Θεραπεία ορθοπαιδικών προβλημάτων με PRP: Platelet Rich Plasm
Συγγραφέας Γιώργος Φλεβαράκης Γράφτηκε στις ,
Η θεραπεία με prp (platelet-rich plasma), αποτελεί μία νέα βιολογική λύση για την ανάπλαση των ιστών.
Τι είναι το PRP;
Το όνομα PRP προέρχεται από τα αρχικά των λέξεων Platelet Rich Plasma δηλαδή πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια. Το πλάσμα είναι ένα υποκίτρινο υγρό που αποτελεί την άμορφη βάση του αίματος, το υγρό δηλαδή μέσα στο οποίο βρίσκονται και κυκλοφορούν όλα τα συστατικά του αίματος, ερυθρά αιμοσφαίρια, λευκά, αιμοπετάλια κτλ.
Όλα αυτά μαζί αποτελούν το αίμα. Το πλάσμα αν διαχωριστεί από το υπόλοιπο αίμα αποτελείται από 90% νερό, και 10% πρωτεΐνες και διαλύτες. Το πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια (PRP) είναι το υγρό αυτό που περιγράψαμε μαζί με τα αιμοπετάλια του αίματος.
Τι ακριβώς κάνουν τα αιμοπετάλια και που χρησιμεύουν στην θεραπεία με PRP;
Όταν συμβεί ένας τραυματισμός, τα αιμοπετάλια είναι τα πρώτα κύτταρα που φτάνουν στο σημείο. Αφενός σταματούν την αιμορραγία αφετέρου απελευθερώνουν αυξητικούς παράγοντες απαραίτητους για την διαδικασία της επούλωσης των τραυματισμένων ιστών. Αυτοί ακριβώς οι αυξητικοί παράγοντες αποτελούν τη βάση της θεραπείας με PRP. Προσπαθούμε δηλαδή να απομονώσουμε τα αιμοπετάλια από το αίμα του ασθενούς, να τα αναγκάσουμε να εκκρίνουν τους αυξητικούς παράγοντες που έχουν αποθηκευμένους μέσα τους (η διαδικασία αυτή ονομάζεται ενεργοποίηση) και στη συνέχεια με φυσικό μέσο το πλάσμα του ίδιου του ασθενούς να τα εγχύσουμε στην πάσχουσα περιοχή επιταχύνοντας την ανάπλαση και την επούλωση με φυσικό τρόπο.
Πως γίνεται η παρασκευή του PRP και η έγχυσή του στην πάσχουσα περιοχή;
Αρχικά πραγματοποιείται η αιμοληψία η οποία δεν διαφέρει σε τίποτα από την κλασσική αιμοληψία που γίνεται για τις αιματολογικές εξετάσεις. Το αίμα του ασθενούς που λαμβάνεται με την αιμοληψία, φυγοκεντρείται σε ειδικό μηχάνημα και απομονώνεται μία ποσότητα πλάσματος πλούσια σε αιμοπετάλια (prp). Στη συνέχεια η ποσότητα αυτή επεξεργάζεται και τα αιμοπετάλια ενεργοποιούνται ώστε να εκκρίνουν τους αυξητικούς παράγοντες που έχουν αποθηκευμένους στα κοκκία τους (PDGF, TGF-β, VEGF, EGF, FGF, IGF-1). Οι αυξητικοί παράγοντες που εκκρίνονται από τα αιμοπετάλια, έχει βρεθεί ότι δρουν συνεργικά επιταχύνοντας την αποκατάσταση της βλάβης.
Ακολουθεί έγχυση (ένεση) των αυξητικών αυτών παραγόντων στην πάσχουσα περιοχή για να επιτευχθεί η επούλωση του ιστού.
Υπάρχει κάποιος κίνδυνος με τη συγκεκριμένη θεραπεία;
Σημαντικό πλεονέκτημα της μεθόδου είναι ότι η θεραπεία μπορεί να γίνει εξ’ ολοκλήρου στο ιατρείο με απόλυτη ασφάλεια. Η όλη διαδικασία διαρκεί περίπου 30 λεπτά, ενώ δεν απαιτείται κάποια ειδική προφύλαξη μετά την έγχυση. Δεν υπάρχει κίνδυνος αλλεργίας ή υπερευαισθησίας μιας και χρησιμοποιείται αποκλειστικά και μόνο το ίδιο το αίμα του ασθενούς. Για τον κίνδυνο λοίμωξης κατά την διάρκεια της έγχυσης λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα αντισηψίας. Σε σημεία που υπάρχει μεγαλύτερη ευαισθησία όπως ο αγκώνας και κρίνεται ότι η έγχυση θα είναι λίγο περισσότερο επίπονη για τον ασθενή μπορεί να προηγηθεί ένεση με τοπικό αναισθητικό.
