Τα πρώτα προβλήματα στα πόδια των διαβητικών
Συγγραφέας Κωνσταντίνος Καλατζής Γράφτηκε στις ,
Το πόδι του διαβητικού με αγγειοπάθεια και νευροπάθεια είναι ένα ταλαιπωρημένο πόδι που ασφυκτιά μέσα σε στενά και κακής ποιότητας υποδήματα. Αυτό το πόδι αν δεν αντιμετωπισθεί νωρίς με ειδικά προϊόντα και δεν προφυλαχθεί από τραυματισμούς ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ.
Το πόδι του αρρύθμιστου διαβητικού που παρουσιάζει νευροπάθεια έχει μειωμένη αισθητικότητα, η αίσθηση δηλαδή του πόνου είναι μειωμένη ή καταργημένη.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα ο ασθενής να μην αισθάνεται δυσφορία από ένα στενό παπούτσι και αν δεν είναι ενήμερος δεν δίνει σημασία σε ορατές βλάβες όπως οι κοκκινίλες, οι μικροτραυματισμοί στα δάκτυλα και οι κάλοι. Σε έναν μη διαβητικό ή σε έναν διαβητικό με πρόσφατη έναρξη διαβήτη ο κάλος (υπερκεράτωση, τύλος) προκαλεί έντονο πόνο και δυσφορία.
ΟΜΩΣ σε έναν ασθενή με εκτεταμένη νευροπάθεια περνάει απαρατήρητος.
Μετά την ξηροδερμία, η εμφάνιση του κάλου είναι το επόμενο στάδιο που ο Διαβητολόγος πρέπει να παρέμβει.
Με ήπια και αναίμακτη τεχνική τον αφαιρεί και δίνει οδηγίες πρόληψης.
Ο κάλος δρα σαν ένα καρφί που έχει ο διαβητικός μέσα στο παπούτσι του που τραυματίζει και τρυπάει το πέλμα χωρίς να το νοιώθει.
Έτσι δημιουργείται στο δέρμα μία τοπική αιμορραγία η οποία εξελίσσεται σε πληγή, έλκος, το ονομαζόμενο έλκος του διαβητικού ποδιού.
Στο ιατρείο του διαβητικού ποδιού βλέπουμε συχνά ασθενείς που έρχονται για αφαίρεση του κάλου αλλά βρίσκουμε έλκος κάτω από αυτό.
Το έλκος μπορεί να είναι καθαρό ή να έχουν αναπτυχθεί μικρόβια και τότε λέμε ότι συνοδεύεται από λοίμωξη και είναι αναγκαία η χορήγηση αντιβιοτικών. Η χρονική διάρκεια λήψης των αντιβιοτικών εξαρτάται από την προσβολή ή όχι του υποκείμενου οστού αν δηλαδή συνυπάρχει οστεομυελίτιδα.
Μεγάλη σημασία στην πρόληψη και θεραπεία των προβλημάτων του διαβητικού ποδιού έχουν οι πάτοι και τα ειδικά υποδήματα.
Χορηγούνται μετά από πελματογράφημα, έναν «χάρτη» δηλαδή του ποδιού που αναδεικνύει σε ποια σημεία του πέλματος ασκούνται πολύ υψηλές πιέσεις.
Έτσι κατασκευάζεται πάτος ενισχυμένος με «μαξιλαράκια» που υποστηρίζει το πέλμα και το προστατεύει από τραυματισμούς και έλκη. Ακολούθως ο πάτος τοποθετείται σε υψηλής τεχνολογίας κομψά και άνετα υποδήματα, χωρίς εσωτερικές ραφές, φαρδιά και με ελεύθερο χώρο για τα καταπονημένα δάκτυλα.
Επί παρουσίας έλκους σημαντικό θεραπευτικό μέσο είναι η «αποφόρτιση».
Δηλαδή για να επουλωθεί το έλκος εκτός των άλλων παρεμβάσεων, είναι αναγκαίο να μένει στον «στον αέρα» κατά την βάδιση. Αυτό επιτυγχάνεται με υποδήματα με χοντρές σόλες που εξασφαλίζουν την απουσία καταπόνησης του έλκους κατά την βάδιση. Αν ο ασθενής δεν μπορεί να ανεχτεί το ειδικό υπόδημα είναι αναγκαία η τοποθέτηση γύψου με τακούνι από ορθοπεδικό.
Συνοψίζοντας, τα προβλήματα του διαβητικού ποδιού είναι σοβαρά και περίπλοκα.
Το κυριότερο όπλο μας είναι η έγκαιρη διάγνωση των ανωμαλιών στα πρώτα στάδια και η ΠΡΟΛΗΨΗ, δηλαδή με κατάλληλες παρεμβάσεις να μην επιτρέψουμε την επιδείνωση των προβλημάτων. Παρ’ όλα αυτά ποτέ δεν είναι αργά. Ακόμα και με την εμφάνιση έλκους ή οστεομυελίτιδας υπάρχουν αποτελεσματικά θεραπευτικά μέσα.
Κύριος στόχος είναι η αποφυγή των ακρωτηριασμών.
Η μόνη ένδειξη ακρωτηριασμού είναι όταν κινδυνεύει η ζωή του ασθενούς.
Σε διαφορετική περίπτωση γίνονται «θαύματα» και έτσι αποφεύγεται η οικονομική, σωματική και ψυχική επιβάρυνση του ασθενούς.
Κωνσταντίνος Γ. Καλατζής – Διαβητολόγος
