Το πρόβλημα με τους στόχους στη διατροφή και την υγεία
Συγγραφέας Ναταλία Ντελίκου-Μπενέτου Γράφτηκε στις ,
Πολλές φορές με ρωτάνε στην αρχή ενός προγράμματος διατροφής.
Τι στόχο έχουμε;
Πάντα με προβληματίζει αυτή η ερώτηση, όπως και η έννοια των στόχων.
Μην με παρεξηγείτε…Έχω κίνητρα στη ζωή μου, και μου αρέσει το πρόγραμμα και η δομή.
Όμως, η ιδέα των στόχων στη διατροφή και την υγεία μου φαίνεται πάντα άτοπη. Ίσως είναι ο συνεχής κύκλος καθορισμού στόχων, το μη ισχυρό κίνητρο ή η απώλεια της εστίασης στο στόχο, ο επαναπροσδιορισμός τους και ξανά από την αρχή. Αυτός ο κύκλος μοιάζει εξαντλητικός, αποθαρρυντικός και όχι πολύ αποδοτικός.
Η δουλειά μου ως διαιτολόγος, με βοήθησε να καταλάβω τι με ενοχλεί με τους στόχους:
Όταν οι περισσότεροι άνθρωποι θέτουν στόχους, μιλάνε στην πραγματικότητα για αξίες.
Η διαφορά μεταξύ των στόχων και των αξιών έχει μεγάλη σημασία όταν πρόκειται για τη διατροφή και την υγεία.
Τους στόχους μπορούμε να τους βγάλουμε από τη λίστα μας. Είτε ολοκληρωθούν, είτε όχι.
Αντίθετα οι αξίες καλλιεργούνται. Δεν γίνεται να σταματήσουμε να τις έχουμε, μόλις τις επιτύχουμε.
Επίσης, μπορούμε να τις εφαρμόσουμε σήμερα, είναι πάντα διαθέσιμες για εμάς και μας δίνουν μια κατεύθυνση στον τρόπο ζωής μας. Έτσι η αξία που έχουμε για κάτι, μας οδηγεί σε μια επιθυμητή συμπεριφορά τις περισσότερες φορές.
Για παράδειγμα, δεν μπορούμε να έχουμε σαν στόχο να είμαστε ειλικρινείς και στη συνέχεια να διαγράψουμε την ειλικρίνεια από τη λίστα μας. Η ειλικρίνεια είναι κάτι που εκτιμάται, δεν είναι ένας στόχος. Είναι μια αξία την οποία χρειάζεται να δουλεύουμε συνεχώς, προσπαθώντας με συνέπεια να είμαστε ειλικρινείς και άμεσοι.
Πως όμως συνδέονται όλα αυτά με τη διατροφή και την υγεία;
Η υγεία δεν είναι στόχος.
Είναι όμως μια αξία που μπορούμε να εκτιμήσουμε. Επειδή καταλαβαίνουμε την αξία της υγείας, μπορούμε να αρχίσουμε να δουλεύουμε προς μια πιο υγιή κατεύθυνση εδώ και τώρα.
Για παράδειγμα δεν μπορούμε να φάμε μόνο ένα καρότο τη μια μέρα και να βγάλουμε την «υγεία» από την λίστα των στόχων μας. Η αποτίμηση της υγείας και της διατροφής είναι πιο πολύπλοκη από οποιαδήποτε τροφή.
Έτσι, όπως θα ήταν ανόητο να πούμε ότι έχουμε ολοκληρώσει το στόχο για υγεία όταν τρώμε ένα καρότο, είναι επίσης ανόητο να πούμε ότι έχουμε καταστρέψει την υγεία μας επειδή φάγαμε ένα μπισκότο.
Ο τρόπος με τον οποίο φροντίζετε τον εαυτό σας διαχρονικά με τον ύπνο, τη διατροφή, τη φυσική δραστηριότητα, την ξεκούραση, την ψυχική υγεία κ.λπ. είναι αυτό που σας βοηθά να κατευθυνθείτε προς την αξία της υγείας. Και επειδή η υγεία και η διατροφή είναι πράγματα που εκτιμάμε, είναι διαθέσιμα σήμερα, τώρα..
Είναι πολύ χρήσιμο να κατανοήσετε τη διάκριση μεταξύ στόχων και αξιών. Όταν μια σκέψη εμφανίζεται για κάτι που θέλετε να κάνετε, μπορείτε να προσδιορίσετε αν αυτό μπορεί να ολοκληρωθεί κάποτε και να μπει στη λίστα σας ως στόχος (πχ να μειώσω την ποσότητα του φαγητού μου για 3 μήνες), ή αν ανήκει στην κατηγορία των αξιών και δεν θα σταματήσει να υπάρχει (πχ να τρέφομαι υγιεινά και ισορροπημένα).
Αναγνωρίζοντας αυτή τη διάκριση θα αποφύγετε την εξάντληση και την απογοήτευση καθώς συνεχίζετε να καλλιεργείτε μια θετική σχέση με αυτά που εκτιμάτε περισσότερο.
Μπορεί να είναι ένας καλός τρόπος για να ξεκινήσετε να φτιάχνετε τη σχέση σας με το φαγητό.
Aν χρειάζεστε υποστήριξη σε αυτήν την προσπάθεια, είμαι εδώ για να βοηθήσω.
Επικοινωνήστε μαζί μου.
Ναταλία Ντελίκου Μπενέτου,
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
