Μετάλλαξη Παράγοντα V Leiden και Μετάλλαξη PT 20210
Συγγραφέας iator Γράφτηκε στις ,
Επίσης γνωστό ως: Factor V Leiden: Activated Protein C Resistance (APC) resistance, Factor V R506Q; PT 20210: PT G20210A
Επιστημονική ονομασία: Παράγοντας V Leiden, μετάλλαξη προθρομβίνης 2021
Σχετικές εξετάσεις: Protein C, Protein S, Ομοκυστεΐνη, Coagulation Factors.
Γιατί γίνεται αυτή η εξέταση;
Για να καθοριστεί εάν έχει υπάρξει κάποια κληρονομούμενη γενετική μετάλλαξη που αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης φλεβικού θρομβοεμβολισμού (VTE, VenousThromboembolism).
Πότε πρέπει να γίνεται αυτή η εξέταση;
Όταν παρουσιαστεί ένα ανεξήγητο θρομβωτικό επεισόδιο ειδικά σε ηλικία κάτω των 50 ετών και δεν υπάρχουν άλλοι παράγοντες κινδύνου.
Τι δείγμα χρειάζεται;
Δείγμα αίματος από την φλέβα του χεριού
Χρειάζεται προετοιμασία για την εξέταση; Καμία
Τι προσδιορίζεται;
Ο παράγοντας V και η προθρομβίνη είναι παράγοντες της πήξεως, μια ομάδα πρωτεϊνών που παράγονται από το ήπαρ και ενεργοποιούνται βήμα βήμα σε μια διαδικασία που ονομάζεται καταρράκτης πήξεως όταν ένα αιμοφόρο αγγείο τραυματίζεται. Το αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας είναι ένας θρόμβος αίματος που δημιουργεί ένα φραγμό στην περιοχή τραυματισμού, προστατεύοντάς την μέχρι να επουλωθεί.
Ο παράγοντας VLeiden είναι μια διαφορετική μορφή παράγοντα V με μια γενετική σημειακή μετάλλαξη, μια αλλαγή σε ένα από τα νουκλεοτίδια στο γονίδιο που κωδικοποιεί την παραγωγή της πρωτεΐνης του παράγοντα V.
Αυτή η ολίγον διαφορετική πρωτεΐνη λειτουργεί μεν φυσιολογικά και ενεργοποιείται, αλλά αντιστέκεται στην αποδιάταξη από την ενεργοποιημένη πρωτεΐνη C(APC) κατά την πήξη.
Το αποτέλεσμα αυτής της αντίστασης είναι η αύξηση των επιπέδων της θρομβίνης στο αίμα και ο αυξημένος κίνδυνος για θρομβοεμβολισμό των φλεβών(VTE).
Η προθρομβίνη (PT) 20210 είναι μια διαφορετική μορφή προθρομβίνης, η οποία προκαλείται επίσης από μια γενετική σημειακή μετάλλαξη. Η PT20210 σχετίζεται επίσης με τον αυξημένο κίνδυνο για VTE.
Η μετάλλαξη του παράγοντα VLeiden είναι η πιο συχνά κληρονομούμενη προδιάθεση για μη φυσιολογική δημιουργία θρόμβου στις ΗΠΑ. Ανευρίσκεται στο 5% του Καυκάσιου πληθυσμού.
Ένας ασθενής με μετάλλαξη στον παράγοντα VLeiden μπορεί να είναι είτε ετεροζυγώτης (με ένα αντίγραφο του μεταλλαγμένου γονιδίου και ένα φυσιολογικό γονίδιο) ή ομοζυγώτης (με δύο αντίγραφα μεταλλαγμένου γονιδίου: αυτό είναι πιο σπάνιο). Αυτοί που είναι ετεροζυγώτες έχουν 3 με 8 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο από τους φυσιολογικούς για ανάπτυξη VTE, ενώ αυτοί που είναι ομοζυγώτες έχουν 50 με 80 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για θρόμβωση.
Παρόμοια, ένας ασθενής με ένα αντίγραφο μεταλλαγμένου γονιδίου στο PT20210 είναι ετεροζυγώτης και με δυο αντίγραφα είναι ομοζυγώτης. Το προσβεβλημένο άτομο θα έχει ήπια με μέτρια αύξηση στην παραγωγή της θρομβίνης, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο για ανάπτυξη VTE κατά ένα μικρό αλλά σημαντικό ποσοστό.
