Σκληροθεραπεία: τι είναι και τι πρέπει να ξέρετε!!
Συγγραφέας Βασίλειος Στούκας Γράφτηκε στις ,
Τι είναι λοιπόν η σκληροθεραπεία; Οι ευρυαγγείες των κάτω άκρων, οι δικτυωτές φλέβες και οι κιρσοί μπορούν να αναπτυχθούν ως αποτέλεσμα βλάβης του φλεβικού συστήματος.
Είναι πολύ συνήθεις καταστάσεις, και η επίπτωσή τους αυξάνει με την ηλικία.
Τις βρίσκουμε συνηθέστερα στις γυναίκες και εκλυτικοί παράγοντες είναι η οικογενειακή προδιάθεση, η εγκυμοσύνη, η ορθοστασία αλλά και ορμονικές καταστάσεις.
Προδιαθεσικοί παράγοντες αποτελούν επίσης η παχυσαρκία, τα αντισυλληπτικά χάπια, οι μετεμμηνοπαυσιακές θεραπείες ορμονικής υποκατάστασης αλλά και διάφορες καταστάσεις που αυξάνουν την ενδοκοιλιακή πίεση (δυσκοιλιότητα, ενδοκοιλιακοί όγκοι αλλά και ρούχα όπως οι κορσέδες). Η φλεβική παθολογία αναπτύσσεται όταν διαταράσσεται η φλεβική επιστροφή για οποιονδήποτε λόγο. Μπορεί να αναπτυχθεί από φλεβική απόφραξη (θρομβωτική ή μη) ή από ανεπάρκεια των φλεβικών βαλβίδων.
Η σκληροθεραπεία είναι η θεραπεία εκλογής για τις ευρυαγγείες των κάτω άκρων και των δικτυωτών φλεβών. Είναι μια δοκιμασμένη μέθοδος, μιας και ξεκίνησε να εφαρμόζεται από τη δεκαετία του 1930. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας εγχύεται στη φλέβα που πάσχει ένα διάλυμα το οποίο ερεθίζει το ενδοθήλιο του αγγείου οδηγώντας το να «κολλήσει» και σε δεύτερο χρόνο να σχηματιστεί ουλώδης ιστός, έχοντας σαν αποτέλεσμα να μην είναι πλέον ορατό και να εξαφανίζεται. Θα πρέπει να επαναλαμβάνεται σε διαστήματα 6-8 εβδομάδων. Οι ασθενείς μπορεί να χρειάζονται 2-6 συνεδρίες σκληροθεραπείας για να επιτύχουν το μέγιστο θεραπευτικό όφελος.
Ακολουθούν Συχνές Ερωτήσεις και Απαντήσεις σχετικά με τη μέθοδο της Σκληροθεραπείας.
Γιατί είναι σημαντικό το βάδισμα αμέσως μετά τη σκληροθεραπεία;
Η αραίωση του σκληρυντικού παράγοντα με το αίμα εμφανίζεται άμεσα κατά την έκχυση.
Το σκληρυντικό αραιώνεται περαιτέρω με το αίμα, καθώς διαχέεται ή ρέει μακριά από το σημείο της ένεσης. Κανονικά, θα πρέπει να διαλύεται κάτω τα επίπεδα της ζημιογόνου συγκεντρώσεώς του φθάνοντας στο βαθύ φλεβικό σύστημα. Ως προληπτικό μέτρο για την πρόληψη της εν τω βάθει φλεβική θρόμβωσης, ο ασθενής επιβάλλεται να περπατήσει αμέσως μετά τη σκληροθεραπεία για 30 λεπτά, γιατί η κίνηση των μυών παράγει μια ταχεία ροή του αίματος εντός και διαμέσου του εν τω βάθει φλεβικού συστήματος, το οποίο αραιώνει και απομακρύνει κάθε σκληρυντική ουσία που θα μπορούσε να έχει εισέλθει στην εν λόγω περιοχή.
Πώς μπορεί να αποτραπεί η υπερμελάχρωση μετά την σκληροθεραπεία;
Ο τύπος και η συγκέντρωση του σκληρυντικού επηρεάζουν τόσο τον βαθμό της ενδοθηλιακής καταστροφής και την φλεγμονή, όσο την εξαγγείωση των ερυθρών αιμοσφαιρίων, και ως εκ τούτου, την ανάπτυξη της υπερμελάγχρωσης. Η σκληροθεραπεία θα πρέπει να παράγει περιορισμένες φλεγμονώδεις αντιδράσεις και να μην οδηγήσει σε πλήρη καταστροφή των τοιχωμάτων των αγγείων. Έτσι, ο γιατρός θα πρέπει να χρησιμοποιήσει την ελάχιστη αποτελεσματική συγκέντρωση σκληρυντικού και να αποφεύγει μεγάλες ποσότητες.
Η βέλτιστη τεχνική είναι απαραίτητη για την πρόληψη της υπερμελάγχρωσης:
• Κάντε χρήση ειδικών καλτσών ή επιδέσμων συμπίεσης μετά την σκληροθεραπεία.
• Αποφύγετε την έκθεση σε ακτίνες UV μετά την σκληροθεραπεία.
Ηλιοθεραπεία & Σκληροθεραπεία
Σε γενικές γραμμές, η ηλιοθεραπεία, η σάουνα και τα ζεστά λουτρά / ντους προκαλούν θέρμανση του δέρματος, ακολούθως ροή μεγαλύτερης ποσότητας αίματος και κατά συνέπεια, διάταση των αιμοφόρων αγγείων. Οι διεσταλμένες λόγω της θερμότητας φλέβες μειώνουν την κυκλοφορία και αυξάνουν την συγκέντρωση του αίματος. Κατά συνέπεια, η έκθεση στον ήλιο μπορεί να επιδεινώσει τις ευρυαγγείες. Είναι κοινώς αποδεκτό ότι μετά την σκληροθεραπεία θα πρέπει να αποφεύγεται η ηλιοθεραπεία / έκθεση σε ακτίνες UV για μερικές ημέρες έως και εβδομάδες.
Οι ασθενείς δεν θα πρέπει να εκθέτουν την υπό θεραπεία περιοχή στις ακτίνες UV έως ότου υποχωρήσει η φλεγμονή που προκαλείται από την σκληροθεραπεία. Η αποφυγή έκθεσης στις ακτίνες UV θα ελαχιστοποιήσει την πιθανότητα υπερμελάγχρωσης μετά την σκληροθεραπεία.
Πως αντιμετωπίζεται θεραπευτικά η υπερμελάχρωση μετά την σκληροθεραπεία;
Η υπερμελάγχρωση συνήθως είναι προσωρινή και για τους περισσότερους ασθενείς υποχωρεί μέσα σε 6 έως 12 μήνες (σε 1‐2% των περιπτώσεων παραμένει μετά από 1 χρόνο). Η θεραπεία της υπερμελάγχρωσης είναι συχνά ανεπιτυχής. Δεδομένου ότι η θεραπεία δεν είναι πολύ αποτελεσματική, η πρόληψη είναι ο πρωταρχικός στόχος.
Μπορείτε να δοκιμάσετε:
• Τοπική θεραπεία με λευκαντικές κρέμες
• Τοπική θεραπεία με ρετινοϊκό οξύ / ρετινοειδή
• Τοπική θεραπεία με απολεπιστικά / χημικά πήλινγκ
• Τοπική θεραπεία με κορτικοστεροειδή
• Θεραπεία με λέιζερ
Πρέπει να εφαρμόζεται συμπίεση μετά την σκληροθεραπεία;
Σύμφωνα με τη γερμανική SPC, ένας σφιχτός επίδεσμος συμπίεσης ή ελαστική κάλτσα πρέπει να εφαρμόζεται μετά την σκληροθεραπεία. Ενδείξεις διάρκειας της συμπίεσης μετά από την σκληροθεραπεία (οι κάλτσες ως επί το πλείστον αφαιρούνται τη νύχτα): Αραχνοειδείς φλέβες (ελάχιστο 2‐3 ημέρες), Δικτυωτοί & μικροί κιρσοί (ελάχιστο 5‐7 ημέρες), Μεσαία & έντονη φλεβίτιδα (3‐5 εβδομάδες), Εκτεταμένες φλεβίτιδες (αρκετούς μήνες). Τα πλεονεκτήματα περιλαμβάνουν τη μείωση της έκτασης του σχηματισμού θρόμβων, μείωση του κινδύνου απόφραξης, ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της σκληροθεραπείας, μείωση των ανεπιθύμητων ενεργειών (υπερμελάχρωση, φλεγμονή, θρομβοφλεβίτιδα, εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση). Μειονεκτήματα αποτελούν η προυπόθεση συνεργασίας του ασθενούς, το κόστος αλλά και πιθανές αλλεργίες του ασθενούς.
Πηγές:
- Έγχρωμος Άτλας Κοσμητικής Δερματολογίας, εκδόσεις Παρισιάνου (2010)
- Mayo Clinic Sclerotherapy
- WebMD Sclerotherapy
Β. Στούκας, ειδ/νος Γενικής Ιατρικής
