Διάχυτη τοξική βρογχοκήλη (νόσος Graves)

ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

• Ομοιογενής διάχυτη διόγκωση του θυρεοειδούς αδένα που υπερλειτουργεί παράγοντας αυξημένες ποσότηες θυρεοειδικών ορμονών που εισέρχονται στη συστηματική κυκλοφορία του αίματος. Εμφανίζεται σαν αποτέλεσμα της δράσης αυτοαντισωμάτων που έχουν διεγερτικη δράση επί του υποδοχέα της TSH (θυρεοειδοτρόπου ορμόνης)
• Κλινικές εκδηλώσεις είναι μεταξύ άλλων και οι εξής: νευρικότητα, εφίδρωση, δυσανεξία στη ζέστη, ταχυκαρδία, αίσθημα παλμών, κόπωση, απώλεια βάρους, έξαψη, θερμό και υγρό δέρμα, εξόφθαλμος κλπ
• Στον εργαστηριακό έλεγχο παρατηρείται πτώση της τιμής της TSH, αύξηση των επιπέδων Τ3 και ελεύθερης Τ4, αυξημένη πρόσληψη ραδιενεργού ιωδίου και αυξημένα επίπεδα αντισωμάτων έναντι του υποδοχέα TSH
• Στο υπερηχογράφημα θυρεοειδούς παρατηρείται διάχυτη αύξηση των διαστάσεων του θυρεοειδούς, με ή χωρίς παρουσία όζων εντός αυτού όπως επίσης και αυξημένη αιμάτωση του θυρεοειδικού παρεγχύματος. Στο σπινθηρογράφημα παρατηρείται αυξημένη πρόσληψη ραδιενεργού ιωδίου από τον θυρεοειδή αδένα.

  Διαφορική διάγνωση

  • Αγχώδης νεύρωση
  • Φαιοχρωμοκύτωμα
  • Εξόφθαλμος άλλης αιτιολογίας (π.χ. όγκοι οφθαλμικού κόγχου)
  • Θυρεοειδίτιδα
  • Ψευδής θυρεοτοξίκωση (λόγω λήψης μεγάλης ποσότητας εξωγενών θυρεοειδικών ορμονών)

  Θεραπεία

  • Αντιθυρεοειδικά φάρμακα (προπυλοθειουρακίλη, μεθιμαζόλη)
  • Ραδιενεργό ιώδιο
  • Χειρουργική επέμβαση ενδείκνυται -μεταξύ άλλων- στις εξής περιπτώσεις:

  – Λίαν ευμεγέθεις βρογχοκήλες πιθανόν με συνύπαρξη όζων και με χαμηλή πρόσληψη ραδιενεργού ιωδίου
  – Υποψία κακοήθειας (σε συνυπάρχοντα όζο)
  – Γυναίκες που επιθυμούν να μείνουν σύντομα έγκυες
  – Αποτυχία συντηρητικής αγωγής
  – Ασθενείς που παρουσιάζουν σοβαρές επιπλοκές στη συντηρητική (φαρμακευτική) αγωγή
  – Ασθενείς που δεν συνεργάζονται στα πλαίσια της μακρόχρονης παρακολούθησής τους

  Προετοιμασία για την επέμβαση

  • Ο ασθενής πριν οδηγηθεί στο χειρουργείο θα πρέπει να είναι ευθυρεοειδικός, διαφορετικά υπάρχει ο κίνδυνος εκδήλωσης κατά τη διάρκεια της επέμβαση της λεγόμενης ‘θυρεοτοξικής κρίσης’ (ή ‘θυρεοτοξικής καταιγίδας’), που είναι δυνητικά επικίνδυνη. Για το σκοπό αυτό θα πρέπει να χορηγούνται κανονικά τα αντιθυρεοειδικά φάρμακα μέχρις ότου ο ασθενής γίνει ευθυρεοειδικός και μέχρις ότου οδηγηθεί στο χειρουργείο
  • Για την μείωση της ευθρυπτότητας και της αιμάτωσης του θυρεοειδούς και τη διευκόλυνση του χειρουργού κατά τη διάρκεια της επέμβασης χορηγείται για 10-15 ημέρες πριν την θυρεοειδεκτομή ιωδιούχο διάλυμα Lugol
  • Κατά τη διάρκεια της θυρεοειδεκτομής θα πρέπει να υπάρχει ετοιμότητα από την αναισθησιολογική ομάδα για την αντιμετώπιση τυχόν προβλήματος (π.χ. παροξυσμικής ταχυκαρδίας με χορήγηση προπρανολόλης) κάτι που είναι εξαιρετικά σπάνιο εφόσον γίνει η προετοιμασία που αναφέρθηκε παραπάνω.

  Πολυοζώδης τοξικη βρογχοκήλη

  Στις περιπτώσεις αυτές λείπουν οι χαρακτηριστικές εξωθυρεοειδικές εκδηλώσεις της νόσου Graves (όπως π.χ. ο εξόφθαλμος).

  Ενδείξεις επέμβασης εν προκειμένω είναι:

  • Η αδυναμία συντηρητικής αντιμετώπισης και ελέγχου του υπερθυρεοειδισμού
  • Η παρουσία πιεστικών φαινομένων από τα παρακείμενα όργανα (συνήθως από την τραχεία και σπανιότερα από τον οισοφάγο) σε περίπτωση ύπαρξης λίαν ευμεγέθων όζων)
  • Η υποψία κακοήθειας με βάση κυρίως τους υπερηχογραφικούς χαρακτήρες των όζων ή άλλα υπερηχογραφικά ευρήματα (π.χ. παρουσία τραχηλικής λεμφαδενοπάθειας)
  • Αισθητικοί λόγοι (π.χ. σε παρουσία εμφανούς διόγκωσης στην τράχηλο)

  Η προετοιμασία γίνεται όπως έχει περιγραφεί παραπάνω (στη διάχυτη τοξική βρογχοκήλη)

  Τοξικό αδένωμα

  Οφείλεται στην παρουσία ενός αυτόνομου λειτουργικού όζου θυρεοειδούς που παράγει μεγάλες ποσότητες θυρεοειδικών ορμονών. Χαρακτηριστική η εικόνα της ‘Ιαπωνικής Σημαίας’ στο σπινθηρογράφημα (η χρήση του εν προκειμένω προτείνεται από την American Thyroid Association, καθώς υπάρχει όζος θυρεοειδούς με χαμηλές τιμές TSH).

  Η θεραπεία είναι χειρουργική ή με ραδιενεργό ιώδιο.

  

  Γεώργιος Σακοράφας,
  Χειρουργός Ενδοκρινών Αδένων