Δοκιμασία ανοχής ξυλόζης
Δοκιμασία ανοχής ξυλόζης
Επίσης γνωστό ως: Λιπώδη κόπρανα, Εξετάσεις για την ασθένεια της κοιλιοκάκης
Επιστημονική ονομασία: Δοκιμασία απορρόφησης ξυλόζης.
Γιατί γίνεται η εξέταση;
Για να αξιολογηθεί η ικανότητα απορρόφησης των υδατανθράκων.
Πότε πρέπει να γίνεται η εξέταση;
Όταν εμφανίζονται συμπτώματα δυσαπορρόφησης, όπως επίμονη διάρροια και λιπώδη κόπρανα.
Τι δείγμα απαιτείται;
Απαιτείται δείγμα αίματος συγκεκριμένης χρονικής στιγμής που λαμβάνεται από μία φλέβα του βραχίονα, καθώς και συλλογή συγκεκριμένης χρονικής διάρκειας ούρων.
Χρειάζεται προετοιμασία για την εξέταση;
Απαιτείται νηστεία 8 ωρών και αποφυγή τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε πεντόζες, όπως μαρμελάδες, φρούτα και γλυκά, 24 ώρες πριν την εξέταση. Ρωτήστε το γιατρό σας σε περίπτωση που χρειαστεί να αλλάξετε την φαρμακευτική σας αγωγή.
Τι προσδιορίζεται;
Η ξυλόζη είναι ένα σάκχαρο (υδατάνθρακας) που συνήθως απορροφάται εύκολα από το σώμα.
Η εξέταση αυτή προσδιορίζει το πόσο καλά απορροφά κάποιο άτομο τη ξυλόζη.
Μετράται το επίπεδο της ξυλόζης στο αίμα και στα ούρα αφού γίνει στο άτομο ένεση συγκεκριμένης ποσότητας ξυλόζης, με σκοπό να αξιολογηθεί η ικανότητα του οργανισμού του να απορροφά γενικά τους υδατάνθρακες.
Το σώμα πέπτει τις τροφές σε τρία στάδια: αρχικά οι πρωτεΐνες, τα λίπη και οι υδατάνθρακες τα οποία διαλύονται στο στομάχι με την βοήθεια οξέων και ένζυμων και στη συνέχεια στο λεπτό έντερο από τα παγκρεατικά ένζυμα και τη χολή που εκκρίνεται από το ήπαρ.
Στη συνέχεια, απορροφούνται, κυρίως στο λεπτό έντερο, και τελικά τα θρεπτικά συστατικά μεταφέρονται σε όλο το σώμα όπου χρησιμοποιούνται ή αποθηκεύονται. Εάν δεν είναι διαθέσιμη αρκετή ποσότητα χολής ή παγκρεατικών ενζύμων, τότε οι υδατάνθρακες και τα άλλα τρόφιμα δεν μπορούν να αφομοιωθούν.
Αν για κάποιο λόγο το έντερο αδυνατεί να απορροφήσει τα θρεπτικά συστατικά, τότε αυτά «χάνονται» μέσω της αποβολής τους στα κόπρανα.
Και στις δυο περιπτώσεις (μη σωστή πέψη ή μη σωστή απορρόφηση) ο ασθενής μπορεί να έχει συμπτώματα που σχετίζονται με δυσαπορρόφηση και σε σοβαρές περιπτώσεις, συμπτώματα υποσιτισμού και ανεπάρκειας βιταμινών.
Η εξέταση αυτή δεν ζητείται συχνά αλλά και δεν μπορεί να γίνει παντού. Μεγάλες επιστημονικές εταιρίες, συμπεριλαμβανομένης της Αμερικανικής Ένωσης Γαστρεντερολογίας, της Παγκόσμιας Οργάνωσης Γαστρεντερολογίας και της Βρετανικής Εταιρίας Γαστρεντερολογίας, δεν περιλαμβάνουν αυτή την εξέταση στις κατευθυντήριες οδηγίες τους για την αξιολόγηση της δυσαπορρόφησης.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Εάν οι συγκεκριμένες ιατρικές εξετάσεις προκαλούν σε εσάς ή σε αγαπημένα σας πρόσωπα, αμηχανία, ή δυσκολία να διαχειριστείτε την κατάσταση σας, θα μπορούσατε να διαβάσετε ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω άρθρα: Copingwith Test Pain, Discomfort, and Anxiety(Αντιμετωπίζοντας τη δοκιμασία του πόνου, τη δυσφορία και το άγχος), Tipson Blood Testing (Μικρές συμβουλές για τις εξετάσεις αίματος), Tipsto Help Childrenthrough Their Medical Tests (Σύντομες συμβουλές να βοηθήσετε τα παιδιά για την υποβολή τους σε ιατρικές εξετάσεις), και Tipsto Help the Elderlythrough Their Medical Tests (Σύντομες συμβουλές να βοηθήσετε τα ηλικιωμένα άτομα για την υποβολή τους σε ιατρικές εξετάσεις).
