Παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας σε συνθήκες πανδημίας,”ΤΗΛΕ-ΨΥ”
Συγγραφέας iator Γράφτηκε στις ,
Μια αναγκαία και έγκυρη προσαρμογή στις συνθήκες της πανδημίας.
Στις 11 Μαρτίου 2020 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακήρυξε σε πανδημία το νέο κορωνοϊό SARS-CoV-2.
Οι περισσότεροι είχαμε ήδη ενημερωθεί για την κατάσταση στην Κίνα, στην Ιταλία και άλλες χώρες.
Η άγνωστη απειλή ή «αόρατος εχθρός», όπως πλέον αποκαλείται, σήμερα έχει επεκταθεί σε όλες της χώρες του πλανήτη. Παρακολουθώντας τις εξελίξεις και τις, συχνά, τραγικές ειδήσεις, ερχόμαστε αντιμέτωποι με μια, εξ ορισμού, ρευστή κατάσταση.
Σε πρωτόγνωρες λοιπόν συνθήκες για τον πλανήτη, τη χώρα αλλά και το μικρόκοσμό μας, χρειάζεται να στοχαστούμε ως προς την τήρηση των οδηγιών για αυτοπεριορισμό, την ευελιξία μας και την προσαρμοστικότητά μας σε μια νέα “κανονικότητα σε έκτακτες συνθήκες”. Ποικίλα συναισθήματα πιθανόν απορρέουν από αυτή την κατάσταση, όπως ασφάλεια ή ανασφάλεια, αβεβαιότητα, άγχος, φόβος και απειλή. Την ίδια στιγμή, η έκθεση στις εικόνες των ειδήσεων μπορεί να μας προκαλεί συναισθήματα λύπης και συμπαράστασης στους πληγέντες λαούς και συνανθρώπους μας αλλά και συναισθήματα φόβου για τη δική μας ευθραυστότητα.
Όσον αφορά στα παιδιά, η αντίληψη για τη νόσο, η ενημέρωση που θα δοθεί από τους γονείς ή θα επιτραπεί να λάβουν μόνα τους από τα μέσα ενημέρωσης και το διαδίκτυο και οι αντιδράσεις τους, είναι ανάλογα με την ηλικία τους και την προηγούμενη εμπειρία τους σε ασθένειες και απώλειες. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι οι αντιδράσεις των παιδιών επηρεάζονται σε ένα βαθμό από τη στάση των υπόλοιπων ενηλίκων στο σπίτι.
Η ψυχραιμία εκ μέρους των γονέων, η επαρκής, αντίστοιχη με την ηλικία τους, ενημέρωση και η αποφυγή έκθεσής τους σε ανησυχητικές πληροφορίες και τρομακτικές εικόνες, μπορούν να καλλιεργήσουν το επιθυμητό αίσθημα ασφάλειας που τα καθησυχάζει.
Σε αυτή την νέα πραγματικότητα, που κανείς μας δεν είναι σε θέση να προβλέψει τη διάρκειά της, θα μπορούσαν να είναι καλοί σύμβουλοι η ψυχραιμία, η αισιοδοξία, το χιούμορ και η αυτοοργάνωση, διατηρώντας, όσο το δυνατό, μια ρουτίνα ασφαλείας. Την ίδια στιγμή, ο άλλοτε εκούσιος και άλλοτε ακούσιος αυτοπεριορισμός, η στέρηση της επαφής με τους οικείους μας, η αλλαγή της καθημερινότητας και η αναζήτηση νέων ρυθμών, μπορεί να πυροδοτήσουν την ανάπτυξη συμπτωμάτων αγχώδους ή συναισθηματικής διαταραχής ή να απορρυθμίσουν προϋπάρχουσες διαταραχές.
Στη σφαίρα της ψυχικής υγείας, λαμβάνοντας υπόψη τα πλαίσια που θέτει η πραγματικότητα τον καιρό της πανδημίας και του εγκλεισμού, είναι πολλαπλά τα μέτωπα που χρειάζεται να αντιμετωπίσουμε, ειδικότερα, δε, όταν έχουμε στην προστασία μας παιδιά και εφήβους, οπότε όλα μοιάζει να λαμβάνουν μεγαλύτερες διαστάσεις.
Αφενός λοιπόν, δεν θα είναι ωφέλιμο να χάσουμε τον ρυθμό της ζωής μας και την καλώς νοούμενη ρουτίνα της, ούτε να διακόψουμε, όσο επιτρέπεται από τις συνθήκες, δραστηριότητες και θεραπείες που κάναμε εμείς ή τα παιδιά μας. Αφετέρου δε, είναι πιθανό να έρθουμε αντιμέτωποι με νέα συμπτώματα που παρουσιάζουμε εμείς ή οι αγαπημένοι μας.
Διαταραχές ύπνου ή όρεξης, άγχος, εμμονική ενασχόληση με τον κίνδυνο μόλυνσης από τον κορωνοϊό, ευερεθιστότητα και αποδιοργάνωση είναι μερικά μόνο από τα συμπτώματα που μπορεί να σας προβληματίσουν και να αναζητήσετε τη γνώμη κάποιου ειδικού ψυχικής υγείας. Ειδικότερα για τα παιδιά, ανησυχία, μειωμένη όρεξη για παιχνίδι, διάσπαση προσοχής, εύκολα κλάματα και εκνευρισμός, αλλαγές στις συνήθειες του ύπνου, παράπονα για σωματικά ενοχλήματα (π.χ. κοιλιακά άλγη κλπ.), αλλά και οτιδήποτε αλλάζει και παραμένει σταθερό για μερικές μέρες, δυνητικά θα μπορούσαν να είναι ενδείξεις αυξημένου άγχους και ανησυχίας.
Στην περίπτωση που προϋπάρχει ψυχική νόσος και εμείς ή τα παιδιά μας είμαστε σε πρόγραμμα φαρμακευτικής αγωγής ή ψυχοθεραπείας, θα ήταν ευεργετική η διατήρηση της επαφής με τον θεραπευτή μας.
Σε αυτό το σκοπό βοηθά αμέριστα η εξέλιξη της τεχνολογίας, καθώς, με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα (διατήρηση κοινωνικών αποστάσεων και περιορισμός μετακινήσεων), οι συνεδρίες με τη χρήση τεχνολογικών μέσων φαίνεται να είναι η μόνη λύση. Οι online συνεδρίες, με τη βοήθεια συσκευών όπως ο ηλεκτρονικός υπολογιστής, το κινητό ή το tablet, εδώ και αρκετό καιρό διευκολύνουν όποιον επιθυμεί να επικοινωνήσει με ειδικό ψυχικής υγείας, αλλά αδυνατεί να δει από κοντά έναν/μία Ψυχίατρο ή Ψυχολόγο. Οι βιντεοκλήσεις, τα γραπτά μηνύματα ή και η κλασική τηλεφωνική επικοινωνία, διατηρούν την επαφή με τον θεραπευτή, ακόμα και αν έχει αλλάξει το θεραπευτικό πλαίσιο. Δίνεται, έτσι, η ευκαιρία στο θεραπευόμενο κάθε ηλικίας να συζητήσει και να διαπραγματευτεί ανησυχίες ή και νέα συμπτώματα που μπορεί να οφείλονται στην παρούσα κατάσταση. Με αυτό τον τρόπο έχει την αίσθηση της κανονικότητας, δεν βιώνει την αίσθηση εγκατάλειψης από το θεραπευτή και προχωρά τη θεραπεία του, ενώ ο θεραπευτής είναι σε επαγρύπνηση για κάθε αλλαγή της ψυχικής του κατάστασης.
Το Ινστιτούτο Γαληνός προσαρμόστηκε τάχιστα στους περιορισμούς εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού και συνεχίζουμε τη λειτουργία μας στις νέες συνθήκες, παρέχοντας ολοκληρωμένες υπηρεσίες ψυχικής υγείας μέσω βιντεοκλήσεων και τηλεφωνικής επικοινωνίας, τόσο στο Τμήμα Ενηλίκων όσο και στο Τμήμα Παιδιών – Εφήβων.
Το νέο αυτό σύστημα ψυχιατρικής και ψυχολογικής πρακτικής εξ αποστάσεως το αποκαλούμε, χάριν συντομίας, “τηλε-ψυ”.
Η κλινική εμπειρία και τα επιστημονικά δεδομένα έχουν δείξει ότι αυτό που μετράει τόσο στην ψυχιατρική συνέντευξη όσο και στην ψυχοθεραπεία είναι ο λόγος και η θεραπευτική σχέση και όχι το κανάλι μέσα από το οποίο εκφέρονται. Αυτό που διακόπτει την επικοινωνία και τη θεραπευτική σχέση είναι η σιωπή και η απουσία και όχι η εξ αποστάσεως επικοινωνία με τα διαθέσιμα τεχνολογικά μέσα. Η χρήση των μέσων και των μεθόδων της τηλεϊατρικής και γενικότερα της “τηλε-ψυ” σε περίοδο κρίσης, όπως αυτή που ζούμε, ικανοποιεί τόσο την ανάγκη για σεβασμό των νομοθετικών ρυθμίσεων στις μετακινήσεις και τα αυστηρά μέτρα υγιεινής που επιβάλλονται λόγω της πανδημίας, όσο και την ανάγκη για αδιατάρακτη παροχή υψηλής ποιότητας ψυχιατρικής και ψυχολογικής φροντίδας στους ανθρώπους που το έχουν ανάγκη.
Όποιος το επιθυμεί και το έχει ανάγκη μπορεί να καλέσει τη Γραμματεία του Ινστιτούτου Γαληνός.
Θα προγραμματιστεί το ταχύτερο δυνατό το πρώτο ραντεβού αξιολόγησης με Ψυχίατρο ή Παιδοψυχίατρο του Ινστιτούτου μέσω βιντεοκλήσης ή τηλεφώνου. Με βάση την αξιολόγηση και ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες, θα προταθεί εξατομικευμένο πλάνο υποστήριξης, συμβουλευτικής ή θεραπείας, τόσο για την αντιμετώπιση άμεσων αναγκών όσο και για πιο συστηματική επεξεργασία του θέματος και επίλυση των προβλημάτων.
Για τα παιδιά και τους εφήβους ειδικότερα, στο Ινστιτούτο Γαληνός προσφέρονται ψυχιατρικές, ψυχολογικές και ψυχοθεραπευτικές συνεδρίες με τη χρήση πολυμέσων, όταν το επιθυμούν και το επιτρέπουν οι γονείς.
Όπου αυτό δεν είναι εφικτό, είτε εξαιτίας της μικρής ηλικίας του παιδιού (προσχολική ηλικία) είτε λόγω της φύσης της παρέμβασης (π.χ. λογοθεραπεία, εργοθεραπεία, όπου προϋπόθεση είναι η φυσική αλληλεπίδραση των παιδιών με το θεραπευτή), παρέχονται συνεδρίες με τους γονείς όπου δίδεται νέο υλικό για εξάσκηση και κατευθύνσεις. Προσφέρεται επίσης η δυνατότητα συμβουλευτικής γονέων για τη διαχείριση της συμπεριφοράς του παιδιού τους αλλά και η παιδοψυχιατρική αξιολόγηση, ανάλογα με την ηλικία, παρουσία ή μη των γονέων.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο Ινστιτούτο Γαληνός, στο τηλ. 2106523300.