Παρόλο που η μετάλλαξη PT20210 είναι λιγότερο συχνή στις ΗΠΑ από την αντίστοιχη στον παράγοντα VLeiden(περίπου 1-2% του γενικού πληθυσμού), είναι και αυτή πιο διαδεδομένη στους Καυκάσιους σε σχέση με άλλα εθνικά υπόβαθρα.
Ο παράγοντας VLeiden και το PT20210 είναι ανεξάρτητες μεταλλάξεις οι οποίες εξετάζονται ξεχωριστά.
Η εξέταση του καθενός στοχεύει στην ανίχνευση της ύπαρξης της συγκεκριμένης μετάλλαξης και στον καθορισμό του εάν ο φορέας είναι ετεροζυγώτης ή ομοζυγώτης.
Πώς συλλέγεται το δείγμα;
Δείγμα αίματος λαμβάνεται από μία φλέβα του χεριού
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Αν η υποβολή σε εξετάσεις σας κάνει εσάς τους ίδιους ή τους δικούς σας ανήσυχους, ενοχλημένους, ή ακόμη και δύσκολους στην αντιμετώπιση, θα μπορούσατε να σκεφθείτε να διαβάσετε μερικά ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω άρθρα: Αντιμετωπίζοντας τον πόνο τη δυσφορία και το άγχος, μικρές συμβουλές για τις εξετάσεις αίματος, Μικρές συμβουλές για να βοηθήσετε τα παιδιά να ανταπεξέλθουν στις ιατρικές εξετάσεις τους και Μικρές συμβουλές για να βοηθήσετε τους ηλικιωμένους να ανταπεξέλθουν στις ιατρικές εξετάσεις τους.
Χρειάζεται κάποια προετοιμασία για να διασφαλιστεί η ποιότητα του δείγματος;
Όχι δεν απαιτείται καμιά προετοιμασία για την εξέταση.
Πως χρησιμοποιείται;
Η εξέταση για μετάλλαξη στον παράγοντα VLeiden και για την μετάλλαξη προθρομβίνη 20210 ζητείται, μαζί με άλλες εξετάσεις που σχετίζονται με την θρομβοφιλία, για να βοηθήσουν στην διάγνωσης της αιτίας του φλεβικού θρομβοεμβολισμού(VTE). Ζητούνται για να βοηθήσουν στον καθορισμό της αιτίας για το αρχικό θρομβωτικό επεισόδιο, ειδικά όταν συμβαίνει σε άτομα κάτω των 50 ετών, είναι απρόκλητο, ή είναι σε ένα ασυνήθιστο σημείο όπως το ήπαρ, τα νεφρά, τον εγκέφαλο, την πύελο, ή στις φλέβες των ματιών.
Ο αρχικός έλεγχος για τον παράγοντα VLeiden περιλαμβάνει την εξέταση της αντίστασης στην ενεργοποιημένη πρωτεΐνη C(APC). Η ενεργοποιημένη πρωτεΐνη C βοηθάει στην ρύθμιση της πήξης απενεργοποιώντας τον παράγοντα Va, ο οποίος επιβραδύνει την διαδικασία πήξης στο πλάσμα.
Εάν ένα άτομο βρεθεί να έχει αντίσταση στην APC μέσω της εξέτασης, μπορεί να βρίσκεται σε αυξημένο κίνδυνο για θρόμβωση. Περίπου το 95% των περιπτώσεων που έχουν αντίσταση στην APC οφείλονται σε μετάλλαξηστον παράγοντα VLeiden.
Εάν υπάρχει αντίσταση, μετά επακολουθεί η εξέταση για μετάλλαξη στο γονίδιο του παράγοντα VLeiden, για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση και να καθοριστεί εάν ο ασθενής είναι ετεροζυγώτης ή ομοζυγώτης για την μετάλλαξη.
Η μετάλλαξη στο PT20210 πρέπει να διαγνωστεί με γενετική εξέταση, ελέγχοντας κατευθείαν για την μετάλλαξη του γονιδίου και καθορίζοντας εάν ο ασθενής είναι ετεροζυγώτης ή ομοζυγώτης. Παρόλο που τα επίπεδα προθρομβίνης είναι συνήθως μέτρια αυξημένα με αυτή την μετάλλαξη και μπορούν να μετρηθούν, δεν είναι κλινικά χρήσιμα για την ανίχνευση της μετάλλαξης.
