Ελληνική Πρωτοβουλία Ενάντια στην Αλτσχάιμερ υπό την Αιγίδα του ΠτΔ
Πολυσχιδή πρόταση για την αντιμετώπιση της άνοιας σε εθνικό επίπεδο, καθώς η νόσος λαμβάνει πλέον πανδημικές διαστάσεις στον ανεπτυγμένο κόσμο, παρουσιάστηκε από την Ελληνική Πρωτοβουλία Ενάντια στην Αλτσχάιμερ (hiaad.org), μια συνεργασία ερευνητών του Πανεπιστημίου Johns Hopkins με το Εργαστήριο Βιοπληροφορικής και Ανθρώπινης Ηλεκτροφυσιολογίας του Ιονίου Πανεπιστημίου, η οποία πλαισιώνεται από συναδέλφους τους στην Ελλάδα και άλλες χώρες.
Η πρόταση σχεδιάστηκε έτσι ώστε να καλύψει όλες τις διαθέσιμες προσεγγίσεις για αντιμετώπιση του προβλήματος, από την ευαισθητοποίηση και τη δημιουργία νέων δομών, μέχρι τη χρήση υποδομών υψηλής υπολογιστικής ισχύος για έρευνα σε εξατομικευμένες θεραπείες και την ανάπτυξη εργαλείων υψηλής τεχνολογίας που απευθύνονται σε ιατρούς, ασθενείς και φροντιστές.
Η πρωτοβουλία τελεί υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Προκοπίου Παυλοπούλου και χαίρει της αρωγής των υπουργείων Υγείας, Παιδείας και Θρησκευμάτων, Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Τουρισμού.
«Είμαστε εδώ για να επικαιροποιήσουμε το Εθνικό Σχέδιο κατά της Αλτσχάιμερ και να εντάξουμε νέα δεδομένα» δήλωσε κατά τον χαιρετισμό του ο υπουργός Υγείας κ. Βασίλης Κικίλιας, εκπροσωπώντας τον πρωθυπουργό στην παρουσίαση της HIAAD στο Ζάππειο Μέγαρο την Τετάρτη. Χαιρετισμό απηύθυνε επίσης η υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Νίκη Κεραμέως, καθώς και εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών.
«Πρόκειται για μια εθνική κρίση για την οποία απαιτείται εθνική απάντηση. Παίρνω κουράγιο σήμερα από την παρουσία πολλών κρατικών και άλλων φορέων, ότι ίσως πετύχουμε αυτό τον στόχο» δήλωσε ο συμπρόεδρος της HIAAD καθηγητής Κωνσταντίνος Λυκέτσος και επικεφαλής του Κέντρου Αριστείας Ιατρικής Ακριβείας για την Αλτσχάιμερ του Πανεπιστημίου Johns Hopkins.
Η πρόταση προβλέπει μεταξύ άλλων συγκρότηση Διεθνούς Επιτροπής με τη συμμετοχή ειδικών στην άνοια, νομικών και εκπροσώπων από οργανώσεις ασθενών.
Μεταφραστική Έρευνα
Οι ερευνητές του Johns Hοpkins, του Ιονίου Πανεπιστημίου, του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, του Global Brain Health Institute και άλλων φορέων, ανακοίνωσαν «στρατηγικό σχέδιο μεταφραστικής έρευνας» για την αντιμετώπιση της άνοιας, μιας κοινωνικής απειλής που γιγαντώνεται στην Ελλάδα λόγω ταχείας γήρανσης του πληθυσμού.
«Η “μεταφραστική έρευνα” δεν είναι τίποτε άλλο από την συντονισμένη προσπάθεια γεφύρωσης του χάσματος μεταξύ των εργαστηριακών ευρημάτων και των κλινικών εφαρμογών, εξαλείφοντας οτιδήποτε περιορίζει τον ρυθμό μετασχηματισμού δεδομένων της βασικής έρευνας σε νέες προσεγγίσεις για την πρόληψη, τη διάγνωση και τη θεραπεία ασθενειών» εξήγησε ο συμπρόεδρος της HIAAD Καθηγητής Παναγιώτης Βλάμος, πρόεδρος του τμήματος Πληροφορικής και Διευθυντής του Εργαστηρίου Βιοπληροφορικής και Ανθρώπινης Ηλεκτροφυσιολογίας (BiHELab) του Ιονίου Πανεπιστημίου.
