Νεφρολιθίαση και Λοιμώξεις Ουροποιητικού
Η νεφρολιθίαση, δηλαδή η “πέτρα στα νεφρά“, μπορεί με την σειρά της να αποτελέσει αίτιο λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος. Ωστόσο, αυτή η σχέση είναι αμφίδρομη αφού και οι ίδιες οι λοιμώξεις μπορούν να προκαλέσουν τον σχηματισμό λίθων. Σε αυτή την περίπτωση πρόκειται για τους λεγόμενους λίθους στρουβίτη που σχηματίζονται ως επιπλοκή λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος από μικροοργανισμούς (νεφρολιθίαση και λοιμώξεις ουροποιητικού), όπως είναι ο Proteus Mirabilis (Gram-αρνητικό εντεροβακτηρίδιο) και το Ureaplasma Urealyticum, που παράγουν ένα ένζυμο την ουρεάση.
Η ουρεάση καταλύει την υδρόλυση της ουρίας στα ούρα παράγοντας αμμωνία και καρβοξύλιο, κάνοντας έτσι τα ούρα πιο αλκαλικά (pH>7). Αυτή η κατάσταση ευνοεί την καθίζηση κρυστάλλων όπως είναι του ενναμώνιου φωσφορικού μαγνησίου του ασβεστίου και του ανθρακικού απατίτη.
Αυτοί οι κρύσταλλοι ενσωματώνονται στην βιομεμβράνη των μικροβίων δημιουργώντας έτσι μολυσματικούς λίθους αποικισμένους με μικρόβια. Αυτοί οι λίθοι μεγαλώνουν σε μέγεθος, μερικές φορές γρήγορα, προκαλώντας απόφραξη του ουροποιητικού συστήματος. Αυτές οι καταστάσεις μπορούν να οδηγήσουν σε επιπλοκές όπως η νεφρική ανεπάρκεια.
Οι ασθενείς που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για την ανάπτυξη τέτοιων λίθων είναι άτομα που φέρουν χρόνια ουροκαθετήρα, ή που πάσχουν από χρόνια αποφρακτική ουροπάθεια, νευρογενή κύστη, νεφροσωληναριακή οξέωση κοκ. Συχνά οι αποφρακτικοί λίθοι, λόγο της κατακράτησης και της στάσης ούρων, μπορούν να προκαλέσουν πλησίον της απόφραξης την ανάπτυξη μικροβίων. Σε κάθε ασθενή, με νεφρολιθίαση και λοιμώξεις ουροποιητικού συστήματος, θα πρέπει να ελέγχεται πρώτα με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή η λοίμωξη και ύστερα να γίνεται ο χειρισμός για την αφαίρεση του λίθου.
Θεραπεία
Η θεραπεία των λίθων στρουβίτη απαιτεί την αφαίρεση τους με την ταυτόχρονη αποστείρωση των ούρων. Η διαδερμική λιθοτριψία είναι αποτελεσματική σε ποσοστό 60% – 80% για την απομάκρυνση τους. Επειδή κατά την λιθοτριψία παράγονται αποικισμένα συγκρίματα η αντιβιοτική αγωγή, που επιλέγεται με βάση των αποτελεσμάτων της καλλιέργειας ούρων, θα πρέπει να συνεχίζεται έως ότου έχουν περάσει όλα (τουλάχιστον 4 εβδομάδες). Όταν η διαδερμική λιθοτριψία δεν είναι αποτελεσματική ή αντενδείκνυται το χειρουργείο παραμένει μια θεραπευτική εκδοχή.
Πρέπει να γνωρίζουμε ότι η καλλιέργεια ούρων τέτοιων ασθενών δεν αντικατοπτρίζει συχνά τον αποικισμό των λίθων δίνοντας αποτελέσματα ψευδώς αρνητικά.
Οι ασθενείς με αποικισμένους λίθους από μικρόβια έχουν αυξημένο κίνδυνο μικροβιαιμίας, ακόμα και όταν το αποτέλεσμα της καλλιέργειας ούρων είναι αρνητικό.