Αστιγματισμός και αντιμετώπισή του.
Πρόκειται για μια ανατομική ιδιαιτερότητα του κερατοειδούς ή σπανιότερα του φακού του ματιού, στην οποία η καμπυλότητά τους είναι αρκετά μεγάλη και έχει ως αποτέλεσμα μια θολή εικόνα, με είδωλο, του αντικειμένου που κοιτάμε.
Ο αστιγματισμός είναι μια διαθλαστική ανωμαλία η οποία προκαλεί παραμορφώσεις στο σχήμα των αντικειμένων που εστιάζονται στον αμφιβληστροειδή μας.
Το συνηθέστερο σύμπτωμα είναι να μπερδεύουμε γράμματα και αριθμούς μεταξύ τους, όπως το 6 με το 5,το 8 με το 9 ή το Ο με το Θ, το Ε με το Ξ κλπ.
Η διαφορετική καμπυλότητα των μεσημβρινών του κερατοειδούς έχει ως αποτέλεσμα το μάτι αντί για σχεδόν σφαιρικό σχήμα να έχει σχήμα ωοειδές, οβάλ.
Ο αστιγματισμός συνήθως συνυπάρχει με μυωπία ή υπερμετρωπία και ονομάζεται αντίστοιχα μυωπικός ή υπερμετρωπικός αστιγματισμός.
Πότε εμφανίζεται ο αστιγματισμός
Ο αστιγματισμός συνήθως εμφανίζεται από τη γέννηση και σταθεροποιείται στην εφηβική ή νεαρή ηλικία όπου ολοκληρώνεται και η σωματική ανάπτυξη.
Περιπτώσεις όπου έχουμε συνεχή άνοδο ή απότομη, μεγάλη αύξηση στον αστιγματισμό, χρειάζονται διερεύνηση για τον αποκλεισμό παθολογικών καταστάσεων όπως ο κερατόκωνος.
Πώς αντιμετωπίζεται ο αστιγματισμός
1. Με γυαλιά οράσεως, όπου ανάλογα με τον βαθμό τα φορά κανείς είτε βοηθητικά π.χ. στη μελέτη και στον υπολογιστή, είτε συνεχώς.
2. Με φακούς επαφής. Στις μέρες μας υπάρχουν μαλακοί φακοί επαφής ,οι λεγόμενοι τορικοί οι οποίοι διορθώνουν τον αστιγματισμό. Υπάρχουν επιλογές σε μηνιαίους και ετήσιους φακούς επαφής.
3. Με διαθλαστικές επεμβάσεις
3α . Με excimer laser.Πρόκειται για την πιο σύγχρονη αντιμετώπιση του αστιγματισμού που απαλλάσσει τους ενδιαφερόμενους από γυαλιά και φακούς επαφής.
Οι επιλογές που έχουμε εδώ είναι ίδιες με τις υπόλοιπες διαθλαστικές ανωμαλίες όπως η διόρθωση μυωπίας και υπερμετρωπίας.
Μέθοδος PRK
Στην μέθοδο PRK το excimer laser σμιλεύει την εξωτερική επιφάνεια του κερατοειδούς με τέτοιο τρόπο ώστε να διορθώσει τον αστιγματισμό. Στο τέλος της επέμβασης ο χειρουργός οφθαλμίατρος τοποθετεί ένα θεραπευτικό φακό επαφής σε κάθε μάτι. Οι φακοί αυτοί πρέπει να παραμείνουν στα μάτια για περίπου 5 ημέρες και αφαιρούνται από τον οφθαλμίατρο στην πρώτη μετεγχειρητική επίσκεψη.
Μετά από τη διόρθωση του αστιγματισμού με PRK ένα αίσθημα καύσους και δακρύρροια για 1-2 ημέρες είναι αναμενόμενο. Υπάρχει μια άμεση βελτίωση της οπτικής οξύτητας αλλά η πλήρης αποθεραπεία κι αποκατάσταση έρχεται σταδιακά σε 3-5 ημέρες.
Η μέθοδος αυτή προτείνεται για διόρθωση αστιγματισμού σε όσους έχουν έντονη ξηροφθαλμία και κυρίως σε νέα άτομα π.χ. 18 ετών ή και 17 ετών όπως γίνεται στις περιπτώσεις υποψηφίων για στρατιωτικές σχολές. Είναι επίσης η μέθοδος εκλογής σε άτομα κάθε ηλικίας που ασχολούνται επαγγελματικά με πολεμικές τέχνες ή άλλα αθλήματα επαφής.
Μέθοδος LASIK
Με τη μέθοδο αυτή, μετά από δημιουργία ενός κρημνού (flap) στον κερατοειδή με χρήση μικροκερατόμου, το excimer laser σμιλεύει το στρώμα του κερατοειδούς για να διορθωθεί ο αστιγματισμός.
Η LASIK μετεγχειρητικά δεν έχει σχεδόν καμία ενόχληση (εκτός από ένα ελαφρύ αίσθημα ξένου σώματος τις πρώτες ώρες) και η αποκατάσταση της όρασης είναι εμφανής από την επόμενη μέρα.
Η εφαρμογή της LASIK προϋποθέτει αρκετά παχύ κερατοειδή και καλό επίπεδο δακρυϊκής στιβάδας.
Femto LASIK
Πρόκειται για την πιο σύγχρονη μέθοδο LASIK ,τη λεγόμενη και Blade Free LASIK. Η μόνη διαφορά της από την κλασσική LASIK είναι ότι ο κρημνός δεν δημιουργείται με τον μικροκερατόμο αλλά με το laser , γεγονός που την καθιστά ιδιαιτέρως ασφαλή.
3β. Με τη χρήση ενδοφακών
Η μέθοδος αυτή αφορά μεγαλύτερους σε ηλικία ασθενείς, άνω των 60 ετών, όπου εάν συνυπάρχει και καταρράκτης, μπορεί η αφαίρεση του καταρράκτη να γίνει με ένθεση τορικού ενδοφακού, δηλαδή ενδοφακού που διορθώνει εκτός από τη μυωπία και την υπερμετρωπία και τον αστιγματισμό.