Πόσες εγχύσεις PRP χρειάζονται;
Η θεραπεία μπορεί να επαναληφθεί σε μία με δύο εβδομάδες και ανάλογα με τη βαρύτητα του προβλήματος μπορεί να φθάσει και τις 3 εγχύσεις.
Μυοσκελετικές παθήσεις που αντιμετωπίζονται με τη θεραπεία με prp:
- Ώμος: Τενοντοπάθειες – τενοντίτιδες, μερική ρήξη του στροφικού πετάλου (π.χ. μερική ρήξη υπερακανθίου), σύνδρομα πρόσκρουσης, φλεγμονή και αρθρίτιδα της ακρωμιοκλειδικής, τενοντίτιδα του δικέφαλου, αρχόμενη αρθρίτιδα
- Αγκώνας: επικονδυλίτιδες (tennis – golfer’s elbow)
- Γόνατο: Αρχόμενη αρθρίτιδα, τενοντίτιδα τετρακέφαλου, επιγονατιδικού τένοντα, θλάση, μερική ρήξη συνδέσμων, χονδροπάθεια επιγονατίδας
- Πηχεοκαρπική / Άκρα χείρα: τενοντίτιδες, αρχόμενη αρθρίτιδα
- Ισχίο / λεκάνη: Τροχαντηρίτιδα, θλάση προσαγωγών, τετρακέφαλου, ιγνυακών, οπισθίων μηριαίων
- Ποδοκνημική / Άκρα πόδα: Χονδροπάθεια, συνδεσμικές κακώσεις (διαστρέμματα ποδοκνημικής), τενοντίτιδα αχιλλείου, πελματιαία απονευρωσίτιδα (άκανθα πτέρνης), τενοντίτιδα περονιαίων
- Κατακλίσεις: επιταχύνουν θεαματικά την επούλωση των κατακλίσεων
- Αθλητικές κακώσεις
Ποια είναι τα αποτελέσματα:
Τα αποτελέσματα από τη διεθνή βιβλιογραφία είναι πολύ ενθαρρυντικά αφού η μέθοδος έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται ευρέως. Οι εγχύσεις αποδεδειγμένα ανακουφίζουν από οξύ και χρόνιο πόνο και επιταχύνουν την επούλωση των τραυματισμένων ιστών και αρθρώσεων. Με τον τρόπο αυτό έχουμε ταχύτερη αποκατάσταση, νωρίτερη επάνοδο στις δραστηριότητες του πάσχοντος.
Διεθνείς επιστημονικές μελέτες που αποδεικνύουν τα αποτελέσματα της θεραπείας με PRP:
Rotator Cuff
DeOrio JK, Cofield RH. Results of a second attempt at surgical repair of a failed initial rotator cuff repair. J Bone Joint Surg Am 1984;66:563 – 567.
PIETRO S. RANDELLI, PAOLO ARRIGONI, PAOLO CABITZA, PIERO VOLPI MD, & NICOLA MAFFULLI. Autologous platelet rich plasma for arthroscopic rotator cuff repair. A pilot study. Disability & Rehabilitation. 2008
Tennis Elbow
Mishra A, Pavelko T. Treatment of chronic elbow tendinosis with buffered platelet-rich plasma. Am J Sports Med 2006;34:1774 – 1778.
Knee Surgery
Everts PA, Devilee RJ, Oosterbos CJ, Mahoney CB, Schattenkerk ME, Knape JT, van Zundert A. Autologous platelet gel and fibrin sealant enhance the efficacy of total knee arthroplasty: Improved range of motion, decreased length of stay and a reduced incidence of arthrofibrosis. Knee Surg Sports Traumatol Arthrosc 2007;15:888 – 894.
Medial collateral ligament of the knee:
Hildebrand K A, Woo S L, Smith D W, Allen C R, Deie M, Taylor B J, et al. The effects of platelet-derived growth factor-BB on healing of the rabbit medial collateral ligament. An in vivo study. Am J Sports Med 1998; 26 (4): 549-54.
Batten M L, Hansen J C, Dahners L E. Influence of dosage and timing of application of platelet-derived growth factor on early healing of the rat medial collateral ligament. J Orthop Res 1996; 14 (5): 736-41.
Achilles tendon
Sanchez M, Anitua E, Azofra J, Andia I, Padilla S, Muljika I. Comparison of surgically repaired Achilles tendon tears using platelet-rich fibrin matrices. Am J Sports Med . 2007;35:245 – 251.
Muscles tears:
Jodczyk K J, Bankowski E, Borys A. Stimulatory effect of platelet-breakdown products on muscle regeneration. Zentralbl Allg Pathol 1986; 131 (4): 357-61.
Γιώργος Φλεβαράκης ,
Ορθοπαιδικός
