Φλεβική Νόσος
Συγγραφέας Αντώνης Παπαγεωργίου Γράφτηκε στις ,
ΧΡΟΝΙΑ ΦΛΕΒΙΚΗ ΝΟΣΟΣ
Ο όρος ΧΦΝ έχει χρησιμοποιηθεί για να περιγράψει τόσο τις ορατές όσο και τις λειτουργικές διαταραχές του ΦΣ και περιλαμβάνει κάθε μορφολογική ή λειτουργική διαταραχή του φλεβικού συστήματος που συμβαίνει σε βάθος χρόνου. Αυτή εκδηλώνεται με διάφορα συμπτώματα ή/και με σημεία που απαιτούν περαιτέρω διερεύνηση ή/και θεραπεία .
Η αιτιολογία της Χρόνιας Φλεβικής Νόσου είναι πολυπαραγοντική και ως τέτοια θεωρείται σύνολο των διαταραχών που εμφανίζονται στις φλέβες στα κάτω άκρα και είναι αποτέλεσμα της διάτασης αυτών, της ανεπάρκειας των βαλβίδων τους και της αυξημένης φλεβικής πίεσης. Εμπλέκονται οι φλέβες , τα τριχοειδή και το λεμφικό σύστημα.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Τα συμπτώματα της νόσου ποικίλουν και μπορεί να είναι :
Αίσθημα βάρους στα πόδια, ενοχλητικό όλη την ημέρα, ή να είναι πιο έντονο το αίσθημα βάρους με την ορθοστασία.
Oίδημα ( πρησμένα πόδια ) είτε περιστασιακό ή μόνιμο, , να εμφανίζεται το πρωί ή το απόγευμα
Πόνος στα κάτω άκρα , εντοπισμένος στις κνήμες και στα σφυρά ή διάχυτος σε όλο το πόδι.
Κνησμός
Πόδια που δεν αναπαύονται την νύκτα
Νυκτερινές κράμπες
Βέβαια τα συμπτώματα που οφείλονται στις φλεβικές παθήσεις έχουν κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που μας κατευθύνουν στην διαφοροδιάγνωση της πάθησης όπως :
Επιδεινώνονται το 2ο μισό της ημέρας μετά από ορθοστασία ή ακινησία για μεγάλο χρονικό διάστημα, εντονότερα με τη ζέστη, κατά τις ημέρες της περιόδου και βελτιώνονται τη νύκτα όταν ο ασθενής ξαπλώσει.
Ανακουφίζεται ο ασθενής με την άσκηση π.χ βάδισμα, με την ελαστική συμπίεση ( περίδεση των ποδιών , χρήση ελαστικών καλτσών ) και με την ανύψωση των ποδιών
Επειδή τα συμπτώματα αυτά μπορεί να προσομοιάζουν και με συμπτώματα από άλλες παθήσεις θα πρέπει να αποκλείσουμε άλλες καταστάσεις όπως :
Αρτηριακές παθήσεις (πόνος κατά την ανάπαυση, καρδιαγγειακοί παράγοντες κινδύνου)
Νευρολογικές παθήσεις (ισχιαλγία, πόνος στη μέση, αισθητικές & κινητικές διαταραχές)
Ορθοπεδικές παθήσεις :κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου, παθήσεις αρθρώσεων (οστεοαρθρίτιδα, στάση του σώματος, κύστη Baker) ,τενοντίτιδα
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΧΦΝ
Για την εμφάνιση της νόσου έχουν ενοχοποιηθεί διάφοροι παράγοντες όπως :
Η κληρονομικότητα (κιρσοί, έλκη, θρομβοφιλία ),η ηλικία, το φύλο, η εγκυμοσύνη (αριθμός κυήσεων), ο τρόπος ζωής (εργασία, ορθοστασία, καθιστική ζωή), η λήψη ορμονών (αντισυλληπτικά, ορμονική υποκατάσταση), η παχυσαρκία, το κάπνισμα, η δυσκοιλιότητα και η δίαιτα φτωχή σε φυτικές ίνες
Η χρόνια Φλεβική Νόσος εμφανίζει υψηλή συχνότητα στον γενικό πληθυσμό (περίπου 60% ) ενώ θεωρείται νόσος του αναπτυγμένου κόσμου. Ξεκινά από νεαρή ηλικία και εξελίσσεται με την πάροδο του χρόνου (η συχνότητα συμπτωμάτων, και των σημείων, αυξάνει με την ηλικία). Λόγω των συμπτωμάτων και των κλινικών εκδηλώσεων αποτελεί σημαντική αιτία κατάθλιψης και απασχολεί σε μεγάλο βαθμό το ιατρικό δυναμικό.