Ένα ακόμη άρθρο, το «Ακολουθήστε Αυτό Το Δείγμα» (Follow That Sample), παρέχει σύντομες πληροφορίες για τη συλλογήκαι την διαδικασία λήψης δείγματος αίματος και καλλιέργειας φαρυγγικού δείγματος.
Πώς συλλέγεται το δείγμα για την εξέταση;
Αρχικά λαμβάνεται δείγμα αίματος όσο το άτομο είναι νηστικό και στη συνέχεια του χορηγείται συγκεκριμένη ποσότητα ξυλόζης διαλυμένη σε νερό. Τυπικά, η δόση είναι 25 γραμμάρια ξυλόζης, αλλά εάν το άτομο δεν είναι σε θέση να ανεχτεί αυτή την δόση, τότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί δόση των 5 γραμμαρίων. Για τα παιδιά η δόση εξαρτάται από το βάρος τους.
Ζητείται από το άτομο να καθίσει αναπαυτικά. Άλλο ένα δείγμα αίματος συλλέγεται σε 2 ώρες (μια ώρα για τα παιδιά). Αντίθετα, τα ούρα συλλέγονται επί 5 ώρες, ξεκινώντας από τη στιγμή που χορηγείται η δόση. Στη συνέχεια, το αίμα που λήφθηκε από το νηστικό άτομο, αυτό που λήφθηκε μετά τη δόση και τα δείγματα ούρων 5 ωρών εξετάζονται για ξυλόζη.
Υπάρχει κάποια προετοιμασία που απαιτείται για να διασφαλιστεί η ποιότητα του δείγματος;
Απαιτείται νηστεία 8 ωρών και αποφυγή τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε πεντόζες, όπως μαρμελάδες, φρούτα, και γλυκά, 24 ώρες πριν τη εξέταση. Ρωτήστε το γιατρό σας σε περίπτωση που χρειαστεί να κάνετε κάποιες αλλαγές στην φαρμακευτική σας αγωγή.
Πώς χρησιμοποιείται;
Η δοκιμασία απορρόφησης της ξυλόζης μπορεί να ζητηθεί με σκοπό να προσδιοριστεί αν ένα άτομο απορροφά φυσιολογικά τους υδατάνθρακες καθώς και να διακρίνει τις δυσαπορροφητικές διαταραχές που προκαλούνται από ανεπάρκεια των παγκρεατικών ένζυμων ή της χολής λόγω δυσλειτουργίας του εντέρου.
Μπορεί να ζητηθεί ως συμπληρωματική εξέταση, εάν άλλες εξετάσεις όπως ο έλεγχος των λιπωδών κοπράνων δείχνει δυσαπορρόφηση αλλά δεν αποκαλύπτει την αιτία.
Η εξέταση αυτή δεν ζητείται συχνά και δεν είναι παντού διαθέσιμη. Μεγάλες επιστημονικές εταιρίες, συμπεριλαμβανομένης της Αμερικανικής Ένωσης Γαστρεντερολογίας, της Παγκόσμιας Οργάνωσης Γαστρεντερολογίας και της Βρετανικής Εταιρίας Γαστρεντερολογίας, δεν περιλαμβάνουν αυτή την εξέταση στις κατευθυντήριες οδηγίες για την αξιολόγηση της δυσαπορρόφησης.
Πότε ζητείται;
Η εξέταση αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί όταν ένα άτομο έχει ενδείξεις και συμπτώματα δυσαπορρόφησης, όπως:
· Λιπώδη κόπρανα, τα οποία είναι υδαρή και δύσοσμα (στεατόρροια).
· Επίμονη διάρροια.
· Κοιλιακός πόνος, κράμπες, φούσκωμα και αέρια.
· Απώλεια βάρους
· Δυσκολία ανάπτυξης (στα παιδιά)
Η εξέταση μπορεί να ζητηθεί όταν ο γιατρός θέλει να διαπιστώσει αν το έντερο απορροφά υδατάνθρακες φυσιολογικά και/ή θέλει να κάνει διάκριση μεταξύ διαφόρων πιθανών αιτιών της δυσαπορρόφησης.
