Νυχτερινή ενούρηση
Συγγραφέας Ευγενία Καράμπελα Γράφτηκε στις ,
Ενούρηση ονομάζεται η ακούσια απώλεια ούρων κατά τον ύπνο μετά την ηλικία κατά την οποία ο έλεγχος της κύστης θα έπρεπε να έχει αποκτηθεί από το παιδί. Εάν και η εκμάθηση της τουαλέτας διαφέρει από παιδί σε παιδί, γιατί το κάθε παιδί έχει το δικό του ρυθμό, είναι αποδεκτό ότι μετά από το 5ο-6ο έτος ένα παιδί είναι σε θέση να παραμένει στεγνό το βράδυ.
Αν το το παιδί σας δεν είναι σε θέση να ελέγχει την κύστη του μετά τα 5 χρόνια δεν σημαίνει ότι δεν είναι φυσιολογικό, πολλά παιδιά βρέχουν ακόμα το κρεβάτι τους μετά από αυτή την ηλικία. Αυτή η έλλειψη ελέγχου ονομάζεται νυχτερινή ενούρηση.
Η διάγνωση της νυχτερινής ενούρησης γίνεται σε παιδιά 5 – 6 ετών όταν αυτά έχουν δύο ή περισσότερα επεισόδια κατά τη διάρκεια ενός μήνα, ενώ για παιδιά άνω των 6 ετών όταν παρατηρηθούν ένα ή περισσότερα επεισόδια ανά μήνα. Δεν μπορούν να χαρακτηριστούν πάσχοντα τα παιδιά κάτω των 5 ετών, αλλά ούτε αυτά με νοητική υστέρηση οποιασδήποτε ηλικίας.
Η ενούρηση χαρακτηρίζεται ως πρωτοπαθής νυκτερινή ενούρηση όταν συνεχίζεται από τη γέννηση και δευτεροπαθής νυκτερινή ενούρηση όταν αρχίζει μετά από περίοδο εγκράτειας 6 μηνών τουλάχιστον. Είναι τρεις φορές πιο συχνή στα αγόρια απ’ ότι στα κορίτσια.
Η ενούρηση είναι πολύ πιο συχνή από ό, τι νομίζετε, μόνο το 70% των παιδιών είναι στεγνά τη νύχτα μέχρι την ηλικία των 7 ετών, ενώ το υπόλοιπο 30% δεν είναι. Μερικά εναλλάσσουν περιόδους που βρέχουν το κρεβάτι τους με περιόδους που παραμένουν στεγνά, άλλα απλά δεν θα ελέγξουν πλήρως την βραδινή ούρηση πριν από τα 7 χρόνια, τα 10 χρόνια ή ακόμα και τα 15 χρόνια.
Το παιδί σας είναι μεταξύ 5 και 7 χρονών και κατουριέται το βράδυ; Μην πανικοβάλλεστε, μην το αγχώνεται και το κάνετε να αισθάνεται ένοχο, αν πάσχει από ενούρηση, είναι κάτι πολύ κοινό σε αυτήν την ηλικία. Συζητήστε με το γιατρό σας για να σας καθησυχάσει και να σας βοηθήσει να βρείτε πρακτικές λύσεις. Αν νιώθει ότι υπάρχουν πραγματικοί λόγοι για να ανησυχείτε, θα σας συμβουλεύσει και θα υποστηρίξει το παιδί σας. Μετά από τα 7 χρόνια, που η ενούρηση είναι λιγότερο συχνή, θα βρείτε τρόπους που θα βοηθήσουν εσάς και το παιδί σας ν’αντιμετωπίσετε αυτή την δυσάρεστη κατάσταση πιο ανώδυνα.
Τα αίτια της ενούρησης είναι πολλά, μερικά παραμένουν άγνωστα ακόμη και σήμερα.
Κληρονομικότητα κύρια αιτία της ενούρησης:
Η κληρονομικότητα είναι μια συχνή αιτία της ενούρησης, ένα παιδί που βρέχει το κρεβάτι του μετά τα 5 χρόνια έχει πολύ συχνά έναν γονέα ο οποίος έπασχε επίσης από ενούρηση.
Ύπνος ως αιτία της ενούρησης:
Η δεύτερη αιτία της ενούρησης είναι ο ύπνος, μερικά παιδιά κοιμούνται τόσο βαθιά που δεν μπορούν να ξυπνήσουν από την ανάγκη να ουρήσουν. Ενώ μερικοί συνιστούν να ξυπνάμε τη νύχτα το παιδί για να ουρήσει, η πλειοψηφία των γιατρών πιστεύει ότι το όφελος είναι λιγότερο σημαντικό από τα μειονεκτήματα. Ο βαθύς ύπνος είναι απαραίτητος για την ομαλή ανάπτυξη του παιδιού σας, οπότε θα συστήσουμε να το αφήνετε να κοιμηθεί.
Νυχτερινοί τρόμοι ως αιτία της ενούρησης:
Οι νυχτερινοί τρόμοι και οι εφιάλτες μπορεί να αναστατώσουν το παιδί σας στο σημείο που να ουρήσει στο κρεβάτι. Οι εφιάλτες μπορεί να υποδεικνύουν ένα ψυχολογικό πρόβλημα, οπότε η ιατρική παρακολούθηση πρέπει να λύσει το πρόβλημα του παιδιού και, κατά συνέπεια, το πρόβλημα της ενούρησης.
Μια αλλαγή στη ζωή του παιδιού μπορεί να προκαλέσει ενούρηση:
Μια αλλαγή στη ζωή του παιδιού μπορεί να προκαλέσει άγχος και ενούρηση, οι συχνότερες αφορούν την άφιξη ενός νέου παιδιού, κάποια μετακόμιση, το διαζύγιο ή την ασθένεια ενός γονέα.
