Στη νεογνική- βρεφική ηλικία εκδηλώνονται διάφορες αλλεργικές παθήσεις, με συνηθέστερες την ατοπική δερματίτιδα, την αλλεργική πρωκτοκολίτιδα και την άμεσου τύπου τροφική αλλεργία στο γάλα και το αυγό.

Οι συγκεκριμένες αλλεργίες πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα και με σοβαρότητα καθώς δημιουργούν μεγάλους περιορισμούς στην ποιότητα ζωής του μωρού και των γονιών του.

Πιο συγκεκριμένα:

Α. Εκδηλώνονται με βασανιστικά συμπτώματα για το μωρό, όπως για παράδειγμα ο κνησμός (φαγούρα) στην περίπτωση ατοπικής δερματίτιδας, η οποία τις περισσότερες φορές δεν αφήνει το βρέφος να κοιμηθεί.

β. Προκαλούν μεγάλη αναστάτωση στους γονείς, σχετικά με τη διατροφή του μωρού, καθώς τα συνήθη αλλεργιογόνα, γάλα και αυγό, είναι συστατικά που εντοπίζονται σε πάρα πολλές τροφές, οπότε απαιτείται συνεχής έρευνα και εγρήγορση κατά τις αγορές τροφίμων, για να αποφευχθεί το λάθος.

γ. Σε σπάνιες περιπτώσεις ενέχουν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία του μωρού. Για παράδειγμα, μπορεί να προκληθεί σοβαρή αναφυλαξία από γάλα ή αυγό, καθώς και αναιμία, εξαιτίας της μεγάλης απώλειας αίματος σε περιπτώσεις παραμελημένης αλλεργικής πρωκτοκολίτιδας.

Ατοπική δερματίτιδα

Η ατοπική δερματίτιδα (βρεφικό έκζεμα) πρόκειται για μία κνησμώδη δερματοπάθεια που εκδηλώνεται στα μωρά και στα μικρά παιδιά. Για πρώτη φορά εμφανίζεται σε βρέφη 2 μηνών έως 1 έτους και προκαλεί έναν αριθμό εκζεματικών βλαβών, δηλαδή έντονη ξηρότητα ή ερυθρότητα σε διάφορες περιοχές πάνω στο δέρμα, πρήξιμο και έντονη φαγούρα.

Υπάρχουν συγκεκριμένα σημεία του δέρματος στα οποία εμφανίζεται. Τις περισσότερες φορές επηρεάζει το πρόσωπο και ειδικά την περιοχή των ζυγωματικών, το εσωτερικό των αγκώνων, το πίσω μέρος των γονάτων καθώς και την περιοχή του στήθους.

Σε σπάνιες περιπτώσεις που δεν έχει δοθεί η απαιτούμενη προσοχή από τους γονείς ή σε επιμολυσμένες από σταφυλόκοκκο περιπτώσεις υπάρχει περίπτωση το έκζεμα να συνοδεύεται από εκροή υγρού και κίτρινες κρούστες.

Τα αίτια της ατοπικής δερματίτιδας είναι πρωτίστως γενετικής φύσης, καθώς έχουν να κάνουν με μια ιδιαιτερότητα στην κατασκευή του δέρματος, στην οποία οι συνδέσεις μεταξύ των κυττάρων που καλύπτουν την επιδερμίδα μας (κερατινοκύτταρα) είναι αρκετά αραιές. Η αραίωση αυτή προκαλεί την απώλεια νερού από την επιδερμίδα, ως εκ τούτου αφυδάτωσή της, με αποτέλεσμα να δημιουργείται αίσθημα φαγούρας.

 

Για την αντιμετώπιση της ατοπικής δερματίτιδας στα μωρά είναι απαραίτητη η καθημερινή ενυδατική φροντίδα (η οποία θα έπρεπε να πραγματοποιείται και σε προληπτικό επίπεδο) καθώς επίσης και η θεραπεία που γίνεται με σκευάσματα κορτιζόνης, τα οποία συνταγογραφεί μόνο αλλεργιολόγος και εφόσον έχει εκτιμήσει την κατάσταση.
Το σημείο, που πρέπει να λαμβάνεται πάντοτε υπόψη από τους γονείς είναι το γεγονός ότι στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, η ατοπική δερματίτιδα σηματοδοτεί το ξεκίνημα μίας ατοπικής πορείας για το μωρό, δηλαδή τη μετέπειτα εμφάνιση περισσότερων αλλεργικών νοσημάτων, όπως είναι η τροφική αλλεργία, η αλλεργική ρινίτιδα και το άσθμα. Για αυτό και το βρέφος χρειάζεται σωστή φροντίδα, ενυδατική περιποίηση και συχνή παρακολούθηση από αλλεργιολόγο, καθόλη της διάρκεια της βρεφικής ηλικίας.

