Εμπύρετο+πονόλαιμος στα παιδιά μας=Μικροβιακή αμυγδαλίτιδα;
Μια από τις συχνότερες αιτίες επίσκεψης στον παιδίατρο,ιδίως κατά τους χειμερινούς μήνες,είναι ο πονόλαιμος που συνοδεύεται από πυρετό.Ο συνδυασμός ανησυχεί συνηθέστατα τους γονείς και εγείρει διάφορα ερωτηματικά που έχουν ριζώσει στο DNA της Ελληνίδας μάνας εδώ και δεκαετίες…Θα μπορεί να φάει το παιδί ; (το βασικό πρόβλημα της ελληνίδας μάνας) .
Έχει πύον ο λαιμός ; Πόσες μέρες πυρετό θα μου κάνει ; Περνάει χωρίς αντιβίωση ; (εδώ πολλές ρωτούν και απαντούν μόνες τους – “χωρίς αντιβίωση δεν γίνεται καλά”) , κτλ…κτλ…
Ο πονόλαιμος είναι πεδίον δόξης λαμπρό για κάθε παιδίατρο,αφού το περιστατικό κατά βάση είναι εύκολο.
Το αξιοπερίεργο είναι ότι σε κάτι πραγματικά τόσο απλό, βλέπουμε τόσους πολλούς αυτοσχεδιασμούς και ημίμετρα.
1) Ο παιδίατρος γενικεύει και αποφεύγει να βάλει μια σαφή διάγνωση. Έχουμε την τύχη να ασκούμε παιδιατρική σε μια εποχή που οι γονείς των παιδιών είναι νέοι και καλλιεργημένοι.Δεν είμαστε στο 1960 που η μάνα ζούσε πίσω από τον κόσμο και τα λόγια του ιατρού ήταν δυσνόητα και “δόγμα”.Οι σημερινοί γονείς έχουν πολλές γνώσεις,προβληματίζονται,συζητούν με φίλους,σερφάρουν το διαδίκτυο.
Είναι ΠΟΛΥ ΕΥΚΟΛΟ να τους εξηγήσεις και να γίνεις αντιληπτός.
Και έχουν κάθε δικαίωμα να γνωρίζουν.Από την επαφή μου μαζί τους,έχω διαπιστώσει ότι οι περισσότεροι βιώνουν ένα έλλειμα πραγματικής επικοινωνίας με τον παιδίατρο τους και συχνά αισθάνονται μπερδεμένοι και ανασφαλείς κινούμενοι ανάμεσα σε παιδίατρο,ίντερνετ και φίλων.
Εν μέσω ενός τέτοιου κλίματος,ο παιδίατρος όλως περιέργως λειτουργεί αντιφατικά.Χρησιμοποιεί υπεραπλουστευμένους και νεφελώδεις όρους. “Το παιδί έχει τον λαιμό του” ή το κλασσικό “Έχει κόκκινο λαιμό”.
Οι όροι “ιογενής κυνάγχη” , “στρεπτοκοκκική φαρυγγοαμυγδαλίτιδα” φαίνεται πως είναι μόνο για τα βιβλία.Διαφωνώ.
2) Ο γονιός έχει εκπαιδευτεί με τον λάθος τρόπο από τον παιδίατρο και έχει συνηθίσει να συμβιβάζεται με την γενίκευση. “Το παιδί έχει τον λαιμό του” , λοιπόν. Αρκεί.
Το προσπερνάμε και πάμε στο δια ταυτα . “Θέλει αντιβίωση ;” . Η ερώτηση του ενός εκατομμυρίου δολλαρίων.
Ο παιδίατρος είναι ελεύθερος να αυτοσχεδιάσει κατα το δοκούν.Εξάλλου,τα κατάφερε να μην δεσμεύεται από καμμία διάγνωση.
Μπορεί να δώσει λοιπόν αντιβίωση ή να μην δώσει.Και αν δώσει (που δυστυχώς αυτή είναι η συνήθη τακτική) , να δώσει όποια θέλει!
Η οποία δεν συμπίπτει πάντα με το “όποια πρέπει”. Ο ιδιώτης παιδίατρος θα βάλει με ευκολία νερό στο κρασί του. Θα “ψυχανεμιστει” την μάνα που εχει απέναντί του και δεν “θα της χαλάσει την καρδιά”.
Η μανα θα του τονίσει :
“Εγώ γιατρέ το ξέρω το παιδί μου.Χωρίς αντιβίωση δεν γίνεται καλά!” .Ή “το ίδιο είχαμε και πριν από 3 μήνες και η αντιβίωση το βοήθησε να το ξεπεράσει” .Ή “και εγώ είχα τα ίδια πριν από μια εβδομάδα και ο παθολόγος μου έδωσε κατευθείαν αντιβίωση.Αλλιώς ακόμη θα σερνόμουν.” Αυτά ο γενικός παιδίατρος τα ακούει καθημερινά.
Και σταδιακά υποκύπτει για χάρην “του πελάτη”. Δεν είναι λίγοι αυτοί που πιέζουν τον παιδίατρο τους να τους δώσει αντιβίωση , ούτε εκείνοι που τον αλλάζουν με κάποιον άλλο,πιο “συγκαταβατικό”και πρόθυμο να ικανοποιήσει τα “θέλω” τους.
3) Το παιδί λοιπόν,συνήθως,είναι καταδικασμένο να πάρει αντιβίωση . Ποιά όμως ; Εδώ πολλές φορές οι ενδείξεις,οι ευαισθησίες και οι αντοχές επιμελώς παραβλέπονται. Πάλι στο πλαίσιο “ικανοποίησης πελατών “…
“Εμείς γιατρέ μου δεν την πίνουμε αυτή.Θέλουμε την άλλη με γεύση φράουλα” .
“Γιατρέ μου,αυτή η πενικιλλίνη που μας λες είναι τέσσερις φορές την μέρα για δέκα ημέρες.
Την κολλητή μου ο δικός της παιδίατρος της έδωσε για λαιμό μια άλλη που είναι μόνο μια φορά την ημέρα για τρεις μέρες.
Και ο μικρός της έγινε μια χαρά.Αυτήν θέλουμε!” . Κάπως έτσι φτάνουμε να δίνουμε ότι να ναι,όπως να ναι.
Και επειδή συνηθέστατα το παιδί δεν έχει τίποτε άλλο παρά μια απλή ίωση (η οποία θα περνούσε και από μόνη της) το παιδί με την οποιαδήποτε αντιβίωση ήθελε η μητέρα γίνεται καλά…
Το κέρδος είναι τριπλό.Το παιδί έγινε καλά,η μητέρα είναι ικανοποιημένη,ο παιδίατρος αγαπητός. Σουπερ !
- Στατιστικώς,στις δέκα φαρυγγίτιδες που κάνουν πυρετό, μισή με μία είναι αυτές που είναι μικροβιακές και θα χρειαστούν αντιβίωση ! Οι υπόλοιπες είναι απλές ιογενείς λοιμώξεις,απολύτως αυτοπεριοριζόμενες και αυτοιάσιμες.Εξαιρούνται κάποια “ειδικά” παιδιά (με ιστορικό υποτροπιάζουσων αποδεδειγμένων μικροβιακών φαρυγγοαμυγδαλίτιδων,ανοσοκατεσταλμένα παιδιά κτλ).
- Η πιθανότητα μικροβιακής φαρυγγοαμυγδαλίτιδας σε ηλικίες κάτω των 3 είναι εξαιρετικά μικρή.
- Όταν στο παιδί με αμυγδαλίτιδα συνυπάρχουν συμπτώματα και από άλλα όργανα (πχ . ρινίτιδα,έντονος βήχας,επιπεφυκίτιδα κτλ) είναι πιθανότατα ιογενούς αιτιολογίας.
- Σε κάθε υπόνοια μικροβιακής αμυγδαλίτιδας (στρεπτόκοκκος),είναι απαραίτητο να την επιβεβαιώνουμε με το λεγόμενο strep test.Αυτό θα μας βοηθήσει να την αντιμετωπίσουμε με την απολύτως ενδεδειγμένη αντιβίωση,αλλά και να παρέχουμε ένα επαρκές follow up και οδηγίες για τυχόν απώτερες επιπλοκές (ενδεχόμενο Οξείας Μεταστρεπτοκοκκικής Σπειραματονεφρίτιδας , παρακολούθηση για την εμφάνιση ρευματικού πυρετού κτλ)
STREP TEST : ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΒΟΗΘΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ |
- Πύον δεν σημαίνει σώνει και καλά μικρόβιο.Άρα “έχω πύον στον λαιμό” δεν σημαίνει κατ’ανάγκη “πρέπει να πάρω αντιβίωση”. Υπάρχουν απλές ιώσεις με εντυπωσιακή εικόνα πύου στα παρίσθμια (έχετε ακουστά την λοιμώδη μονοπυρήνωση ;),αλλά και μικροβιακές λοιμώξεις ΧΩΡΙΣ πυον!
Χρειάζεται αντιβίωση .)
- Η κατάχρηση αντιβίωσης δεν ζημιώνει κανένα άλλο πέρα από τα παιδιά μας.Πέραν από τις παρενέργειες των φαρμάκων (αλλεργίες,γαστρεντερικά ενοχλήματα) με αυτήν την τακτική οδηγούμαστε σε ολοένα και ανθεκτικότερες μορφές μικροβίων στα παιδιά μας.Έτσι,μακροπρόθεσμα,όταν αυτά ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ χρειαστούν αντιβίωση θα έρθουμε σε αδιέξοδο αφού θα χρειαζόμαστε ολοένα και ισχυρότερα αντιβιοτικά ευρέως φάσματος σε ολοένα και μεγαλύτερες δόσεις ή και νοσηλεία σε νοσοκομείο για την λήψη ενδοφλέβιων αντιβιοτικών,ακόμη και για απλές λοιμώξεις που υπο άλλες προυποθέσεις θα μπορούσαν εύκολα να παραμείνουν με θεραπεία από του στόματος στο σπίτι.
Συμπερασματικά : Οι γονείς οφείλουν στο παιδί τους να μην συμβιβάζονται με γενικότητες και αυτοσχεδιασμούς. Έχουν κάθε δικαίωμα (αν όχι υποχρέωση) να ζητούν μια σαφή διάγνωση και ένα σαφές πλάνο από τον γιατρό τους. Από κει και πιο κάτω,ο λόγος ανήκει μόνο στον παιδίατρο,ο οποίος υπεύθυνα και ανεπηρέαστα,μακριά από πελατειακές λογικές , με μόνο γνώμονα το συμφέρον και το καλό του μικρού ασθενή θα πρέπει να προσπελάσει διαγνωστικά και θεραπευτικά το ζήτημα με τον καλύτερο και πληρέστερο τρόπο.
Η φαρυγγίτιδα δεν είναι το τέλος του κόσμου .Είναι όμως μια καλή αρχή για να ασκήσουμε μια σωστή, νοικοκυρεμένη και υπεύθυνη παιδιατρική.Αξίζει στα παιδιά μας κάτι λιγότερο;