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ – ΣΤΑΔΙΑ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ
Η πιο σύγχρονη ταξινόμηση της νόσου είναι η κατάταξη κατά CEAP που τα στάδια διακρίνονται ανάλογα με την εντόπιση, τη βαρύτητα , τις αλλοιώσεις κλπ. Πολύ απλά περιγράφοντας διακρίνεται σε 6 στάδια και τα συμπτώματα σε κάθε στάδιο είναι:
1ο στάδιο : πόνος, αίσθημα τάσης και βάρους στα πόδια καθώς επίσης και κράμπες.
2ο στάδιο : περιλαμβάνει την εμφάνιση μικρών κιρσών ή ευρυαγγειών (μικρά κόκκινα φλεβικά σχήματα)
3ο στάδιο : εμφάνιση οιδήματος (πρησμένα πόδια)
4-5-6ο στάδιο : Αρχίζουν οι πιο σοβαρές δερματικές αλλοιώσεις με μια χαρακτηριστική
υπέχρωση του δέρματος και προχωράνε σε πιο σοβαρά συμπτώματα και επιπλοκές (θρόμβωση, μεταθρομβωτικό σύνδρομο)
Η ΧΡΟΝΙΑ ΦΛΕΒΙΚΗ ΝΟΣΟΣ διακρίνεται σε
Πρωτοπαθής Φλεβική Νόσος ( χωρίς υποκείμενη πάθηση ) με κύρια εκδήλωση τους Κιρσούς
Δευτεροπαθής Φλεβική Νόσος ως αποτέλεσμα θρόμβωσης των εν τω βάθει φλεβών , απόφραξης άλλης αιτιολογίας ( π.χ όγκοι ) εν τω βάθει φλεβών θρόμβωση επιφανειακών φλεβών, επικοινωνία ανάμεσα σε αρτηρία και φλέβα ( συγγενούς ή επίκτητης αιτιολογίας), με κύρια εκδήλωση την εμφάνιση κιρσών
Κιρσοί κάτω άκρων είναι διατεταμένες υποδόριες φλέβες διαμέτρου 3mm και άνω μετρημένες σε όρθια θέση.Μπορεί να αφορούν την Μείζονα Σαφηνή ή Κλάδους αυτής , την Ελάσσονα Σαφηνή ή οποιαδήποτε άλλη επιφανειακή φλέβα στα κάτω άκρα.
ΓΙΑΤΙ ΑΣΧΟΛΟΥΜΑΣΤΕ ΜΕ ΤΗ ΝΟΣΟ
Το Πρόβλημα
Α. ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ
Η ΧΦΝ πλήττει σημαντικά την καθημερινή ποιότητα ζωής από τα πρώτα κιόλας στάδια , επηρεάζει δε τέσσερις σημαντικές διαστάσεις της καθημερινότητας των ασθενών όπως
Αισθητική διάσταση (“διάταση φλεβιδίων , φλεβών ,κιρσών , οίδημα ,βάρος ”),
σωματική διάσταση– πόνος (κοιμάμαι άσχημα, πονάω στα πόδια, δεν μπορώ να σταθώ όρθιος για πολύ ώρα, δυσφορία, παραισθησία, κνησμός , περιορισμός των καθημερινών δραστηριοτήτων, δεν μπορώ να κάνω δουλειές του σπιτιού, δεν μπορώ να περπατήσω γρήγορα , περιορισμός καθημερινών δραστηριοτήτων”),
κοινωνική διάσταση(“δεν μπορώ να βγαίνω έξω το βράδυ”, “δεν μπορώ να ταξιδεύω με αυτοκίνητο, επίδραση στην επαγγελματική δραστηριότητα”)
ψυχολογική διάσταση (“νοιώθω να γίνομαι βάρος στους άλλους”, “εκνευρίζομαι εύκολα”, “δεν θέλω να βγαίνω έξω”, “κουράζομαι γρήγορα”, “αισθάνομαι άσχημα όταν δείχνω τα πόδια μου, νευρικότητα , ανησυχία”).
Η επίπτωση στην ποιότητα ζωής των ασθενών ποικίλλει ανάλογα με την βαρύτητα της νόσου. ΟΙ ασθενείς με κύρια ενόχληση την εμφάνιση ( αισθητική ) η ποιότητα ζωής τους επηρεάζεται σε μέτριο βαθμό.
Ασθενείς με επώδυνα συμπτώματα επηρεάζεται η ποιότητα της ζωής τους σε μεγάλο βαθμό ( περιορισμός καθημερινών δραστηριοτήτων ,ανησυχία , νευρικότητα ,κλπ )
Β. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΠΤΩΣΗ
Κόστος: δαπάνες για αντιμετώπιση της νόσου,1- 3% του συνόλου των δαπανών για την υγεία στις χώρες με αναπτυγμένα συστήματα υγείας
ΗΠΑ : 150 εκατομ.- 1 δις
ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ : 1 δις για την αντιμετώπιση των φλεβικών ελκών.
Παπαγεωργίου Αντώνης,΄
Αγγειοχειρουργός
Δ/ντης Αγγειοχειρουργικού Τμήματος
Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών
