Προσοχή στη σαλμονέλα!
Συγγραφέας Κατερίνα Πασχαλίδου Γράφτηκε στις ,
Υπάρχει λόγος να ανησυχούμε τόσο πολύ για τη σαλμονέλα τελικά; Πόσες πιθανότητες έχει κανείς να μολυνθεί από αυτό το βακτήριο; Και αν πάλι κάποιος μολυνθεί από σαλμονέλα, πόσο σοβαρές είναι οι επιπτώσεις στον οργανισμό; Όλα αυτά τα ερωτήματα θα απαντηθούν παρακάτω, μαθαίνοντας επίσης πώς να προφυλάσσουμε τον εαυτό μας και την οικογένειά μας από τη σαλμονέλα με εύκολους τρόπους.
Η σαλμονέλα λοιπόν είναι ένα παθογόνο μικρόβιο του γένους ραβδόμορφων κινητών βακτηρίων, μη σπορογόνων και gram-αρνητικών. Υπάρχουν διάφορες ομάδες σαλμονέλας και χωρίζονται σύμφωνα με ποιον οργανισμό προσβάλλουν (ζώο, άνθρωπος) και με ποιον τρόπο εκδηλώνονται στον προσβεβλημένο οργανισμό (τροφική δηλητηρίαση, τύφο, παράτυφο). Η κυριότερη πηγή προέλευσης του μικροβίου είναι ο εντερικός σωλήνας των ζώων.
Μεταδίδεται λοιπόν από τα κόπρανα των ζώων μέσω των εντόμων και τρωκτικών προσβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο και άλλα ζώα. Στη συνέχεια, τα μολυσμένα ζώα μολύνουν το χώμα και το νερό, τα οποία με τη σειρά τους μολύνουν άλλα ζώα και καλλιέργειες. Συνεπώς, το μικρόβιο έχει μολύνει ζώα, λαχανικά, φρούτα και καρπούς, τα οποία οδηγούνται ως τροφή στον άνθρωπο και ως ζωοτροφή στα ζώα, μολύνοντας έτσι και τα προϊόντα των τελευταίων.
Αν ένας άνθρωπος μολυνθεί από σαλμονέλα εμφανίζει διάρροια, πονοκέφαλο, ναυτία, κοιλιακό πόνο, πυρετό και εμετό. Μετά από 4-7 μέρες ο ασθενής είναι καλύτερα και συνήθως δεν χρειάζεται ιατρική περίθαλψη.
Αντίθετα, στην περίπτωση που μολυνθεί από τυφική σαλμονέλα τα συμπτώματα είναι πιο σοβαρά (ίσως και θανάσιμα) όπως πονοκέφαλο, υψηλό πυρετό, ανορεξία, εντερική αιμορραγία, σηψαιμία, μηνιγγίτιδα, οστεομυελίτιδα, ηπατομεγαλία και σπληνομεγαλία. Ο ασθενής χρειάζεται επειγόντως ιατρική περίθαλψη και χορήγηση αντιβιοτικών. Και στις δυο περιπτώσεις, τα συμπτώματα κάνουν συνήθως 12-72 ώρες για να εμφανιστούν στον οργανισμό. Για την ταυτοποίηση της σαλμονέλας χρειάζεται να γίνει καλλιέργεια κοπράνων και αίματος. Μεγαλύτερη προσοχή θα πρέπει να δώσουν οι ομάδες υψηλού κινδύνου (βρέφη, παιδιά, έγκυες γυναίκες, ηλικιωμένα άτομα, ασθενείς του AIDS), οι οποίες μπορούν πιο εύκολα να μολυνθούν με σαλμονέλα και να έχουν σοβαρές επιπλοκές.
Ωστόσο υπάρχουν τρόποι να προφυλαχθούμε από το μικρόβιο αυτό και είναι οι εξής :
1) Αποθηκεύουμε τα ωμά τρόφιμα στη συντήρηση προσέχοντας να μην μολύνουν τρόφιμα έτοιμα προς κατανάλωση
2) Ψήνουμε καλά τα ζωικά τρόφιμα σε σημείο που να μην είναι ροζ/κόκκινα στο κέντρο
3) Πλένουμε καλά τα χέρια μας πριν από την προετοιμασία ενός γεύματος, αλλά και στο τέλος
4) Πλένουμε πολύ καλά τα φρούτα και τα λαχανικά πριν τα καταναλώσουμε
5) Μετά την επαφή μας με κάποιο ζωντανό ζώο πλένουμε τα χέρια μας
6) Τηρούμε τους χρόνους ψησίματος των τροφίμων σύμφωνα με τις οδηγίες στη συσκευασία
7) Καθαρίζουμε καλά τα σκεύη και τις σανίδες τεμαχισμού στα οποία χρησιμοποιήσαμε ωμά κρέατα
8) Δεν τρώμε ωμά αυγά. Αν θέλουμε όμως να φτιάξουμε κάποιο φαγητό όπως μαγιονέζα, σάλτσα, παγωτό, που περιέχουν ωμό αυγό, προτιμάμε τη χρήση παστεριωμένων αυγών. Επίσης δεν πλένουμε το κέλυφος των αυγών, καθώς καταστρέφουμε έτσι μια λεπτή μεμβράνη, η οποία εμποδίζει τα βακτήρια να εισβάλουν στο εσωτερικό μέσω των πόρων του κελύφους. Όλα τα βραστά ή μαγειρεμένα αυγά πρέπει να καταναλώνονται άμεσα, διαφορετικά τα τοποθετούμε στο ψυγείο συντηρώντας τα εκεί μέχρι 3-4 μέρες.
9) Τα γαλακτοκομικά προϊόντα πρέπει να είναι πάντα παστεριωμένα
Συνεπώς, εάν είμαστε προσεκτικοί με τους κανόνες υγιεινής και τα τρόφιμα που καταναλώνουμε, μειώνουμε σε σημαντικό βαθμό τις πιθανότητες να μολυνθούμε με σαλμονέλα.
Πασχαλίδου Κατερίνα,
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
