Πώς μπορώ να βοηθήσω το παιδί μου να πει σωστά τους ήχους της ομιλίας;
Συγγραφέας Ευαγγελία Σούπη Γράφτηκε στις ,
Μεγαλώνοντας τα παιδιά και καθώς αρχίζουν να μιλούν, εκφράζουν τους ήχους της ομιλίας μεμονωμένα, σε συλλαβές δοκιμάζοντας τη νέα δύναμη και σταδιακά αρθρώνουν λέξεις με νόημα. Κάποιους ήχους τους μαθαίνουν νωρίς ενώ για κάποιους άλλους χρειάζονται περισσότερο χρόνο. Τα περισσότερα Ελληνόφωνα παιδιά κατακτούν την άρθρωση των ήχων αυτών στο σύνολό τους περίπου μέχρι τα 6 τους χρόνια. Το παιδί που δεν μπορεί να πει κάποιον ήχο ομιλίας σωστά ή και καθόλου μέσα στα αναμενόμενα χρονικά πλαίσια, μπορεί να παρουσιάζει διαταραχή στην ομιλία.
Η λογοθεραπεία σε αυτή την περίπτωση ξεκινά από την εκμάθηση του σωστού τρόπου άρθρωσης για τον κάθε ήχο και τον προσδιορισμό του πότε ακούγεται σωστά και πότε λανθασμένα μέχρι την έκφρασή του σε προτάσεις και στον ελεύθερο λόγο. Η διαδικασία ακολουθεί συγκεκριμένα στάδια, απαιτεί πολλή επανάληψη και πρόγραμμα που ποικίλλουν σε χρονική διάρκεια ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε παιδιού.
Για να μπορέσετε να βοηθήσετε, σε αυτή την περίπτωση, ακολουθήστε τις συμβουλές της/ του λογοθεραπεύτριας/ τη ή εφαρμόστε το πρόγραμμα που σας έχει ορίσει για το σπίτι, ανάλογα με το στάδιο στο οποίο βρίσκεται το παιδί, την ιδιοσυγκρασία και την ηλικία του. Κατά τη γνώμη μου η όλη διαδικασία στο σπίτι δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 5 λεπτά την ημέρα.
Η θεραπεία είναι μια διαδικασία χρονοβόρα εν πολλοίς και συστηματική και δεν θα πρέπει να παρεμβαίνει στη μεταξύ σας σχέση.
Πέρα από τη λογοθεραπεία, πώς μπορείτε να βοηθήσετε εσείς το παιδί σας στο σπίτι να μιλήσει πιο καθαρά;
Στην πράξη δεν είναι καθόλου εύκολο να καθίσετε και να κάνετε «μάθημα» ή θεραπεία στο δικό σας παιδί.
Κι αυτό συμβαίνει γιατί το παιδί σας αναγνωρίζει ότι δεν είναι αυτός ο δικός σας ρόλος στη ζωή του.
Όσο κι αν ανησυχείτε για την ομιλία του (άλλωστε αυτό σας έφερε σε αυτή τη σελίδα, σωστά;) προσπαθήστε να χαρείτε τη μοναδικότητά του και να δείτε τα καθημερινά θαύματα στη ζωή του με τα δικά του μάτια.
Ο ρόλος σας είναι να υποστηρίξετε το παιδάκι σας στη μεγάλη προσπάθεια που κάνει και να είστε εκεί σε κάθε μικρή και μεγάλη πτώση, σε κάθε μικρή και μεγάλη νίκη. Εάν θέλετε να βοηθήσετε στην ενίσχυση των δεξιοτήτων ομιλίας, είτε το μικρό σας κάνει λογοθεραπεία είτε όχι υπάρχουν μερικά πολύ απλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε μαζί:
Το πρώτο μυστικό κρύβεται στα βιβλία!
- διαβάστε στο παιδί σας
- διαβάστε του δείχνοντας τις εικόνες
- διαβάστε και κάνετε ήχους ζώων, μηχανών, οχημάτων
- διαβάστε κι επαναλάβετε ήχους, λέξεις, φράσεις
- διαβάστε και ταξιδέψτε στη φαντασία του παιδιού (θα γίνετε καλύτεροι σε αυτό, θα νιώσετε πιο σίγουροι για τον εαυτό σας και θα καταλάβετε ότι το κάνετε σωστά μόνο όταν νιώσετε ότι περνάτε καλά)
- διαβάστε και κάνετε ένα κυνήγι ήχων στο βιβλίο: πχ. ψάξτε λέξεις με |r| και εξασκηθείτε σε αυτές
Το δεύτερο μυστικό είναι στο παιχνίδι!
- παίξτε μαζί
- παίξτε με τους ήχους και τις λέξεις στον καθρέφτη, μιμηθείτε ο ένας τον άλλο
- παίξτε με τους ήχους και τα παιχνίδια: πχ φέρτε τον κόσμο ανάποδα με ένα καινούριο αεροπλάνο που δεν κάνει ένα απροσδιόριστο ρινικό νννννννννννννν! αλλά ένα εντυπωσιακό και ηχηρό δδδδδδδδδδδδδδδδ!
Το τρίτο μυστικό είναι στη δική σας ομιλία!
- Μιλήστε στο παιδί και μιλήστε με το παιδί, είστε το παράθυρό του στον κόσμο. Γίνετε το μοντέλο και ο βασικός του σύντροφος επικοινωνίας. Εάν χρησιμοποιεί κάποιον ήχο με λανθασμένο τρόπο, όσο χαριτωμένο κι αστείο κι αν ακούγεται μην το ενθαρρύνετε. Αφήστε τη σοφή φύση να κάνει τη δουλειά της και ενισχύστε την ορθότητα στην ομιλία με θετικό τρόπο, χωρίς να μαλώνετε το παιδί, χωρίς να του ζητάτε να επαναλάβει το ίδιο πράγμα ρωτώντας «τι είναι αυτό» πολλές φορές αλλά δίνοντας το παράδειγμα της σωστής, αβίαστης, λειτουργικής ομιλίας με επικοινωνία χωρίς πίεση και απαιτήσεις.
Ευαγγελία Σούπη,
Λογοθεραπεύτρια