Αλλεργική πρωκτοκολίτιδα

Η αλλεργική πρωκτολίτιδα είναι μία αλλεργική πάθηση που εκδηλώνεται σχεδόν αποκλειστικά σε νεογνά και βρέφη που θηλάζουν, καθώς σε περισσότερο από 95% των περιπτώσεων οφείλεται στην κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων από τη μητέρα.

Η συγκεκριμένη αλλεργία εκδηλώνεται με αίμα και βλέννη στα κόπρανα και η αιτιολογία της σχετίζεται με το γεγονός ότι η άμυνα του οργανισμού στέλνει κάποια κύτταρα ( Τ λεμφοκύτταρα) να καταπολεμήσουν το αλλεργιογόνο (γάλα, γαλακτοκομικά.). Το αλλεργιογόνο περνάει στο έντερο του μωρού μέσα από το μητρικό γάλα και συναντάει τα Τ λεμφοκύτταρα στο τοίχωμα του εντέρου, με αποτέλεσμα, λίγες ώρες μετά τον θηλασμό, να δημιουργείται οίδημα και να έχουμε αποβολή αίματος και βλέννης στα κόπρανα.

Για την αντιμετώπιση της αλλεργικής πρωκτοκολίτιδας στα μωρά είναι απαραίτητη η άμεση και πλήρης διακοπή λήψης γαλακτοκομικών από τη μητέρα για όσο σκοπεύει να συνεχίζει τον θηλασμό. Αν δεν υπάρξει βελτίωση μετά από αυτό και δούμε πως η αιμορραγία εξακολουθεί να υφίσταται, συνιστάται η διακοπή του θηλασμού και η σίτιση του βρέφους με ειδικά υδρολυμένα γάλατα του εμπορίου.
Όταν το μωρό συμπληρώσει το 1ο του έτος, πραγματοποιείται ολοκληρωμένος αλλεργικός έλεγχος από ειδικό αλλεργιολόγο, προκειμένου να αποφασιστεί η εισαγωγή πλήρους γάλακτος.

 

Αλλεργία στο γάλα και το αυγό

Η αλλεργία του βρέφους στο γάλα και το αυγό εμφανίζεται μετά τον 6ο μήνα, συνήθως μετά τη διακοπή του μητρικού θηλασμού.

Και οι δύο είναι άμεσου τύπου τροφικές αλλεργίες, δηλαδή εκδηλώνονται με μεσολάβηση ειδικών IgE αντισωμάτων και συμπτώματα από μερικά δευτερόλεπτα μέχρι και 1 ώρα από τη λήψη της τροφής.
Τα συνηθέστερα συμπτώματά τους είναι η κνίδωση ή αγγειοοίδημα, εμετοί, βήχας, δύσπνοια και σε ακραίες περιπτώσεις λήθαργος.

Όταν έχουμε συνδυασμό δύο ή περισσότερων συμπτωμάτων, μιλάμε για αναφυλακτική αντίδραση, η οποία είναι αρκετά σοβαρή.

Η αντιμετώπιση της αλλεργίας στο γάλο και το αυγό γίνεται με πλήρη διακοπή και των δύο υπεύθυνων τροφίμων και σίτιση με εναλλακτικές τροφές του εμπορίου ( συνήθως υδρολυμένο γάλα). Οι γονείς πρέπει να συμβουλευτούν ειδικό αλλεργιολόγο ώστε να μπορούν να αναγνωρίζουν τα συμπτώματα και να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν πιθανή αναφυλακτική αντίδραση.

Περισσότερο από 80% των παιδιών που ως βρέφη εμφάνισαν αλλεργίες άμεσου τύπου στο γάλα και το αυγό, αναπτύσσουν ανοχή μέχρι την ενηλικίωση και μπορούν να καταναλώσουν και αγελαδινό γάλα και αυγό.
Ωστόσο, καθόλη τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας είναι απαραίτητος ο έλεγχος από τον αλλεργιολόγο, με ειδικά αλλεργικά τεστ και ειδικές εξετάσεις αίματος για να παρακολουθείται η πορεία ανάπτυξης ανοχής.
Η διαδικασία που ακολουθείται είναι η διαδικασία της τροφικής πρόκλησης, δηλαδή η χορήγηση σε προοδευτικά αυξανόμενες δόσεις της ύποπτης τροφής στο παιδί, για να διαπιστωθεί αν τελικά καταφέρνει να αποκτήσει ανοχή σ’ αυτή!