Λαπαροσκοπική Χολοκυστεκτομή
Συγγραφέας Θεμιστοκλής Ευκαρπίδης Γράφτηκε στις ,
Τι είναι η χοληδόχος κύστη;
Η χοληδόχος κύστη είναι εκείνο το τμήμα του πεπτικού συστήματος που αποθηκεύει και εκκρίνει την χολή με τα απαραίτητα χολικά άλατα που χρειάζονται για την διαδικασία αποδόμησης της τροφής σε απορροφήσιμα συστατικά. Έλλειψη τέτοιων χολικών αλάτων οδηγεί σε καταστάσεις δυσαπορρόφησης. Η χοληδόχος κύστη βρίσκεται στη δεξιά κοιλιακή χώρα και συνδέεται με το χοληφόρο σύστημα με τον κυστικό πόρο.
Ποια είναι η λειτουργία της χοληδόχου κύστης;
Όταν τρώμε, η χολή προστίθεται στην τροφή καθώς περνά στο δωδεκαδάκτυλο.
Η χολή αποθηκεύεται στη χοληδόχο κύστη η οποία έχει τον ρόλο δεξαμενής.
Όταν καταναλώνουμε λιπαρά γεύματα η χοληδόχος κύστη συσπάται και προωθεί περισσότερη χολή διαμέσου του κοινού χοληδόχου πόρου στο δωδεκαδάκτυλο.
Η χολή διασπά τα λιπαρά μέρη της τροφής σε μικρά τμήματα ώστε να είναι περισσότερο εύκολα απορροφήσιμα από το έντερο.
Τι είναι ο χολόλιθος και πως η «πέτρα» σχηματίζεται στην χοληδόχο κύστη;
Ο χολόλιθος είναι ένας λίθος που αναπτύσσεται μέσα στην κοιλότητα της χοληδόχου κύστης. Υπάρχουν δύο είδη χολολίθων. Οι περισσότεροι που εμφανίζονται συχνότερα σε χώρες του Δυτικού πολιτισμού, συντίθενται κυρίως από χοληστερόλη. Έτσι η κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε χοληστερόλη θεωρείται ένας παράγοντας κινδύνου.
Για τις γυναίκες ο κίνδυνος σχηματισμού χολολίθων εκ χοληστερόλης αυξάνεται με την ηλικία, την χρήση αντισυλληπτικών, την απότομη απώλεια σωματικού βάρους, το οικογενειακό ιστορικό με άποιο διαβήτη καθώς και με την φλεγμονώδη νόσο του παχέος εντέρου (νόσος Crohn και ελκώδης κολίτιδα).
Οι υπόλοιποι τύποι χολολίθων σχηματίζονται συνήθως σε ανθρώπους που πάσχουν από χρόνιες αιμολυτικές παθήσεις όπως η δρεπανοκυτταρική αναιμία.
Το οικογενειακό ιστορικό χολολίθων αυξάνει επίσης τον κίνδυνο και σε πολλές περιπτώσεις περισσότεροι από ένας από τους παράγοντες αυτούς παίζουν ρόλο ενώ ορισμένοι μπορεί να παρουσιάσουν χολολιθίαση χωρίς γνωστό παράγοντα κινδύνου.
Τι είναι η χολοκυστίτιδα;
Χολοκυστίτιδα ορίζεται ως φλεγμονή της χοληδόχου κύστης η οποία συνήθως παρουσιάζεται όταν η ροή της χολής εμποδίζεται ή διακόπτεται λόγω παρουσίας λίθου (90%) ή λόγω μόλυνσης της χοληφόρου οδού.
Συνήθη συμπτώματα είναι: έντονος κοιλιακός πόνος, πυρετός, κακουχία, ναυτία, έμετοι και η εγκατάσταση της εικόνας συχνά ακολουθεί την κατανάλωση μεγάλου λιπαρού γεύματος.
Ποίες άλλες παθολογικές καταστάσεις μπορεί να εμφανίζονται στη χοληδόχο κύστη;
Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν πολύποδες εντός της χοληδόχου κύστης, οι οποίοι μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή παρόμοια με αυτή που προκαλείται από χολολίθους. Οι πολύποδες σχετίζονται με την πρόκληση καρκίνου αν και αρκετά σπάνια. Συνήθως συνιστάται η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης στους ασθενείς αυτούς ακόμα και όταν έχουν λίγα συμπτώματα ή και καθόλου.
Κάποιες φορές η χοληδόχος κύστη μπορεί να πάσχει χωρίς την παρουσία λίθου ή πολύποδα, μία κατάσταση που είναι γνωστή ως «αλιθιασική χολοκυστίτιδα». Στις περιπτώσεις αυτές η χοληδόχος κύστη φλεγμαίνει μόνο από το γεγονός ότι δεν αδειάζει ικανοποιητικά. Τα συμπτώματα στην αλιθιασική χολοκυστίτιδα είναι παρόμοια εκείνων με λίθο και θεωρείται αναγκαία η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης.
Ποια είναι η θεραπεία της χολολιθίασης και της χολοκυστίτιδας;
Οι ασθενείς με χολολιθίαση χωρίς συμπτώματα μπορεί να αφεθούν χωρίς θεραπεία αν δεν ανήκουν σε ομάδα με υψηλό κίνδυνο όπως ο διαβήτης. Η συμπτωματική χολολιθίαση θα πρέπει να ακολουθείται από αφαίρεση της χοληδόχου κύστης.
Πως θεραπεύεται η οξεία χολοκυστίτιδα;
Η θεραπεία της οξείας χολοκυστίτιδας εξαρτάται από την σοβαρότητα της εγκατάστασής της. Στις σοβαρές περιπτώσεις η θεραπεία αρχικά είναι υποστηρικτική με ενδοφλέβια χορήγηση υγρών και τοποθέτηση ρινογαστρικού σωλήνα για τις πρώτες μέρες ενώ ακολουθεί επέμβαση χολοκυστεκτομής. Οι χοληστερινικοί λίθοι σε ασθενείς που δεν είναι υποψήφιοι για χειρουργείο ή σε εκείνους που δεν παρουσιάζουν σημεία απόφραξης του χοληδόχου πόρου μπορεί να θεραπευτούν με φαρμακευτική αγωγή με σκοπό τον κατακερματισμό των λίθων.
Υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός ασθενών που θα χρειαστεί να υποβληθούν σε χολοκυστεκτομή ώστε να απαλλαχτούν από τα συμπτώματα. Στην πραγματικότητα οι ασθενείς που είναι ενάντια στην επέμβαση έχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν διάτρηση της χοληδόχου κύστης, η οποία έχει ποσοστό θνησιμότητας περίπου 25%. Αρκετά μεγάλη επίσης είναι η πιθανότητα ανάπτυξης παγκρεατίτιδας κυρίως σε μικρούς λίθους, η οποία παρουσιάζει αρκετά υψηλά ποσοστά νοσηρότητας και θνησιμότητας.
Ποιες είναι οι χειρουργικές θεραπευτικές προσεγγίσεις στην χολοκυστίτιδα;
Η μία είναι η συμβατική «ανοιχτή» μέθοδος και η άλλη είναι η Λαπαροσκοπική.
Με την ανοιχτή μέθοδο ο χειρουργός κάνει τομή στην περιοχή του σώματος που θα χειρουργήσει και μέχρι κάποια χρόνια πριν ήταν ο μόνος τρόπος για την διενέργεια επεμβάσεων.
Τώρα η Λαπαροσκοπική μέθοδος περιορίζει την ανάγκη για μεγάλη τομή με την χρήση του λαπαροσκόπιου (μιας κάμερας δηλαδή που εισάγεται στο σώμα του ασθενούς από τον ομφαλό, χωρίς να αφήνει σημάδι Στις μέρες μας η Λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή είναι η μέθοδος εκλογής για την θεραπεία της χολοκυστίτιδας και της χολολιθίασης, ενώ έχει σχεδόν εξ ολοκλήρου αντικαταστήσει την ανοιχτή μέθοδο χολοκυστεκτομής.
Πως διενεργείται η Λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή;
Κατά τη διάρκεια της επέμβασης ο χειρουργός κρατά με το ένα λαπαροσκοπικό εργαλείο την χοληδόχο κύστη και με άλλο εργαλείο την παρασκευάζει απελευθερώνοντάς την από τον κυστικό πόρο και την αρτηρία, στα οποία ανατομικά στοιχεία τοποθετείται κλιπ ή απολινώνονται ώστε να μπορεί να αφαιρεθεί η χοληδόχος κύστη από την κοίτη του ήπατος. Αφού ο χειρουργός βεβαιωθεί ότι δεν υπάρχει αιμορραγία ή τραυματισμός, η χοληδόχος κύστη με τους χολολίθους (αν υπάρχουν) απομακρύνεται διαμέσου μιας εκ των οπών.
Οι οπές στο δέρμα παρουσιάζουν ελαστικότητα ώστε να περνά η χοληδόχος κύστη χωρίς να τραυματίζει το σώμα.
Τοποθετούνται έπειτα απορροφήσιμες ραφές στις τομές του δέρματος και ο ασθενής θα πρέπει να μπορεί να επιστρέφει στο σπίτι του στις επόμενες 24 ώρες.
Ποια είναι τα οφέλη της Λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής;
Μικρότερος μετεγχειρητικός πόνος
Γρηγορότερη ανάρρωση
Μικρότερο χρόνο νοσηλείας
Λιγότερες μετεγχειρητικές επιπλοκές όπως επιμόλυνση τραυμάτων, δημιουργία κήλης ή συμφύσεων
Ποια είναι η περίοδος ανάρρωσης;
Ο ασθενής μπορεί να καταναλώσει υγρά σύντομα μετά την αναισθησία, περίπου 4 ώρες μετά, ενώ μπορεί να αρχίσει να σιτίζεται λίγο αργότερα. Επιστρέφει συνήθως στο σπίτι την επόμενη ημέρα, στις συνήθεις δραστηριότητές του μετά από 5 ημέρες και στην εργασία του 10 ημέρες αργότερα.
Μπορεί κάθε ασθενής να χειρουργηθεί Λαπαροσκοπικά;
Οι περισσότεροι χειρουργοί δεν θα συνιστούσαν Λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή σε εκείνους με βαριές νόσους όπως καρδιακή ανεπάρκεια και χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Η Λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή μπορεί επίσης να είναι πιο δύσκολη σε ασθενείς που είχαν χειρουργηθεί στην περιοχή της άνω κοιλίας ενώ οι μεγαλύτεροι σε ηλικία ασθενείς έχουν ελαφρώς μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών.
