Επιδημιολογική μελέτη τραυματισμών σε αθλητές υψηλού επιπέδου στον κλασσικό αθλητισμό τη δεκαετία 1991-2001
Συγγραφέας Νίκος Μαλλιαρόπουλος Γράφτηκε στις ,
Κατά προσέγγιση το 1/3 των τραυματισμών που γίνονται σε αθλητές , ενήλικες και παιδιά, αποδίδονται σε σύνδρομα υπέρχρησης. Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήξαμε μετά από καταγραφή των τραυματισμών που αντιμετωπίσαμε στο Ιατρικό Κέντρο Αθλητικών Κακώσεων ΣΕΓΑΣ Θεσσαλονίκης κατά την διάρκεια των δέκα ετών 1991-2001.
Τα σύνδρομα υπέρχρησης υπερέχουν σε συχνότητα εμφάνισης σε όλα τα αγωνίσματα με 54,6% σε σχέση όλων των άλλων τραυματισμών, ακολουθούν οι μυϊκές κακώσεις οπισθίων μηριαίων με 26,1%, έπονται οι ρήξεις συνδέσμων ποδοκνημικής με 9,8%, οι οξείς τραυματισμοί του γόνατος διατηρούν το 5,2% ενώ τέλος ένα μικρό ποσοστό της τάξεως του 3,9% έχουν οι μυϊκές κακώσεις τετρακεφάλου.
Αξιοσημείωτο είναι ότι οι μυϊκές κακώσεις οπισθίων μηριαίων είναι συχνότεροι «οξείς» τραυματισμοί που αντιμετωπίσαμε.
Σύνδρομα Υπέρχρησης
Τα Σύνδρομα Υπέρχρησης εμφανίζονται να έχουν ποσοτική διαφορά από αγώνισμα σε αγώνισμα. Συνεπώς παρουσιάζεται ένα ιδιαίτερα μεγάλο ποσοστό με σύνδρομο υπέρχρησης στους άλτες με 31,1% ενώ ακολουθούν οι αθλητές δρόμων μικρών αποστάσεων με 26,4% και έπονται οι εμποδιστές με 11,1% ενώ στις τελευταίες θέσεις βρίσκονται οι δρομείς μργάλων αποστάσεων, οι ρίπτες και οι αθλητές των σύνθετων αγωνισμάτων με μέσο όρο 10,3%.
Οι μήνες κατά τους οποίους κάνουν έντονη την εμφάνιση τους είναι το τρίμηνο Μαρτίου- Απριλίου-Μαΐου καθώς και την διμηνία Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου. Η αύξηση των ποσοστών κατά την διάρκεια του πρώτου τριμήνου αιτιολογείται αν την συνδέσουμε με την αύξηση της προπονητικής επιβάρυνσης, ενώ στο δίμηνο Νοέμβριος-Δεκέμβριος εκτός της προετοιμασίας για τον κλειστό στίβο πρέπει να προσθέσουμε και την δυστυχώς ελλιπή υλικοτεχνική υποδομή που υπάρχει για την προπόνηση, όπως έλλειψη κλειστού προπονητηρίου και απουσία σύγχρονων οργάνων εκγύμνασης.
Κακώσεις Οπισθίων Μηριαίων
Οι μυϊκές κακώσεις των οπισθίων μηριαίων(ρήξεις) συμβαίνουν όταν βρεθούν είτε σε υπερδιάταση είτε αν αναγκαστούν σε σύσπαση ενάντια σε πολύ μεγάλη αντίσταση, είτε συχνότερα όταν λειτουργούν έκκεντρα. Και στους οπίσθιους μηριαίους οι άλτες υπερτερούν με ποσοστό 31,25% και ακολουθούν οι δρομείς μικρών αποστάσεων με 30,3% και οι εμποδιστές με 17,8%, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό το μοιράζονται οι αθλητές των σύνθετων με 13,9%, οι ρίπτες με 4,1% και οι δρομείς μεγάλων αποστάσεων με 2,3%.
Ο μεγαλύτερος όγκος τραυματισμών οπισθίων μηριαίων εκδηλώνεται από Ιανουάριο έως Ιούλιο, διάστημα στο οποίο οι αθλητές έχουν τόσο αγωνιστικές όσο και προαγωνιστικές υποχρεώσεις, ενώ πτώση παρουσιάζεται το χρονικό διάστημα Σεπτεμβρίου-Δεκεμβρίου με εξαίρεση τον Νοέμβριο, μήνα ουσιαστικής έναρξης της προετοιμασίας για τον κλειστό στίβο.
Συνδεσμικές Κακώσεις Ποδοκνημικής
Οι ρήξεις συνδέσμων ποδοκνημικής με ποσοστό εμφανίσεως 9,8% επί του συνόλου των τραυματισμών επέρχονται όταν μια εξωτερική δύναμη εφαρμοστεί στην άρθρωση και την αναγκάσει να εκτελέσει κίνηση και θέση πέραν των φυσιολογικών της ορίων. Εδώ επ ίσης οι άλτες κατέχουν το μεγαλύτερο ποσοστό με 50,3% και ακολουθούν οι δρομείς μικρών αποστάσεων με 22,8% και οι αθλητές των σύνθετων αγωνισμάτων με 10,2%, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό καλύπτουν οι ρίπτες και οι εμποδιστές διατηρώντας το ίδιο ποσοστό 7% και οι δρομείς μεγάλων αποστάσεων με 2,3%.
