Νευρογενής Ανορεξία
Συγγραφέας Αθηνά Μωραΐτη-Χατζηθάνου Γράφτηκε στις ,
Τι είναι;
Η Νευρογενής (ή Ψυχογενής) Ανορεξία (Αnorexia Νervosa) αποτελεί διαταραχή της διατροφικής συμπεριφοράς σε σχέση με τον έλεγχο του βάρους, η οποία ουσιωδώς βλάπτει τη σωματική υγεία και την ψυχοσωματική λειτουργία. Πρωτο-περιγράφτηκε το 1974 από το William Gull. Το άτομο αρνείται να διατηρήσει το ελάχιστο -για την ηλικία και το ύψος του- σωματικό βάρος, παρουσιάζει έντονο φόβο για την παχυσαρκία και την αύξηση βάρους, ώστε το βάρος του να υπολείπεται 15% με 20% του φυσιολογικού.
Όμως, παρά το γεγονός ότι το βάρος του υπολείπεται του φυσιολογικού, αυτό (το άτομο) αισθάνεται παχύσαρκο.
Η νευρογενής ανορεξία θεωρείται πρωτογενής πάθηση, δηλαδή δεν είναι το αποτέλεσμα μιας σωματικής νόσου, σε πολλές όμως περιπτώσεις μπορεί να συνοδεύεται και από άλλες ψυχικές διαταραχές όπως κατάθλιψη, ψύχωση ή νεύρωση και διαταραχές προσωπικότητας.
Εδώ αξίζει να αναφερθεί η Νευρογενής Βουλιμία (Bulimia Nervosa) που χαρακτηρίζεται από υπερβολική λήψη τροφής και στη συνέχεια αποβολής αυτής, με την πρόκληση εμετού. Η υπερβολή καμιά φορά καμιά φορά μπορεί να οδηγήσει στον εμετό ακόμα και μετά τη λήψη ελάχιστης ποσότητας τροφής. Άλλα μέτρα που συνήθως λαμβάνει το βουλιμικό άτομο είναι η λήψη διουρητικών ή/και καθαρτικών, ή ακόμα και η παρατεταμένη άσκηση.
Πού εντοπίζεται;
Το ποσοστό της νευρικής ανορεξίας κυμαίνεται από 0.4 – 0,7 % και κυρίως εκδηλώνεται στους εφήβους. Το 85% των ασθενών βρίσκονται σε ηλικίες από 13-20 ετών. Η πάθηση είναι 10 φορές συχνότερη στα κορίτσια.
Ποια τα αίτια;
Η αιτιολογία δεν είναι απόλυτα γνωστή. Έχουν αναφερθεί γενετικοί, βιολογικοί, κοινωνικοί και κυρίως ψυχολογικοί μηχανισμοί που προσπαθούν να εξηγήσουν την αιτιολογία της νευρογενούς ανορεξίας.
Η παρουσία συγγενών α’ βαθμού που πάσχουν από ανορεξία δείχνει ότι υπάρχει γενετικό υπόβαθρο. Όμως, σημαντικό ρόλο παίζουν η οικογένεια, ο κοινωνικός περίγυρος και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, που συχνά συνδέουν την ομορφιά και την επιτυχία με το χαμηλό σωματικό βάρος.
Τέλος, δεν είναι τυχαίο πως τα άτομα τα οποία εμφανίζουν τη νόσο είναι συνήθως άτομα τα οποία θέλουν να ξεχωρίζουν, με υποδειγματικές επιδόσεις στο σχολείο ή στη δουλειά τους, τελειομανείς και άτομα τα οποία θέλουν να έχουν τον έλεγχο των καταστάσεων.
Καταστάσεις που μπορούν να πυροδοτούν την εμφάνιση της νόσου μπορεί να είναι κάποιος θάνατος αγαπημένου προσώπου, αλλαγές στην οικογενειακή κατάσταση, αλλαγή στον τόπο διαμονής, περίοδοι έντονου stress.
Τι μπορεί να προκαλέσει;
Ακολουθούν πίνακες με τις επιπτώσεις της νευρογενούς ανορεξίας και της βουλιμίας στα διάφορα όργανα
| ΝΕΥΡΟΓΕΝΗΣ ΑΝΟΡΕΞΙΑ | |
| Εγκέφαλος-Ψυχολογία | Αδυναμία συγκέντρωσης και ελάττωση της προσοχής, θλίψη, οξυθυμία, κακή μνήμη, λιποψυχία, αλλαγές στην ορμονική έκκριση |
| Μαλλιά | Εύθρυπτες τρίχες και λέπτυνση αυτών |
| Καρδιά- Αιμοποιητικό Σύστημα | Υπόταση, βραδυκαρδία, φτερουγίσματα (αίσθημα παλμών), καρδιακή ανεπάρκεια, λευκοπενία, αναιμία |
| Μυοσκελετικό Σύστημα | Αδυναμία μυών, πρησμένες αρθρώσεις, οστική απώλεια, κατάγματα, οστεοπόρωση |
| Νεφροί | Αύξηση της ουρίας και της κρεατινίνης, νεφρολιθίαση, νεφρική ανεπάρκεια |
| Σωματικά υγρά – Ηλεκτρολύτες | Χαμηλό κάλιο, μαγνήσιο και νάτριο |
| Γαστρεντερικό Σύστημα | Δυσκοιλιότητα, τυμπανισμός |
| Αναπαραγωγικό Σύστημα | Αμηνόρροια, πρόβλημα ανάπτυξης, δυσκολία γονιμοποίησης, επιπλοκές κύησης (πιθανότητα καισαρικής) |
| Δέρμα | Μώλωπες, ξηροδερμία, ωχροκίτρινη όψη δέρματος, εύθραυστα νύχια, δυσανοχή στο κρύο, εμφάνιση πολύ λεπτού (χνουδωτού) τριχώματος σ’ όλο το σώμα (λέγεται και lanougo) |
Πρόκειται λοιπόν για βαριά ασθένεια, που μπορεί σε ένα ποσοστό 10% να καταλήξει σε θάνατο ύστερα από 10 – 15 χρόνια διάρκειας.
ΑΘΗΝΑ ΜΩΡΑΪΤΗ ΧΑΤΖΗΘΑΝΟΥ
Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος M.Sc.
