Τι είναι η εκκριτική ωτίτιδα και πώς να την αντιμετωπίσετε.
Συγγραφέας Κωνσταντίνος Πλούκος Γράφτηκε στις ,
Η εκκριτική ωτίτιδα (χρόνια εκκριτική μέση ωτίτιδα ή μέση ωτίτιδα με υγρό) είναι μια κλινική οντότητα στην οποία έχουμε παραμονή υγρού (ορώδους ή βλεννώδους) στο μέσο αυτί πέραν των τριών μηνών. Είναι πάθηση ενηλίκων και παιδιών, συχνότερη όμως στα παιδιά. Μάλιστα είναι η συχνότερη αιτία βαρηκοΐας σε παιδιά, ιδίως στις ηλικίες 2 έως 5 ετών. Εμφανίζεται συχνότερα τους χειμερινούς μήνες συγκριτικά με τους καλοκαιρινούς.
Το συνηθέστερο σύμπτωμα της εκκριτικής ωτίτιδας είναι η βαρηκοΐα. Λόγω αυτού, ένα πάσχον παιδί μπορεί να δίνει τη λανθασμένη εντύπωση αφηρημένου ή χαμηλής αντίληψης ατόμου. Μικρά παιδιά μπορεί να τραβάνε ή να πειράζουν το αυτί τους διαρκώς. Άλλα συμπτώματα μπορεί να είναι αίσθημα πληρότητας στο αυτί, εμβοές, πόνος και σπανιότερα διαταραχές ισορροπίας.
Η πιο συχνή αιτία της εκκριτικής ωτίτιδας είναι μια οξεία λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού. Σαν αποτέλεσμα, η ευσταχιανή σάλπιγγα (ο σωλήνας δηλαδή μέσω του οποίου επικοινωνεί το μέσο αυτί με τη ρινική κοιλότητα, παροχετεύεται και εξισώνει την πίεση εκατέρωθεν του τυμπάνου) δυσλειτουργεί και προδιαθέτει στην συσσώρευση εξιδρωματικού υγρού στο μέσο αυτί. Άλλα αίτια που διαταράσσουν αυτό το μηχανισμό είναι οι υπερτροφικές αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια), η αλλεργία, το ενεργητικό και παθητικό κάπνισμα, κάποια σπάνια συγγενή αίτια όπως το σύνδρομο Kartagener και οι όγκοι του ρινοφάρυγγα, κυρίως σε ενήλικες.
Η διάγνωση της νόσου από τον θεράποντα ιατρό στηρίζεται στην κλινική εξέταση και στην ωτοσκόπηση.
Σε ενήλικες και συνεργάσιμα παιδιά είναι δυνατή η ενδοσκόπηση των ώτων με άκαμπτο ενδοσκόπιο και η λήψη εικόνων και η ωτομικροσκόπηση, η χρήση δηλαδή διαγνωστικού μικροσκοπίου.
Η τυμπανομετρία μπορεί να δώσει πολύ χρήσιμες πληροφορίες, ιδίως όσον αφορά την παρακολούθηση του περιστατικού.
Το ακοόγραμμα θα μας καταδείξει το μέγεθος της βαρηκοΐας που προκαλεί η εκκριτική ωτίτιδα. Σε μικρότερα παιδιά μπορεί να χρησιμοποιηθεί η μέθοδος της παιγνιδοακοομετρίας για τον υποκειμενικό έλεγχο της ακοής.
Τέλος, σε ενήλικες είναι απαραίτητη η ενδοσκόπηση του ρινοφάρυγγα για αποκλεισμό νεοπλασίας, ιδίως σε περιπτώσεις που η ωτίτιδα είναι μονόπλευρη.
Η αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης γινόταν και εξακολουθεί να γίνεται πολλές φορές αυθαίρετα, γι αυτό έχουν θεσπιστεί πρωτοκόλλα. Στα παιδιά απαιτείται παρακολούθηση τουλάχιστον για 3 μήνες ενώ στους ενήλικες 4 εβδομάδες. Έχουν χρησιμοποιηθεί πολλά συντηρητικά μετρά, με αμφιλεγόμενα ομολογουμένως αποτελέσματα, ο σκοπός των οποίων είναι κυρίως η αντιμετώπιση της δυσλειτουργίας της ευσταχιανής σάλπιγγας.
Ο χειρισμός Valsalva (η προσπάθεια δηλαδή εκπνοής με το στόμα και τη μύτη κλειστά), τα αποσυμφορητικά ρινικά σπρέι, τα ρινικά σπρέι κορτικοστεροειδών και οι πλύσεις των ρινικών κοιλοτήτων με φυσιολογικό ορό είναι κάποια από αυτά. Χορήγηση αντιβιοτικών ενδείκνυται αυστηρά μόνο σε περιπτώσεις επιμόλυνσης.
Η χειρουργική θεραπεία συνίσταται στην μυριγγοτομή, τομή δηλαδή στον τυμπανικό υμένα και στην τοποθέτηση σωληνίσκων αερισμού. Αυτό έχει ένδειξη σε παιδιά που έχουν για τουλάχιστον 3 μήνες παρουσία υγρού και στα 2 αυτιά ή 6 μήνες στο ένα αυτί. Σε ενήλικες αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί μετά τις 4 εβδομάδες παρουσίας υγρού και με έντονα συμπτώματα βαρηκοΐας. Τέλος, ένας πιο σύγχρονος τρόπος αντιμετώπισης είναι η προσπάθεια πλαστικής αποκατάστασης του στομίου της ευσταχιανής σάλπιγγας ενδοσκοπικά, αυτό όμως πραγματοποιείται σε εξειδικευμένα κέντρα.
Συμπερασματικά, ένα παιδί που δείχνει να έχει μειωμένη αντίληψη της ομιλίας ή να τείνει να αυξάνει την ένταση σε συσκευές όπως η τηλεόραση, συνίσταται να ελέγχεται από ειδικό ιατρό. Επίσης, παιδιά που εμφανίζουν καθυστέρηση ομιλίας, μαθησιακές δυσκολίες, διαταραχές συμπεριφοράς και ύπνου και γενικά εμφανίζουν εικόνα αφηρημένου ατόμου, θα πρέπει να ελέγχονται ιατρικά και όχι να αποδίδονται τα συμπτώματα τους σε άλλες αιτίες. Όσον αφορά τους ενήλικες, αυτό που είναι σημαντικό είναι να γίνεται ενδελεχής έλεγχος σε περίπτωση παρουσίας εκκριτικής ωτίτιδας για περισσότερο από ένα μήνα, ιδίως όταν πάσχει μόνο το ένα αυτί.
Πλούκος Κωνσταντίνος,
ΩΡΛ
