμα προδιαθέτει στην ανάπτυξη διάφορων μορφών καρκίνου όπως του μαστού, του ενδομητρίου, του παχέος εντέρου και του προστάτη.
Επειδή η παχυσαρκία προκαλεί τους παραπάνω κινδύνους για την υγεία, γίνεται φανερό ότι υπάρχει άμεση ανάγκη αποκατάστασης του βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα, για λόγους που δεν σχετίζονται με την αισθητική, αλλά γιατί η ελάττωση του βάρους έχει θετική επίδραση στην σωματική και ψυχική υγεία του ατόμου.
Επειδή η παχυσαρκία είναι νόσημα πολυπαραγοντικό, που γι’ αυτό ευθύνονται η κληρονομικότητα, οι διατροφικές συνήθειες, η καθιστική ζωή, το άγχος και το καθημερινό στρες της σύγχρονης ζωής, η έλλειψη άσκησης κ.λ.π., η θεραπευτική της αντιμετώπιση είναι σύνθετη. Δίαιτα, άσκηση, ψυχολογική υποστήριξη και φάρμακα χρησιμοποιούνται για την μείωση του βάρους, αν τα κιλά που πρέπει να χαθούν είναι λίγα.
Σε σοβαρές περιπτώσεις παχυσαρκίας όπου τα κιλά που πρέπει να χαθούν είναι περισσότερα από 20 – 25 υπάρχουν επεμβάσεις για την μόνιμη και οριστική αντιμετώπιση του προβλήματος. Γιατί όσο περισσότερα είναι τα παραπανίσια κιλά ( δηλ. όσο μεγαλύτερος είναι ο Δείκτης Μάζας Σώματος ) τόσο σοβαρότερη είναι η μορφή της παχυσαρκίας και τόσο δυσκολότερη η αντιμετώπιση της με δίαιτα, άσκηση, φάρμακα κ.α. Στις περιπτώσεις αυτές οι ενδοσκοπικές και οι λαπαροσκοπικές επεμβάσεις όπως το γαστρικό μπαλόνι, ο δακτύλιος, η επιμήκης γαστρεκτομή, η γαστρική παράκαμψη, θα λύσουν συνήθως το πρόβλημα μια για πάντα.
Η μείωση του βάρους έχει μόνο ευεργετικές συνέπειες τόσο στην σωματική όσο και στην ψυχική υγεία του ατόμου και βέβαια στην αισθητική εμφάνιση του. Οι επεμβάσεις ελάττωσης του βάρους περιορίζουν την συχνότητα και τον κίνδυνο ανάπτυξης των νοσημάτων που προκαλεί η παχυσαρκία, ενώ ταυτόχρονα βελτιώνουν τα τυχόν υπάρχοντα προβλήματα υγείας.
Έτσι αν κάποιος για παράδειγμα υποφέρει από υψηλή αρτηριακή πίεση και παίρνει καθημερινά φάρμακα, μετά την μετεγχειρητική μείωση του βάρους του είναι πολύ πιθανό να μη χρειαστεί καθόλου φάρμακο για την υπέρτασή του, η να παίρνει πολύ μικρότερη δόση.
Ένας διαβητικός ασθενής μπορεί να μην χρειάζεται καθόλου φάρμακα για τον διαβήτη του, αν χάσει αρκετό βάρος με χειρουργική επέμβαση.
Αν υπάρχουν άπνοιες στον ύπνο η ελάττωση του βάρους θα προκαλέσει εντυπωσιακή βελτίωση του προβλήματος.
Γυναίκες με υπογεννητικότητα και ανωμαλίες στην περίοδο, αν αυτές οφείλονται στην αύξηση του βάρους, μπορούν μετεγχειρητικά να τεκνοποιήσουν, να έχουν ευκολότερο τοκετό και η ομαλή – φυσιολογική έμμηνο ρύση.
Η απώλεια βάρους μετά από θεραπευτικές επεμβάσεις δεν βελτιώνει μόνο τις οργανικές παθήσεις που σχετίζονται με την παχυσαρκία, αλλά έχει και σημαντικές συνέπειες στην ψυχική υγεία του ατόμου, στην καθημερινή του διάθεση, την εργασία του και τις κοινωνικές και αισθηματικές του σχέσεις.
Ακόμα υπάρχουν σοβαρές επιστημονικές μελέτες που δείχνουν ότι η απώλεια του παραπανίσιου βάρους έχει σαν αποτέλεσμα την παράταση της ζωής του (πρώην) παχύσαρκου ατόμου.
Μπαλόνι
Τοποθετείται στο στομάχι από το στόμα χωρίς χειρουργική επέμβαση. Γίνεται απλή γαστροσκόπιση και αν δεν υπάρχει κάτι παθολογικό όπως πχ έλκος, το μπαλόνι που είναι φτιαγμένο από μαλακή σιλικόνη τοποθετείται ξεφούσκωτο μέσα στο στομάχι και φουσκώνεται με νερό με τη βοήθεια ενός καθετήρα. Ο χρόνος τοποθέτησης είναι 10 – 20 λεπτά. Το μπαλόνι προκαλεί εύκολο και γρήγορο κορεσμό με μικρή ποσότητα τροφής και το αποτέλεσμα είναι η απώλεια βάρους.
