Λεπτίνη, η Ορμόνη που ρυθμίζει το βάρος μας
Συγγραφέας Νικολέτα Κοΐνη Γράφτηκε στις ,
Το 1994, ο μοριακός βιολόγος Jeffrey Friedman, καθηγητής του Πανεπιστημίου Rockefeller, ανακοίνωσε την ανακάλυψή της λεπτίνης μετά από πειράματα που έκανε σε παχύσαρκα ποντίκια. Διαπιστώθηκε ότι στα παχύσαρκα ποντίκια έλλειπε το ένα και μοναδικό γονίδιο που χρειάζεται για να παραχθεί η λεπτίνη. Όταν τους χορηγήθηκε λεπτίνη, το φαινόμενο αναστράφηκε και τα ποντίκια άρχισαν να χάνουν βάρος.
Η λεπτίνη, που πήρε το όνομα της από την ελληνική λέξη λεπτός, έχει μια συγκεκριμένη δράση στον εγκέφαλο (λειτουργεί στον υποθάλαμο), για τον έλεγχο του μεταβολισμού και της όρεξης. Διαχειρίζεται τις καύσεις του λίπους, δηλαδή αν οι ποσότητες λίπους θα αποθηκευθούν ή θα χρησιμοποιηθούν άμεσα για την παραγωγή ενέργειας.
Όσο αυξάνονται τα λιπώδη κύτταρα, τα επίπεδα λεπτίνης αυξάνονται και αυτά στο αίμα, και αυτό γίνεται γιατί ο οργανισμός προσπαθεί να δώσει εντολή στον εγκέφαλο να αυξήσει το μεταβολισμό και να επιβραδύνει την όρεξη για να βοηθήσει να καεί το επιπλέον λίπος.
Ενώ θα περίμενε κανείς στα άτομα με πολύ βάρος η λεπτίνη να προωθεί εντατικά την επαναφορά του βάρους στα φυσιολογικά για τον οργανισμό επίπεδα, αυτό δε συμβαίνει. Γιατί ενώ τα επίπεδα λεπτίνης είναι αυξημένα, ο εγκέφαλος έχει αποκτήσει πλέον ανοχή στη λεπτίνη και δεν ανταποκρίνεται στο ερέθισμα, με αποτέλεσμα να μην μπαίνει σε λειτουργία κανένας από τους μηχανισμούς της δράσης της.
Η αντίσταση στη Λεπτίνη συμβάλλει στην παχυσαρκία
Έχετε δοκιμάσει διαφορετικές δίαιτες με μειωμένες θερμίδες και δεν χάνετε κιλά;
Δεν μπορείτε να χάσετε βάρος ανεξάρτητα από το πόσο ασκείστε;
Κερδίζετε συνεχώς βάρος ακόμα κι αν δεν έχετε αλλάξει την άσκηση ή τη διατροφή σας;
Νιώθετε ότι ο μεταβολισμός σας είναι ασυνήθιστα αργός;
Αν αντιμετωπίζετε κάτι από τα παραπάνω, μπορεί να έχετε εμφανίσει την ονομαζόμενη αντίσταση στην λεπτίνη.
Ο Φρίντμαν διατύπωσε την άποψη ότι η παχυσαρκία μπορεί να είναι αποτέλεσμα αντίστασης στη λεπτίνη. Η έννοια είναι ανάλογη με αυτή της αντίστασης στην ινσουλίνη όπου αγνοείται το μήνυμα της ορμόνης. Ο διαβήτης τύπου ΙΙ οφείλεται στο γεγονός ότι η ινσουλίνη, παρ’ ότι μπορεί να παράγεται σε σημαντικές ποσότητες στο σώμα, δεν μπορεί να δώσει το ορμονικό μήνυμα της εισόδου της γλυκόζης στα μυϊκά κύτταρα.
Κατά ανάλογο τρόπο, η παχυσαρκία πιθανότατα οφείλεται σε αδρανοποίηση του υποδοχέα της λεπτίνης στον εγκέφαλο, ο οποίος δεν αντιλαμβάνεται την παρουσία της λεπτίνης στο αίμα και δεν προκαλεί το αίσθημα του κορεσμού της πείνας. Με άλλα λόγια ο εγκέφαλος των παχύσαρκων έχει αποκτήσει αντίσταση στη λεπτίνη.
Τι μπορείτε να κάνετε
Υπάρχουν τρόποι να ενισχύσετε τη δράση της λεπτίνης στον οργανισμό σας.
- Αυξήστε τις φυτικές ίνες. Το πεπτικό σύστημα καταβάλλει περισσότερη προσπάθεια για να επεξεργαστεί τα προϊόντα ολικής άλεσης και έτσι επιβραδύνει την διαδικασία της πέψης, εμποδίζοντας την απότομη αύξηση των επιπέδων σακχάρου (γλυκόζης) στο αίμα.
- Διατηρήστε τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα σας σε φυσιολογικά επίπεδα. Αποφύγετε την υπερβολική κατανάλωση απλών σακχάρων όπως η φρουκτόζη που έχει σχετιστεί με την ανάπτυξη ανοχής στη λεπτίνη.
- Ακολουθήστε τη μεσογειακή διατροφή. Έχει αποδειχθεί ότι διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνες, επιβραδύνει τη διαδικασία της πέψης και τις «εκρήξεις» ινσουλίνης.
- Ξεκουράστε το σώμα σας. Έρευνες συσχετίζουν την έλλειψη ύπνου με μειωμένα επίπεδα λεπτίνης, για αυτό φροντίστε να ξεκουράζετε επαρκώς τον οργανισμό σας και να κοιμάστε 8 ώρες το βράδυ.
- Διαχειριστείτε το στρες. Αυξημένα επίπεδα στρες φαίνεται να επηρεάζουν τα επίπεδα λεπτίνης στο αίμα.
Διάγνωση & Θεραπεία
Τα επίπεδα λεπτίνης του οργανισμού μετρώνται με ακρίβεια με την αντίστοιχη εξέταση αίματος. Με την καθοδήγηση του θεράποντος Ιατρού, γίνεται συμπλήρωση των ελλείψεων του οργανισμού σε βιταμίνες και άλλα μικροθρεπτικά συστατικά.
Η αντίσταση στη λεπτίνη ρυθμίζεται και ο οργανισμός επανέρχεται στη φυσιολογική λειτουργία του, χάνοντας βάρος μόνιμα και με φυσικό τρόπο.
Dr. Νικολέτα Κοΐνη M.D.
Ιατρός Λειτουργικής, Προληπτικής, Αντιγηραντικής και Αναγεννητικής Ιατρικής
