Πριν από χιλιάδες χρόνια, όταν οι άνθρωποι έψαχναν την τροφή και το κυνήγι της ήταν σε βασική προϋπόθεση, το κάλιο ήταν άφθονο στη διατροφή, ενώ το νάτριο ήταν σπάνιο.

Η λεγόμενη παλαιολιθική δίαιτα παρείχε περίπου 16 φορές περισσότερο κάλιο από το νάτριο.
Σήμερα, οι περισσότεροι παίρνουν μόλις το ήμισυ της συνιστώμενης ποσότητας καλίου στη διατροφή τους.
Η μέση διατροφή περιέχει περίπου διπλάσια ποσότητα νατρίου από το κάλιο, λόγω της υπεροχής του αλατιού που είναι κρυμμένο σε επεξεργασμένα ή παρασκευασμένα τρόφιμα, για να μην αναφέρουμε την έλλειψη καλίου σε αυτά τα τρόφιμα. Αυτή η ανισορροπία, η οποία έρχεται σε αντίθεση με τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι εξελίχθηκαν, θεωρείται ότι συνεισφέρει σημαντικά στην υψηλή αρτηριακή πίεση, η οποία επηρεάζει έναν στους τρεις ενήλικες.

Η κατάλληλη σύσταση πρόσληψης για το κάλιο είναι 4.700 mg. Οι μπανάνες συχνά προσφέρονται ως καλή πηγή καλίου, αλλά και άλλα φρούτα (όπως τα βερίκοκα, τα δαμάσκηνα και ο χυμός πορτοκαλιού) και τα λαχανικά (όπως τα κραμβοειδή, τα σταυρανθή και οι πατάτες) περιέχουν επίσης αυτή τη συχνά παραμελημένη θρεπτική ουσία.

Οι δίαιτες που υπογραμμίζουν τη μεγαλύτερη πρόσληψη καλίου μπορούν να βοηθήσουν στην διατήρηση της αρτηριακής πίεσης σε ένα υγιές εύρος, σε σύγκριση με τις δίαιτες που δεν περιέχουν κάλιο.

  Σε έρευνα, συγκρίθηκαν 3 διαφορετικά διαιτητικά σχήματα.

Η πρότυπη δίαιτα, που είναι αυτη που τρώνε οι περισσότεροι, περιείχε κατά μέσο όρο 3,5 ημερήσιες μερίδες φρούτων και λαχανικών, οι οποίες παρείχαν 1.700 mg καλίου την ημέρα.

Υπήρχαν δύο δίαιτες σύγκρισης: μια διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, η οποία περιελάμβανε κατά μέσο όρο 8,5 ημερήσιες μερίδες φρούτων και λαχανικών, παρέχοντας 4.100 mg καλίου ανά ημέρα και μια διατροφή «συνδυασμού» που περιλάμβανε τις ίδιες 8,5 μερίδες φρούτων και λαχανικά και γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και μειωμένη ζάχαρη και κόκκινο κρέας.

Τα αποτελέσματα…

 Σε άτομα με φυσιολογική αρτηριακή πίεση, η διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά μείωσε την πίεση του αίματος κατά 2,8 mm Hg (συστολική ) και 1,1 mm Hg ( διαστολική) περισσότερο από την πρότυπη δίαιτα.
Η συνδυασμένη διατροφή μείωσε την πίεση του αίματος κατά 5,5 mm Hg και 3,0 mm Hg  από την πρότυπη διατροφή.

Σε άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση, η συνδυασμένη δίαιτα μείωσε ακόμη περισσότερο την αρτηριακή πίεση, έως και 11 mm Hg στη συστολική αρτηριακή πίεση και σε 5,5 mm Hg σε διαστολική πίεση.

Κάλιο και εγκεφαλικό επεισόδιο.

Η υψηλή αρτηριακή πίεση αποτελεί τον κύριο παράγοντα κινδύνου για τα εγκεφαλικά επεισόδια, οπότε δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι το υψηλότερο κάλιο σχετίζεται επίσης με μια συχνότητα εμφάνισης χαμηλότερου εγκεφαλικού επεισοδίου.

Μία μελέτη που παρακολούθησε περισσότερους από 43.000 άνδρες για οκτώ χρόνια διαπίστωσε ότι οι άνδρες που κατανάλωναν τις υψηλότερες ποσότητες καλίου από το διαιτολόγιο (μέσος όρος 4.300 mg ημερησίως) ήταν 38% λιγότερο πιθανό να παρουσιάσουν εγκεφαλικό επεισόδιο, όπως εκείνοι των οποίων η λήψη ήταν μόλις 2.400 mg ανά μέρα.

Ωστόσο, μια παρόμοια μελέτη που παρακολούθησε περισσότερες από 85.000 γυναίκες για 14 χρόνια διαπίστωσε μια πιο μέτρια συσχέτιση μεταξύ της πρόσληψης καλίου και του κινδύνου εγκεφαλικών επεισοδίων.

Κριαράς Νικόλαος.
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος.