Μητρικός θηλασμός
Συγγραφέας Ευγενία Καράμπελα Γράφτηκε στις ,
Η σωστότερη διατροφή για το μωρό είναι το ανθρώπινο γάλα γιατί ανταποκρίνεται πλήρως στις ανάγκες του βρέφους, έχει τις απαραίτητες θρεπτικές ουσίες στις καταλληλότερες αναλογίες, τη σωστή γεύση και είναι στην σωστή θερμοκρασία.
Η σύστασή του υπερτερεί του βιομηχανοποιημένου γάλακτος κι αλλάζει ανάλογα με τις διατροφικές ανάγκες του βρέφους τόσο στη διάρκεια του γεύματος ,όσο και κατά την διάρκεια της περιόδου του θηλασμού. Η σύσταση του επίσης διαφοροποιείται αν το μωρό είναι πρόωρο ή τελειόμηνο κι είναι πάντα προσαρμοσμένη στις εκάστοτε ανάγκες του.
Επίσης περιέχει αντισώματα και ανοσοσφαιρίνες που ενισχύουν την άμυνα του βρέφους ενώ παράλληλα του παρέχει διάφορες θρεπτικές ουσίες για σωστή αύξηση και ανάπτυξη.
Τα παιδιά που θηλάζουν παθαίνουν λιγότερες λοιμώξεις του πεπτικού και αναπνευστικού συστήματος, έχουν μικρότερη πιθανότητα ν’αναπτύξουν αλλεργίες και μακροπρόθεσμα έχουν μικρότερο ενδεχόμενο νόσησης από παχυσαρκία ,σακχαρώδη διαβήτη και νόσους του καρδιαγγειακού συστήματος.
Ο θηλασμός βοηθάει στην καλύτερη διάπλαση της στοματικής κοιλότητας ,αυξάνει τον περισταλτισμό του εντέρου ,οπότε προφυλάσσει από την δυσκοιλιότητα και τέλος βοηθάει την δημιουργία δεσμού μεταξύ μητέρας και βρέφους που είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την πνευματική ανάπτυξη του παιδιού.
Ποιες μητέρες δεν μπορούν να θηλάσουν:
- Μητέρες που έχουν κάνει πλαστική επέμβαση σμίκρυνσης στήθους, γιατί έχουν καταστραφεί οι γαλακτοφόροι πόροι τους.
- Μητέρες που πάσχουν από κάποια βαριά νόσο(φυματίωση,aids,κακοήθειες).
- Μητέρες που λαμβάνουν θεραπεία με φάρμακα που απεκκρίνονται στο γάλα και είναι επιβλαβή για τα βρέφη.
Ποια μωρά δεν μπορούν να θηλάσουν:
Ο θηλασμός δεν επιτρέπεται στα βρέφη που πάσχουν από γαλακτοζαιμία, φαινυλκετονουρία, σοβαρό νευρoλογικό πρόβλημα και στα πολύ μικρού βάρους πρόωρα. Ο νεογνικός ίκτερος δεν αποτελεί λόγο διακοπής του θηλασμού έστω και προσωρινά.
Για να επιτύχει ο θηλασμός το βρέφος πρέπει να τοποθετηθεί στο μαστό τις πρώτες ώρες μετά τον τοκετό. Ζητείστε από το μαιευτήριο να μην δοθεί συμπλήρωμα ξένο γάλα αν δεν υπάρχει κάποια ειδική ιατρική ένδειξη.
- Το θηλάζον βρέφος δεν έχει ανάγκη άλλων υγρών ούτε κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
- Τους πρώτους 5-6 μήνες το μητρικό γάλα είναι η μόνη τροφή που χρειάζεται το μωρό. Στα αποκλειστικά θηλάζοντα βρέφη πρέπει να χορηγούνται 1-2 σταγόνες την ημέρα βιταμίνης D (Aquasol).
