Αστάθεια του ώμου (εξάρθρημα, υπεξάρθρημα)
Συγγραφέας Γιώργος Φλεβαράκης Γράφτηκε στις ,
Η άρθρωση του ώμου εκτελεί τις κινήσεις με το μεγαλύτερο εύρος στο ανθρώπινο σώμα. Βρίσκεται σε μία διαρκή ισορροπία η οποία εξασφαλίζει την ελευθερία κινήσεων από τη μία και την σταθερότητα απο την αλλη.
Διαταραχή της ισορροπίας αυτής για οποιονδήποτε λόγο, επιφέρει την αστάθεια του ώμου.
Με τον όρο αστάθεια του ώμου εννοούμε την τάση του ώμου να :
-
- εξαρθρώνεται (έξοδος και παραμονή της κεφαλής εκτός της φυσιολογικής της θέσης) ή
- να υπεξαρθρώνεται (μετακίνηση και αυτόματη επαναφορά της κεφαλής στη φυσιολογική της θέση) προς μία ή περισσότερες κατευθύνσεις.
- Πρεπει να γίνει κατανοητό οτι η αστάθεια δεν αποτελεί διάγνωση αλλά σύμπτωμα, συνεπώς θα πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω, να βρεθεί το αίτιο και να σχεδιαστεί η κατάλληλη θεραπεία. Σε γενικές γραμμές η αστάθεια χωρίζεται σε 3 κατηγορίες:
- Τραυματικής αιτιολογίας
- Ατραυματικής αιτιολογίας
- Καθ´έξιν – habitual λόγω μη φυσιολογικής μυικής συνέργειας
Η πρώτη μορφή αστάθειας ειναι η τραυματική και ειναι συνήθως αποτέλεσμα βίαιου τραυματισμού, με αποτέλεσμα η κεφαλή να καταλήγει μπροστά απο την άρθρωση (πρόσθιο εξαρθρημα – το συχνότερο), πισω απο την άρθρωση (οπίσθιο – σπάνιο) και σε άλλες θέσεις (πολυ σπάνιο). Τις περισσότερες φορές ο ασθενής χρειάζεται ιατρική βοήθεια ώστε να αναταχθεί το εξάρθρημα, ενώ το υπεξάρθρημα ανατάσσεται αυτόματα.
Την στιγμή του εξαρθρήματος τραυματίζονται πολυ σημαντικές ανατομικές δομές υπεύθυνες για την σταθερότητα της άρθρωσης όπως ο επιχείλιος χόνδρος, οι γληνοβραχιόνιοι σύνδεσμοι, ο θύλακος, το τενόντιο πέταλο (σε μεγαλύτερης ηλικίας ασθενείς) ενώ μπορεί να υπάρχει και τραυματισμός των οστών της άρθρωσης ( ωμογλήνη – κεφαλή).
Το εξάρθρημα του ώμου μέσω των βλαβών που επιφέρει, προδιαθέτει στην εγκατάσταση της αστάθειας της άρθρωσης, και κατά συνέπεια σε υποτροπιάζοντα εξαρθρήματα, πόνο και μείωση της λειτουργικότητας της άρθρωσης.
Η επιλογή της συντηρητικής (φυσιοθεραπεία) ή χειρουργικής (αρθροσκοπική αποκατάσταση) θεραπείας του εξαρθρήματος του ώμου εξαρτάται από την ηλικία, τον αριθμό των υποτροπών, την δραστηριότητα του ασθενούς και απο τις συνοδές βλάβες που επιβεβαιώνονται στο μαγνητικό αρθρογράφημα.
Ο χειρουργός ώμου θα καθοδηγήσει τον ασθενή να λάβει την σωστότερη απόφαση για εκείνον.
Η δεύτερη μορφή αστάθειας του ώμου ειναι η μονοκατευθυντική η πολυκατευθυντική αστάθεια μη τραυματικής αιτιολογίας.
Τα αιτία είναι συνήθως η γενικευμένη χαλαρότητα της άρθρωσης του ώμου (εκ γενετής ή επίκτητη) και οι επαναλαμβανόμενοι μικροτραυματισμοί κυρίως σε αθλητές που ασχολούνται με ρίψεις ή κολυμβητές. Αυτα δημιουργούν συνθήκες αστάθειας της άρθρωσης που οδηγεί σε συχνά εξαρθρήματα ή υπεξαρθρήματα.
Η θεραπεία είναι συνήθως συντηρητική μέσω ειδικά σχεδιασμένου προγράμματος φυσιοθεραπείας, ενω αν αποτύχει καταλήγουμε σε αρθροσκοπική αντιμετώπιση η οποία αποσκοπεί στην μείωση της χαλαρότητας της άρθρωσης.Η τρίτη μορφή οφείλεται σε λανθασμένη συνέργεια – συγχρονισμό κάποιων απο τους 30 μυς που σταθεροποιούν τον ώμο (muscle patterning instability).
Η αστάθεια αυτη συνήθως παρουσιάζεται σε ασθενείς που μπορούν να εξαρθρώνουν τον ώμο τους κατά βούληση παρουσιάζοντάς το σαν τρικ. Στην πορεία ο ώμος τους μπορεί να εξαρθρώνεται ανεξέλεγκτα, λόγω μη φυσιολογικού μυϊκού συγχρονισμού.
Η μορφή αυτή ειναι εξαιρετικά σοβαρή, η θεραπεία δύσκολη και σχεδόν πάντα συντηρητική. Συνίσταται στην επανεκπαίδευση τους ασθενούς να επανακτήσει τον έλεγχο και των συγχρονισμό των μυών του. Χρειάζεται ειδικό φυσιοθεραπευτή υπό την καθοδήγηση του χειρουργού ώμου και αρκετές φορές ψυχολογική υποστήριξη ώστε ο ασθενής να καταφέρει να βγει απο την «κουλτούρα» της αποφυγής συγκεκριμένων κινήσεων για να επιστρέψει στην φυσιολογική καθημερινότητα.