Το μπαλόνι παραμένει στο στομάχι για 6 μήνες διάστημα που συνήθως είναι αρκετό για να χαθούν όλα η μεγάλο μέρος των παραπανίσιων κιλών και αφαιρείται με απλή γαστροσκόπιση.
Δακτύλιος
Τοποθετείται γύρω από το στομάχι εξωτερικά και δημιουργεί ένα είδος κλεψύδρας που το πάνω μέρος της χωρά πολύ λιγότερη τροφή από ότι όλο το στομάχι. Το πλεονέκτημα του είναι ότι μπορεί να ρυθμιστεί το εύρος του με μια βαλβίδα του τοποθετείται κάτω από το δέρμα. Έτσι μπορεί να σφίγγεται για να μειώσει την ποσότητα της τροφής που καταπίνεται, η να ξεσφίγγεται ώστε η ποσότητα της τροφής να αυξάνεται.
Η επέμβαση γίνεται λαπαροσκοπικά και διαρκεί περίπου 1 ώρα. Είναι μόνιμη περιοριστική τεχνική που ελαττώνει την ποσότητα της τροφής και έχει σαν αποτέλεσμα το χάσιμο των παραπανίσιων κιλών. Μετά την τοποθέτηση του δακτυλίου χρειάζεται προσοχή στην διατροφική ώστε το αποτέλεσμα να είναι ιδανικό. Αυτό επειδή υγρές η μαλακές τροφές που περιέχουν πολλές θερμίδες όπως παγωτά, αλκοόλ και γλυκά που μπορεί να περάσουν μέσα από ο στόμιο του δακτυλίου δεν πρέπει να καταναλώνονται. Όλες οι άλλες τροφές όμως μπορούν άφοβα να χρησιμοποιούνται στην καθημερινή διατροφή χωρίς να χρειάζονται συμπληρώματα διατροφής η βιταμίνες.
Επιμήκης γαστρεκτομή
Με τη μέθοδο αυτή περιορίζεται η ποσότητα της τροφής που μπορεί να προσληφθεί και επίσης σταματά η παραγωγή από το στομάχι μιας ορμόνης, της γκρελίνης, που προκαλεί αύξηση της όρεξης. Το στομάχι περιορίζεται με ραφές ώστε να χωρά 100 – 150 ml τροφής, ενώ παραμένει ο πυλωρός που ρυθμίζει την φυσιολογική έξοδο των τροφών προς το δωδεκαδάκτυλο και το λεπτό έντερο.
Έτσι με την εγχείρηση αυτή χάνεται το παραπανίσιο βάρος γιατί χορταίνουμε ευκολότερα επειδή μειώνεται και η ποσότητα που χωρά το στομάχι και δεν υπάρχει όρεξη για μεγάλη κατανάλωση τροφής. Η επέμβαση αυτή γίνεται λαπαροσκοπικά και διαρκεί περίπου 90 λεπτά.
Γαστρική παράκαμψη
Γνωστή και σαν γαστρικό bypass και είναι η πιο πολύπλοκη εγχείρηση, που συνδυάζει τον περιορισμό της τροφής που μπορούμε να καταναλώσουμε, με την αλλαγή στην έκκριση ορμονών του πεπτικού σωλήνα και τη μείωση της όρεξης. Δημιουργείται ένας μικρός γαστρικός θύλακας (μικρό τμήμα του στομάχου) σε συνέχεια του οισοφάγου, που γεμίζει εύκολα με μικρή ποσότητα τροφής.
Ο θύλακας αυτός συνδέεται απ’ ευθείας με το λεπτό έντερο και έτσι η τροφή δεν περνά μέσα από το υπόλοιπο στομάχι και το δωδεκαδάκτυλο. Επειδή καταργείται η πυλωρική βαλβίδα μετά από την κατανάλωση σακχαρούχων τροφών ο ασθενής αισθάνεται ναυτία και τάση προς εμετό, ιδρώνει και γενικά αποφεύγει την λήψη τροφών πλούσιων σε υδατάνθρακες.
Έτσι μετά από γαστρικό bypass περιορίζεται και η κατανάλωση παγωτών και γλυκών και η μείωση του βάρους είναι μεγαλύτερη. Είναι όμως επέμβαση με περισσότερες επιπλοκές και μεγαλύτερο κίνδυνο σε σχέση με τις προηγούμενες τεχνικές. Επίσης θα χρειαστεί η λήψη βιταμινούχων σκευασμάτων, ασβεστίου, σιδήρου και φυλλικού οξέος καθημερινά όλη την υπόλοιπη ζωή.
Η εγχείρηση αυτή γίνεται λαπαροσκοπικά και διαρκεί 180 περίπου λεπτά.