- H μητέρα που θηλάζει πρέπει να έχει μια ισορροπημένη διατροφή, να λαμβάνει συμπληρώματα σιδήρου και ασβεστίου, ν’αποφεύγει τα φάρμακα χωρίς συνταγή γιατρού, να μην καταναλώνει καφέ κι αναψυκτικά και τέλος να μην καπνίζει.
- Είναι επίσης σημαντικό να είναι ήρεμη και ξεκούραστη.
Το ωράριο του θηλασμού είναι ελεύθερο (δηλαδή βάζουμε το βρέφος στο στήθος όταν πεινάσει, περίπου κάθε δύο με τρεις ώρες για 10-15 λεπτά σε κάθε μαστό).
Το βρέφος πρέπει να ζυγίζεται μία φορά την εβδομάδα για να δούμε αν παίρνει το απαιτούμενο βάρος που τους πρώτους μήνες είναι περίπου 200gr κάθε εβδομάδα.
Το μητρικό γάλα μπορεί να διατηρηθεί σε αποστειρωμένο μπιμπερό στην ψύξη του ψυγείου και να χρησιμοποιηθεί μετά από 1 με 2 εικοσιτετράωρα, αφού πρώτα ζεσταθεί. Στην κατάψυξη συντηρείται για 1 μήνα.
Φροντίδα του στήθους
Πλύνατε το στήθος με νερό και σαπούνι και σκουπίστε μαλακά την θηλή. Αν είναι ερεθισμένη βάζουμε κάποια κρέμα του εμπορίου για λίπανση. Αποφεύγουμε την χρήση οινοπνεύματος γιατί ξηραίνει την περιοχή της θηλής. Η χρήση ειδικού στηθόδεσμου θηλασμού είναι αναγκαία για την σωστή στήριξη του μαστού. Υπάρχουν ειδικά επιθέματα μιας χρήσης που συγκρατούν τις σταγόνες γάλατος που διαφεύγουν από τον μαστό στα μεσοδιαστήματα των θηλασμών.
Προβλήματα θηλασμού
- Ερεθισμένες θηλές-ραγάδες: Mπορείτε προσωρινά να χρησιμοποιείτε θηλές σιλικόνης πάνω από την θηλή σας μέχρι να επουλωθεί ο ερεθισμός.
- Απόφραξη γαλακτοφόρου πόρου(πέτρωμα στήθους): Προσπαθήστε ν’ αδειάσετε καλά τον μαστό με την χρήση κάποιου θήλαστρου ή βάζοντας το μωρό να θηλάσει πιο τακτικά. Οι ζεστές κομπρέσες επίσης βοηθούν.
- Μαστίτιδα : Κοκκίνισμα του μαστού, πυρετός και αδιαθεσία μπορεί να είναι σημάδια φλεγμονής του στήθους. Συμβουλευτείτε τον γιατρό για χορήγηση αντιβιοτικής θεραπείας και αναλγητικών. Παράλληλα για να περάσει η φλεγμονή πρέπει ο μαστός ν’αδειάζει με συχνούς θηλασμούς. Μόνο σε περίπτωση αποστήματος δικαιολογείται διακοπή του θηλασμού.
Εκτός από τα αναρίθμητα πλεονεκτήματα που έχει ο μητρικός θηλασμός για το βρέφος, εξίσου σημαντικά είναι και τα οφέλη που αποκομίζει η ίδια η μητέρα.
Μερικά από αυτά είναι:
- Θηλάζοντας το μωρό σας χάνετε ευκολότερα τα κιλά της εγκυμοσύνης.
- Η μήτρα επανέρχεται γρηγορότερα στη φυσιολογική της κατάσταση με τις συσπάσεις που δημιουργούνται στην διάρκεια του θηλασμού.
- Έρευνες έχουν δείξει ότι ο θηλασμός δρα προστατευτικά στον καρκίνο του μαστού και τέλος είναι αναμφισβήτητα ο γρηγορότερος, ευκολότερος, οικονομικότερος και σωστότερος τρόπος διατροφής του βρέφους.
Ευγενία Καράμπελα,
Παιδίατρος
