Τα συμπτώματα της φαρμακευτικής αλλεργίας ποικίλλουν ανάλογα με το σκεύασμα και μπορεί να εμφανιστούν ακόμη και αν το φάρμακο το έχουμε ξαναπάρει στο παρελθόν χωρίς να υπάρξει αντίδραση.

Συνήθως τα συμπτώματα εμφανίζονται σε μικρό χρονικό διάστημα (δευτερόλεπτα έως λίγες ώρες) από τη λήψη του φαρμάκου αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις επιβραδυνόμενης ή όψιμης αντίδρασης όπου τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν μετά από ημέρες ή ακόμη και εβδομάδες.

Η εικόνα που μπορεί να εμφανίσει ένας ασθενής με φαρμακευτική αλλεργία ποικίλλει και μπορεί να εκδηλωθεί με δερματικό εξάνθημα, βήχα, δύσπνοια, πταρμούς, εμετούς, διαρροϊκές κενώσεις ή ακόμη και λιποθυμία ή με αλλεργικό shock.

Για τη διάγνωση απαιτείται η λήψη λεπτομερούς ιστορικού με στόχο την χρονική συσχέτιση ανάμεσα στη λήψη του φαρμάκου και την εμφάνιση της αλλεργικής αντίδρασης καθώς και ορισμένες εξειδικευμένες εξετάσεις που θα μας αναδείξουν αν πραγματικά υπάρχει αλλεργία σε ένα φάρμακο:

• Αιματολογικές εξετάσεις και αλλεργικά δερματικά τεστ νυγμού (SPT’S) για την περίπτωση της άμεσου τύπου φαρμακευτικής αλλεργίας.
• Στην περίπτωση της όψιμης αντίδρασης απαιτείται να γίνουν και περαιτέρω αλλεργικά δερματικά τεστ (APT’S).
• Τα αλλεργικά τεστ μας εξασφαλίζουν ένα υψηλό ποσοστό επιτυχίας αλλά είναι απαραίτητη και η πρόκληση με το φάρμακο δηλαδή η χορήγηση του σε ελεγχόμενο ιατρικό περιβάλλον ώστε με ασφάλεια να γίνει η λήψη του. Η χορήγηση γίνεται σταδιακά και μεθοδικά σε αυξανόμενη δόση ώστε ή όποια αντίδραση να είναι ελάχιστη και απόλυτα ελεγχόμενη.

Η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη και για αυτό το λόγο οι ασθενείς που έχουν ιστορικό φαρμακευτικής αλλεργίας μπορούν να προβούν στον έλεγχο ώστε να γνωρίζουν αν πραγματικά έχουν αλλεργία σε κάποιο φάρμακο οπότε να το αποφεύγουν αλλά το σημαντικότερο είναι μέσα από αυτή τη διαδικασία να βρεθούν εναλλακτικά φάρμακα ίσης αποτελεσματικότητας που να μπορεί ο/η ασθενής να χρησιμοποιήσει όταν το έχει ανάγκη.

Μια ιδιαίτερη περίπτωση είναι η ταχεία απευαισθητοποίηση σε φάρμακο όπου το φάρμακο στο οποίο υπάρχει αλλεργία μπορεί να ληφθεί με ιδιαίτερη και εξειδικευμένη διαδικασία χωρίς πρόβλημα αλλά αυτό γίνεται μόνο όταν το φάρμακο είναι μοναδικό και δεν υπάρχει δυνατότητα εφάμιλλης αντικατάστασης του.