Από το ιστορικό των αθλητών φάνηκε ότι σχεδόν οι μισοί από τους τραυματισμούς συμβαίνουν σε δραστηριότητες διαφορετικές από αυτές που απαιτεί το κύριο αγώνισμα τους. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αποφεύγονται οι δραστηριότητες μπάσκετ, βόλεϊ, ποδόσφαιρο, για διαφοροποίηση της προπόνησης, διότι οι αθλητές υψηλού επιπέδου κινδυνεύουνε με αυτήν την προπονητική τροποποίηση να χάσουν ικανό χρονικό διάστημα από την κύρια προπόνησή τους.
Συνδεσμικές Κακώσεις Γονάτου
Και στους τραυματισμούς στην περιοχή του γονάτου φαίνονται οι άλτες να κρατούν το υψηλότερο ποσοστό με 45,5% ενώ προς έκπληξη μας ακολουθούν οι ρίπτες με 26,4% και οι αθλητές των σύνθετων αγωνισμάτων με 11,7%, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό μοιράζονται οι δρομείς μικρών αποστάσεων με 10,2% καθώς και οι εμποδιστές και οι δρομείς μεγάλων αποστάσεων με το ίδιο ακριβώς ποσοστό 2,9%.
Θλάσεις Τετρακεφάλων
Τέλος οι μυϊκές κακώσεις τετρακεφάλου με γνωστό ποσοστό επί του συνόλου 3,9% είναι αυτές που μας απασχόλησαν λιγότερο το διάστημα αυτής της δεκαετίας. Εδώ οι άλτες διατηρούν ποσοστό 35,2% και ακολουθούν οι δρομείς μικρών αποστάσεων με 31,3%, οι αθλητές των σύνθετων με 13,7%, οι εμποδιστές με 9,8% και τέλος οι ρίπτες με 7,8% και οι δρομείς μεγάλων αποστάσεων με 1,9%.
Κάνοντας μια πιο λεπτομερειακή έρευνα χωρίσαμε τους αθλητές στις διάφορες κακώσεις σε κάθε αγώνισμα ξεχωριστά.
Δρομείς Μικρών Αποστάσεων
Έτσι λοιπόν οι αθλητές μικρών αποστάσεων στο μεγαλύτερό τους μέρος είχαν να αντιμετωπίσουν κάποιο σύνδρομο υπέρχρησης με ποσοστό συχνότητας 54,7%, ενώ ακολουθούσαν οι κακώσεις οπισθίων μηριαίων με 30% και οι συνδεσμικές κακώσεις ποδοκνημικής με 8,5%. Το υπόλοιπο ποσοστό των σπρίντερ μοιράζονται οι θλάσεις του τετρακεφάλου με 4,7% και οι κακώσεις του γόνατος με 2%.
Εμποδιστές
Όσον αφορά τους εμποδιστές τα σύνδρομα υπέρχρησης παραμένουν στην πρώτη θέση με 50,6% ενώ πιστά ακολουθούν οι κακώσεις οπισθίων μηριαίων με 38,9%. Στα χαμηλότερα είναι οι συνδεσμικές ρήξεις ποδοκνημικής με 5,8%, οι θλάσεις τετρακεφάλου με 3,2% και οι κακώσεις γόνατος με 1,2%.
Δρομείς Μεγάλων Αποστάσεων
Οι δρομείς μεγάλων αποστάσεων που έχουν γενικότερα το μικρότερο ποσοστό τραυματισμών, το 83,5% υπέφεραν από σύνδρομο υπέρχρησης, το 9,4% από θλάση στους οπίσθιους μηριαίους, το 3,5% από ρήξεις στην ποδοκνημική, ενώ το 2,3% από κακώσεις γόνατος και το 1,1% από θλάσεις τετρακεφάλου.
Άλτες
Οι άλτες διατηρούν το μεγαλύτερο ποσοστό των τραυματισμένων αθλητών του κλασσικού αθλητισμού, εκ των οποίων το 50,1% παρουσίασε σύνδρομο υπέρχρησης, το 24% κάκωση στους οπίσθιους μηριαίους, το 14,6% συνδεσμική ρήξη ποδοκνημικής, το 7% κάκωση στο γόνατο και τέλος το 4,1% θλάση στον τετρακέφαλο.
Ρίπτες
Και στους ρίπτες το μεγαλύτερο ποσοστό των αθλητών παρουσίασε σύνδρομο υπέρχρησης με 63,1% το 14,7% κάκωση στο γόνατο, το 11,4% θλάση στους οπίσθιους μηριαίους και τέλος το 7,3% παρουσίασε συνδεσμική ρήξη ποδοκνημικής ενώ το 3,2% θλάση στον τετρακέφαλο.
Αθλητές Σύνθετων Αγωνισμάτων
Η τελευταία ομάδα που εξετάσαμε ήταν οι αθλητές των σύνθετων αγωνισμάτων από τους οποίους το 48,6% εμφάνισε σύνδρομο υπέρχρησης, το 32,1% θλάση στους οπίσθιους μηριαίους, το 8,9% συνδεσμική ρήξη ποδοκνημικής, το 5,4% κάκωση στο γόνατο ενώ το μικρότερο ποσοστό το έχουν οι αθλητές σύνθετών που παρουσίασαν θλάση στον τετρακέφαλο με 4,7%.
Τραυματισμένοι Αθλητές
Πριν το τέλος να σημειωθεί ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των τραυματισμένων αθλητών που εξετάσαμε τη δεκαετία 1991-2001 κατέχουν οι άλτες με 34% ενώ ακολουθούν οι αθλητές ταχυτήτων με 26,4%, οι εμποδιστές με 11,9%,οι αθλητές σύνθετων αγωνισμάτων με 11,3% και στις δύο τελευταίες θέσεις βρίσκονται οι ρίπτες με 9,5% και οι δρομείς μεγάλων αποστάσεων με 6,6%
Δρ. Νικόλαος Μαλλιαρόπουλος,
Ιατρός – Αθλητίατρος