Τι σημαίνει το αποτέλεσμα της εξέτασης;
Αν τα επίπεδα της ξυλόζης των ούρων και του αίματος είναι φυσιολογικά, αυτό δείχνει καλή απορρόφηση της ξυλόζης από το έντερο. Αυτό σημαίνει ότι τα σχετικά συμπτώματα του ατόμου οφείλονται πιθανότατα σε άλλη αιτία, όπως ανεπάρκεια του παγκρέατος ή της χολής.
Υψηλά επίπεδα ξυλόζης αίματος, αλλά χαμηλά επίπεδα ξυλόζης ούρων απαντώνται συνήθως σε άτομο με νεφρική ανεπάρκεια. Σε αυτή την περίπτωση, τα επίπεδα του αίματος θα χρησιμοποιηθούν για να ελεγχθεί το άτομο για δυσαπορρόφηση.
Τα χαμηλά επίπεδα ξυλόζης στο αίμα και στα ούρα παραπέμπουν σε δυσαπορρόφηση. Διάφορες συνθήκες επηρεάζουν την πέψη και την απορρόφηση και προκαλούν μειωμένα επίπεδα ξυλόζης. Αυτές μπορεί να είναι η υπερανάπτυξη των βακτηρίων στο έντερο, οι παρασιτικές λοιμώξεις, η στένωση του εντέρου (όπως σε μια επέμβαση) και η κοιλιοκάκη.
Ανάλογα με την κλινική κατάσταση του ατόμου, μια παθολογική εξέταση ξυλόζης μπορεί να συνοδευτεί από πρόσθετες εξετάσεις αίματος ή κοπράνων με σκοπό να απομονωθούν τα αίτια και/ή με βιοψία του λεπτού εντέρου για να μελετηθούν τα κύτταρα του εντέρου.
Υπάρχει κάτι άλλο που πρέπει να ξέρω;
Αρκετά φάρμακα μπορούν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα των εξετάσεων, συμπεριλαμβανομένης της ασπιρίνης, της δακτυλίτιδας, τους αναστολείς τηςμονοαμινοξειδάσης, της μετφορμίνης, του ναλιδιξικού οξέος, του αλκαλοειδή οπίου, της ατροπίνης και της ινδομεθακίνης.
Η αφυδάτωση, η άσκηση και η συχνότητα πέψης από το στομάχι μπορούν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα των εξετάσεων.
Μερικοί άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν ναυτία, έμετο ή διάρροια από την λήψη της ξυλόζης.
1. Μπορεί αυτή η δοκιμασία να πραγματοποιηθεί στο γραφείο του γιατρού μου;
Η συλλογή των δειγμάτων μπορεί να πραγματοποιηθεί και από το γιατρό, ωστόσο η ανάλυση των δειγμάτων θα πρέπει να γίνεται από εξειδικευμένα εργαστήρια.
2. Είναι πραγματικά απαραίτητο να συλλέξω τα ούρα μου πάνω από 5 ώρες;
Ναι. Για να ερμηνευθεί με ακρίβεια η απορρόφηση και η αποβολή κατά τη διάρκεια αυτής της χρονικής περιόδου, θα πρέπει να συλλέξετε όλα σας τα ούρα.
3. Γιατί συλλέγεται δείγμα αίματος από νηστικό άτομο;
Η μέτρηση της ξυλόζης σε δείγμα αίματος νηστικού ατόμου χρησιμοποιείται ως τιμή αναφοράς. Θα πρέπει να είναι αρνητική ή πολύ χαμηλή πριν από τη χορήγηση της ξυλόζης.
4. Υπάρχει κάποιος λόγος να επαναληφτεί μια εξέταση ξυλόζης;
Συνήθως μόνο εάν ο γιατρός θεωρεί ότι τα αρχικά αποτελέσματα έχουν επηρεαστεί από κάποιο παράγοντα, όπως κάποιο φάρμακο που παρεμποδίζει τη διαδικασία ή επειδή το εξεταζόμενο άτομο δεν ήταν σε θέση να ανεχτεί και να διατηρήσει την δόση της ξυλόζης που του χορηγήθηκε (ναυτία και εμετός).
5. Γιατί η δυσαπορρόφηση προκαλεί ανεπάρκεια βιταμινών;
Επειδή οι βιταμίνες δεν μπορούν να απορροφηθούν και οι λιποδιαλυτές βιταμίνες όπως οι Α, Ε, Κ και D απεκκρίνονται μέσω του λίπους των λιπωδών κοπράνων.