Η μικρή κύστη μπορεί να είναι υπεύθυνη για την ενούρηση:
Μια κύστη μικρής χωρητικότητας και μία ανωριμότητα της κύστης μπορεί να είναι αιτίες της ενούρησης. Δυστυχώς λίγα πράγματα μπορούμε να κάνουμε σ’αυτή την περίπτωση, παρά μόνο περιμένουμε έως ότου το παιδί ωριμάσει και αρχίσει να στέλνει τα σήματα ελέγχου του σφιγκτήρα του στον εγκέφαλο. Εν τω μεταξύ, είναι δυνατόν να αποφευχθεί η υπερβολική κατανάλωση υγρών πριν τον ύπνο και να μάθει να αδειάζει την κύστη του πριν πάει στο κρεβάτι.
Υπάρχουν και άλλες πιο σπάνιες ιατρικές αιτίες, όπως η έλλειψη των υπεύθυνων ορμονών για την επιβράδυνση της παραγωγής των ούρων κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Άλλες αιτίες που μπορούν να οδηγήσουν το παιδί σας σε επεισόδιο νυχτερινής ενούρησης:
- Ήπιε πάρα πολλά υγρά το προηγούμενο βράδυ.
- Είδε ένα κακό όνειρο.
- Έκανε κρύο τη νύχτα.
- Μπορεί να είχε ένα πρόβλημα στο σχολείο με το δάσκαλο ή έναν από τους συμμαθητές του.
Εργαστηριακές Εξετάσεις:
Προτεραιότητα έχει το υπερηχογράφημα νεφρών, ουρητήρων και ουροδόχου κύστης. Το υπερηχογράφημα πρέπει να γίνει σε συνδυασμό με την εκτίμηση της ποσότητας των ούρων πριν και μετά την ούρηση, για να διαπιστωθεί αν υπάρχουν υπολείμματα ούρων στην ουροδόχο κύστη (εάν το παιδί δεν αδειάζει τελείως την κύστη του με κάθε ούρηση, είναι πιθανό να αναπτύξει διαταραχές της ούρησης). Απαραίτητη, επίσης, είναι η γενική και η καλλιέργεια ούρων, που θα αποκαλύψουν τυχόν ουρολοίμωξη η οποία σχετίζεται με την απώλεια ούρων.
Μερικές συμβουλές για να βοηθήσετε το παιδί σας να μείνει στεγνό το βράδυ :
Δεν υπάρχει συνταγή για την επιτάχυνση της διαδικασίας εκμάθησης τουαλέτας το βράδυ. Ένα παιδί μένει στεγνό τη νύχτα όταν είναι έτοιμο και όταν θέλει. Αλλά ακόμα και όταν είναι έτοιμο, η εκμάθηση μπορεί να πάρει μερικές φορές χρόνο ή να είναι λιγότερο εύκολο για μερικά παιδιά. Μικρά ατυχήματα ή ενούρηση δεν είναι ασυνήθιστο φαινόμενο κατά τους πρώτους μήνες της εκπαίδευσης.
Ακολουθούν κάποιες συμβουλές που μπορούν να βοηθήσουν την εκπαίδευση του παιδιού τη νύχτα ή να συμβάλουν στη μείωση του αριθμού των μικρών ατυχημάτων.
- Διδάξτε στο παιδί σας να ουρεί πριν πάει για ύπνο.
- Αποφύγετε να πίνει πάρα πολύ πριν από το κρεβάτι.
- Προτιμήστε πιτζάμες ή νυχτικό που ανοίγουν εύκολα.
- Βάλτε ένα γιογιό κοντά στο κρεβάτι, τουλάχιστον έως ότου το παιδί σας είναι σε θέση να ελέγχει πλήρως την κύστη του.
- Ανάψτε ένα μικρό φωτάκι νυκτός για να μπορεί εύκολα και γρήγορα να βρεθεί στο γιογιό ή την τουαλέτα.
Τώρα αν το παιδί σας έχει έλεγχο της κύστης του αλλά μερικές φορές βρέχει το κρεβάτι του κι αυτό πάλι είναι φυσιολογικό. Η εκμάθηση τουαλέτας είναι ένα επίτευγμα που μπορεί να διακοπεί προσωρινά, για διάφορους λόγους. Χρειάζεται ίσως λίγο περισσότερο χρόνο για να μεγαλώσει και να γίνει εντελώς στεγνό τη νύχτα.
Όπως σε κάθε μάθηση συμβαίνουν κι εδώ προσωρινές παλινδρομήσεις. Μην το μαλώνετε, οι επιπλήξεις δεν βοηθούν, ενημερώστε το γιατρό σας μπορεί να σας βοηθήσει να διαχειριστείτε αυτό το φαινόμενο παλινδρόμησης.
Φαρμακευτική αγωγή που δίνεται από το γιατρό όταν υπάρχει σοβαρός λόγος:
- Imipramine. (Aντικαταθλιπτικό)
- Desmopressin. (Mειώνει την παραγωγή ούρων)
- Oxybutynin. (Περιορίζει τις συσπάσεις της κύστης)
Τα φάρμακα αυτά θεωρούνται αποτελεσματικά σε αρκετές περιπτώσεις αλλά μπορεί να συνοδεύονται από παρενέργειες. Μετά το τέλος της θεραπείας το πρόβλημα μπορεί να επιστρέψει (υποτροπή).
Ευγενία Καράμπελα,
Παιδίατρος