Στην Πρωτοβουλία συμμετέχουν επίσης ως συντονιστές η Δρ Βασιλική Μαχαιράκη, επίκουρη καθηγήτρια του Johns Hopkins, και ο Δρ Ιωάννης Ταρνανάς, Senior Fellow for Equity in Brain Health στο Global Brain Health Institute (Trinity College Dublin).
Επισημαίνοντας ότι στην Ελλάδα καταγράφεται έλλειψη ενημέρωσης μεταξύ κοινού και επαγγελματιών υγείας, όσον αφορά την έγκαιρη διάγνωση και ορθή διαχείριση της νόσου, ο διακεκριμένος καθηγητής Κ.Λυκέτσος τόνισε ότι απαιτείται:
- Εκπαίδευση των επαγγελματιών Υγείας και ενημέρωση του γενικού πληθυσμού σχετικά με τις διαθέσιμες, αποτελεσματικές λύσεις στη φροντίδα ασθενών και φροντιστών.
- Δημιουργία εξειδικευμένων υπηρεσιών, όπως τηλεφωνική γραμμή υποστήριξης και Κέντρα Ημέρας.
- Ίδρυση Κέντρων Αριστείας για τη μελέτη της άνοιας σε υφιστάμενα ελληνικά ιδρύματα· και επένδυση στην καινοτομία ως στρατηγική επιλογή.
Ιατρική Ακριβείας και Μεγάλα Δεδομένα
Τα αίτια της Αλτσχάιμερ και των συναφών διαταραχών παραμένουν σήμερα ασαφή, και οι ομιλητές επισήμαναν πως τα τελευταία χρόνια συσσωρεύονται ενδείξεις ότι η Αλτσχάιμερ ίσως δεν πρέπει να θεωρείται μια ενιαία οντότητα, αλλά πολλές διαφορετικές διαταραχές, με μεγάλες γενετικές και βιοχημικές διαφοροποιήσεις από ασθενή σε ασθενή.
Σε αυτή την προσέγγιση, που ήδη εφαρμόζεται στην περίπτωση του καρκίνου, ενδεδειγμένη λύση είναι η λεγόμενη Ιατρική Ακριβείας, η οποία αφορά την ανάπτυξη εξατομικευμένων θεραπειών. Η πρόταση της HIADD εντάσσεται στο πλαίσιο της Διεθνούς Πρωτοβουλίας Ιατρικής Ακριβείας για τη Νόσο Αλτσχάιμερ.
Το στρατηγικό σχέδιο της HIAAD, ανέφερε ο καθηγητής Π. Βλάμος, προβλέπει μεταξύ άλλων τη δημιουργία ψηφιακών υπηρεσιών που θα συγκεντρώνουν απογραφικά στοιχεία και θα παρέχουν εφαρμόσιμη και έγκυρη πληροφόρηση για βιβλιογραφικές, ερευνητικές και κλινικές μελέτες σε πραγματικό χρόνο και σε εξατομικευμένο επίπεδο.
Διαφορετικές «μεταφραστικές» πλατφόρμες που απευθύνονται σε ερευνητές θα μπορούσαν επίσης να επιταχύνουν την βασική έρευνα στην Ιατρική Ακριβείας.
Οι λύσεις αυτές απαιτούν μεγάλη υπολογιστική ισχύ, για αυτό και η HIAAD συνεργάζεται με την Εθνική Ασφαλιστική για τη χρήση υπερυπολογιστικών συστημάτων, προσπάθεια στην οποία συμβάλλει και το Finnova Foundation της ΕΕ, ανέφερε ο καθηγητής Βλάμος.
Επίσης, ο Δρ. Ταρνανάς ανακοίνωσε την στήριξη της Πρωτοβουλίας από το Global Brain Health Institute (Trinity College Dublin).
Τα πρώτα αποτελέσματα της προσπάθειας, η οποία θα αξιολογείται με μελέτη αποτελεσματικότητας, θα παρουσιαστούν στο 4ο συνέδριο GeNeDis, το οποίο θα πραγματοποιηθεί στο Ηράκλειο Κρήτης το διάστημα 8-11 Οκτωβρίου 2020, υπό τη φιλοξενία του συνεργαζόμενου Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας.
Μπορείτε να παρακολουθήσετε βιντεοσκοπημένη την εκδήλωση στη διεύθυνση: