Το παραμύθι του βασιλικού πολτού
Συγγραφέας Ανδρέας Ζουρδός Γράφτηκε στις ,
Σε αυτό το άρθρο θα προσπαθήσουμε να συνοψίσουμε τι είναι πραγματικά ο βασιλικός πολτός.
Τι να πρωτοπεί κανείς για την προπαγάνδα που έχει διαδωθεί γι’ αυτό το προϊόν.
Η προπαγάνδα και η αλήθεια
Το όργιο της παραπληροφόρησης στον βασιλικό πολτό γίνεται με τα γνωστά ξύλινα λόγια , “είναι φυσικό προϊόν”, ” χρησιμοποιείται από την εποχή του Ιπποκράτη” , ενώ εξαπολύονται κατά σμήνη εκατοντάδες πρακτικά αδιάφορες πληροφορίες (info-σκουπίδια) αποκλειστικά για την βιολογική σημασία του βασιλικού πολτού στις μέλισσες.
Κανείς δεν νοιάζεται στ’ αλήθεια γι’ αυτές τις πληροφορίες, ενδεχομένως το μόνο σκοπό που εξυπηρετούν είναι να υπνωτίσουν τον αναγνώστη. Κάτι χρήσιμο για μία μέλισσα μπορεί να είναι πρακτικά άχρηστο για έναν άνθρωπο αφού η διαφορά τους σαν βιολογικά συστήματα είναι εξόφθαλμη. Όμως αυτό δεν εμποδίζει κανέναν να κάνει τεράστια λογικά άλματα. Έτσι σαν αποτέλεσμα, ακούμε και διαβάζουμε ασύλληπτες απόψεις πως “αυξάνει την μακροζωία”,”συμβάλλει στην ψυχική διάθεση” και άλλα που μόνο στην σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας μπορούν να αποδωθούν.’Ολα αυτά είναι τόσο διαδεδωμένα στα ελληνόφωνα άρθρα του διαδικτύου που είναι πραγματικά πολύ δύσκολο για ένα μέσο χρήστη να αξιολογήσει μη-δημοκρατικά (όχι δηλαδή βάσει πλειοψηφίας), αλλά ποιοτικά τις πληροφορίες που δέχεται.
Η ψυχολογία του πλήθους έχει τεράστια πειθώ, κάτι που το “λένε όλοι” είναι δύσκολο να αμφισβητηθεί.
Όπως και να έχει, για να δούμε αν όντως υπάρχει value for money πρέπει να αφήσουμε στην άκρη το marketing και να εξετάσουμε την χημική σύσταση του βασιλικού πολτού.
Ο βασιλικός πολτός αποτελείται κατά μέσο όρο δείγματος) από 67% νερό , περίπου 12,5% αμινοξέα, βιταμίνες Β, ίχνη βιταμίνης C, υδατάνθρακες και μερικά λιπαρά οξέα σε συγκέντρωση περί το 5%.
Τέλος περιέχει ίχνη από μέταλλα και μικρή συγκέντρωση ουσιών με αντιφλεγμονώδη δράση.
Τίποτα το εντυπωσιακό δηλαδή, όσο και να σκάψει κανείς στην σύσταση του βασιλικού πολτού δεν βρίσκει χρυσάφι.Παρ’ όλα αυτά κάποιος που δεν είναι εξοικειωμένος με όλα αυτά μπορεί να θαμπωθεί από την συνύπαρξη πέντε-έξι επιστημονικών όρων στην ίδια πρόταση και να συμπεράνει ότι ο βασιλικός πολτός κουβαλά θεραπευτικά συστατικά ή πως είναι κάτι το εξωτικό, όμως η ουσία είναι πως δεν υπάρχει κάτι μαγικό στην χημική του σύσταση.
Κάνει καθόλου καλό ο βασιλικός πολτός;
Ναι ο βασιλικός πολτός κάνει πολύ καλό. Άλλωστε “όλοι το λένε”. Αρκεί να είσαι μέλισσα.
Δεν χρειάζονται τεράστιες γνώσεις βιολογίας για να γνωρίζει κανείς ότι αυτή η προϋπόθεση είναι αρκετά σημαντική αλλά για κάποιον λόγο συχνά ξεχνιέται από την σχετική διαφημιστική εκστρατεία. Από την άλλη, αν είσαι άνθρωπος, ο βασιλικός πολτός δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο. Ποσοτικά οι έρευνες που έχουν ασχοληθεί μαζί του είναι πολύ λίγες (αν υπήρχε υπόνοια πως κάνει καλό θα ήταν περισσότερες) ενώ από ποιοτική άποψη, είναι ακόμα πιο λίγες αυτές που δείχνουν κάτι το στοιχειωδώς θετικό. Επιπλέον, ορισμένες έρευνες έχουν δείξει πως μπορεί να προκαλέσει αλλεργικές αντιδράσεις. Μερικά από τα συστατικά του βασιλικού πολτού έχουν ένα δυναμικό για να έχουν μία προστατευτική δράση αλλά και οι λίγες έρευνες που υποστηρίζουν κάτι τέτοιο συνήθως δεν γίνονται σε ανθρώπους αλλά σε καλλιέργειες κυττάρων στα πλαίσια ενός εργαστηρίου.
Συμπέρασμα
Πέρα από τις τυμπανοκρουσίες και τις φανφάρες ο βασιλικός πολτός είναι ένα συμπλήρωμα διατροφής με αδικαιολόγητη τεκμηρίωση για την πομπώδη προώθησή του ως συμπλήρωμα-πανάκεια. Αλλά η βιολογική του προέλευση και ο τρόπος που συντίθεται στην φύση δίνει χώρο στις σχετικές διαφημήσεις να πλέκουν διθυράμβους ώστε ο αγοραστής να θεωρεί πως πίνει τον μαγικό ζωμό του Πανοραμίξ.
Βιβλιογραφία
- Leung R, Ho A, Chan J, Choy D, Lai CK. Royal jelly consumption and hypersensitivity in the community. Clin Exp Allergy. 1997 Mar;27(3):333-6. PMID: 9088660.
- Takahama H, Shimazu T. Food-induced anaphylaxis caused by ingestion of royal jelly. J Dermatol. 2006 Jun;33(6):424-6.
- Lombardi C, Senna GE, Gatti B, Feligioni M, Riva G, Bonadonna P, Dama AR, Canonica GW, Passalacqua G. Allergic reactions to honey and royal jelly and their relationship with sensitization to compositae. Allergol Immunopathol (Madr). 1998 Nov-Dec;26(6):288-90.
- Thien FC, Leung R, Baldo BA, Weiner JA, Plomley R, Czarny D. Asthma and anaphylaxis induced by royal jelly. Clin Exp Allergy. 1996 Feb;26(2):216-22.
- Leung R, Thien FC, Baldo B, Czarny D. Royal jelly-induced asthma and anaphylaxis: clinical characteristics and immunologic correlations. J Allergy Clin Immunol. 1995 Dec;96(6 Pt 1):1004-7.
- Bullock RJ, Rohan A, Straatmans JA. Fatal royal jelly-induced asthma. Med J Aust. 1994 Jan 3;160(1):44.
Ανδρέας Ζουρδός
Διατροφολόγος-Διαιτολόγος