Οι ειδικοί δεν συνιστούν προσυμπτωματικό έλεγχο στον γενικό πληθυσμό και διαφωνούν ως προς τον έλεγχο των μελών της οικογένειας αυτών που φέρουν μετάλλαξη στον παράγοντα VLeiden ή στο PT20210.
Εάν υπάρχει μετάλλαξη, τότε το άτομο είναι σε υψηλότερο κίνδυνο για ανάπτυξη θρόμβου αίματος, αλλά υπάρχει μεταβλητότητα στον τρόπο με τον οποίο το γονίδιοεκφράζεται. Με τον παράγοντα VLeiden, για παράδειγμα, μόνο το 10% αυτών που έχουν μετάλλαξη θα εμφανίσουν θρομβωτικό επεισόδιο.
Πότε ζητείται;
Οι εξετάσεις για μετάλλαξη στον παράγοντα VLeidenκαι στο PT20210 ζητούνται όταν ο ασθενής έχει το πρώτο φλεβικό θρομβοεμβολισμό(VTE) σε ηλικία μικρότερη των 50 ετών ή σε ένα ασυνήθιστο μέρος του σώματος.
Μπορεί να ζητηθούν όταν ο ασθενής έχει προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό επαναλαμβανόμενων VTE, πρώτο VTE σχετιζόμενο με την λήψη αντισυλληπτικών δισκίων, εγκυμοσύνηή ορμονική θεραπεία ή όταν υπάρχουν ανεξήγητες αποβολές, ειδικά στις γυναίκες που βρίσκονται στο δεύτερο ή στο τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.
Αυτές οι εξετάσεις επίσης συνήθως ζητούνται όταν ένα μέλος της οικογένειας έχει μετάλλαξη στο γονίδιο του παράγοντα VLeiden ή στο PT20210. Εάν οι ασυμπτωματικοί ασθενείς γνωρίζουν ότι έχουν μια ή παραπάνω από τις μεταλλάξεις, μπορεί να τους προταθούν τρόποι για την αντιμετώπιση ελεγχόμενων κινδύνων για όπως η αντισύλληψη, το κάπνισμα και τα αυξημένα επίπεδα ομοκυστεΐνηςκαι να έχουν επίγνωση των πιθανών παραγόντων κινδύνου που μπορεί να ενεργοποιήσουν ένα περιστατικό, όπως η ακινησία και το χειρουργείο.
Παρ’ όλα αυτά, ακόμα κι εάν οι ασθενείς φέρουν την μετάλλαξη μπορεί να μην εμφανίσουν ποτέ VTE.
Από την στιγμή που η εξέταση για αντίσταση της APC καθώς και οι εξετάσεις για μεταλλάξεις στα γονίδια του παράγοντα VLeiden και του PT20210 έχουν εκτελεσθεί, συνήθως δεν επαναλαμβάνονται εκτός εάν υπάρχει ανάγκη επιβεβαίωσης αυτών των αποτελεσμάτων.
Εάν η δοκιμασία για την αντίσταση στην APC επιβεβαιωθεί με την εξέταση μετάλλαξης του παράγοντα VLeiden, οι μεταλλάξεις του παράγοντα VLeiden και του PT20210 δεν χρειάζονται άλλη επιβεβαίωση.
Τι σημαίνει το αποτέλεσμα της εξέτασης;
Η αντίσταση στην APCοφείλεται περίπου στο 95% των περιπτώσεων σε μετάλλαξη στον παράγοντα VLeiden, αλλά εάν υπάρχει αντίσταση, η μετάλλαξη του παράγοντα VLeidenπρέπει να επιβεβαιωθεί με γενετική εξέταση.
Εάν η γενετική ανάλυση δείξει ένα μεταλλαγμένο αντίγραφο του παράγοντα VLeiden, τότε ο ασθενής είναι ετεροζυγώτης. Εάν υπάρχουν δύο αντίγραφα μεταλλαγμένα, τότε είναι ομοζυγώτης. Εάν υπάρχει ένα μεταλλαγμένο αντίγραφο του PT20210 τότε ο ασθενής είναι ετεροζυγώτης, εάν υπάρχουν δύο αντίγραφα μεταλλαγμένα τότε είναι ομοζυγώτης.
Ο κίνδυνος λόγω της ύπαρξης της μετάλλαξης ποικίλει από άτομο σε άτομο. Εάν ο ασθενής είναι ασυμπωματικός, μπορεί να μην εμφανίσει ποτέ VTE. Εάν ο ασθενής έχει ένα ή περισσότερα θρομβωτικά επεισόδια, τότε η ύπαρξη μετάλλαξης είναι η πιο πιθανή αιτία και ο ασθενής έχει αυξημένο κίνδυνο για ένα ακόμη επεισόδιο.
Εάν δεν βρεθούν μεταλλάξεις, τότε πιθανόν η κατάσταση του ασθενή να οφείλεται σε άλλη αιτία.
Υπάρχει κάτι άλλο που πρέπει να γνωρίζω;
Οι κίνδυνοι που σχετίζονται με τον παράγοντα VLeiden, το PT20210 και άλλων κληρονομούμενων και επίκτητων ανεπαρκειών παραγόντων είναι ανεξάρτητοι. Ένας ασθενής μπορεί να έχει περισσότερους από έναν και οι σχετιζόμενοι κίνδυνοι είναι αθροιστικοί. Επιπρόσθετα από αυτούς τους κληρονομούμενους και τους επίκτητους παράγοντες κινδύνου, υπάρχουν και οι ελεγχόμενοι παράγοντες -όπως π.χ. η λήψη αντισυλληπτικών δισκίων- οι οποίοι μπορεί να ενεργοποιήσουν τους υπάρχοντες παράγοντες κινδύνου.
Για παράδειγμα, εάν μία ασθενής είναι ετεροζυγώτης για τον παράγοντα VLeiden μπορεί να έχει 2 με 3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης VTE.
Εάν επίσης όμως χρησιμοποιεί αντισυλληπτικά ο συνδυασμένος κίνδυνος μπορεί να αυξηθεί 25 φορές από ότι εάν ήταν μόνο ετεροζυγώτης στον παράγοντα VLeiden.
Κάποιες μελέτες έχουν δείξει συσχέτιση μεταξύ της μετάλλαξης του παράγοντα VLeiden και επαναλαμβανόμενων αποβολών.
Πως θεραπεύεται η VTE;
Ανεξάρτητα από την αιτία που την προκαλεί, η VTE συνήθως θεραπεύεται μετην χρήση αντιπηκτικών(συνήθως 3-6 μήνες σε συνδυασμό με ηπαρίνη, βαρφαρίνη και χαμηλού μοριακού βάρους ηπαρίνες).
Στο τέλος αυτής της περιόδου, τα επίπεδα κινδύνου του ασθενή επαναξιολογούνται ώστε να αποφασιστεί εάν χρειάζεται περαιτέρω θεραπεία.
Χρειάζεται κάποιος που φέρει την μετάλλαξη του παράγοντα VLeiden να λαμβάνει θεραπεία με αντιπηκτικά για μεγάλο χρονικό διάστημα;
Γενικά όχι. Η θεραπεία με αντιπηκτικάχρησιμοποιείται όταν ήδη υπάρχει VTE. Η μακροχρόνια θεραπεία μπορεί να γίνει σε συγκεκριμένα άτομα, ειδικά σε αυτά που είναι ομοζυγώτες στον παράγοντα VLeiden και/ή έχουν επαναλαμβανόμενα θρομβωτικά επεισόδια.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Δεν είναι διαθέσιμο ένα κοινά αποδεκτό εύρος τιμών αναφοράς (φυσιολογικές τιμές, φτ).
Επειδή οι τιμές αναφοράς εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες που περιλαμβάνουν την ηλικία του ασθενούς, το φύλο, την πληθυσμιακή ομάδα και την μέθοδο προσδιορισμού, τα αριθμητικά αποτελέσματα έχουν διαφορετική σημασία σε κάθε Εργαστήριο. Σε κάθε περίπτωση στην απάντησή δίπλα στο αποτέλεσμα πρέπει να αναγράφεται το εύρος των τιμών αναφοράς (φυσιολογικές τιμές, φτ) που έχει το Εργαστήριο για την συγκεκριμμένη εξέταση.
Οι διαδικτυακές εξετάσεις συνιστού θερμά να συζητήσετε τα αποτελεσματα της εξέτασης σας με τον γιατρό σας.
Περισσότερες πληροφορίες για τις τιμές αναφοράς μπορείτε να βρείτε στο άρθρο.
http://www.labtestsonline.gr/
