Πώς να τρώμε υγιεινά με ένα περιορισμένο προϋπολογισμό
Στους δύσκολους αυτούς οικονομικά καιρούς ένας σημαντικός αριθμός Ευρωπαίων παλεύουν να εξασφαλίσουν τροφή, και παντού οι Ευρωπαίοι προσπαθούν να κάνουν οικονομία στους λογαριασμούς για τα τρόφιμα. Υπάρχει μια κοινά αποδεκτή λαθεμένη αντίληψη ότι όλα τα υγιεινά τρόφιμα είναι ακριβά. Παρόλο που μπορεί να απαιτεί επιπλέον σχεδιασμό και σκέψη, είναι δυνατό να τρώει κανείς υγιεινά με ένα περιορισμένο προϋπολογισμό.
Μείωση των εξόδων :Μία από τις έρευνες-αστραπή του Ευροβαρόμετρου (Flash Eurobarometer) το 2010 για την επίδραση της τρέχουσας οικονομικής κρίσης ανέφερε ότι ένας στους πέντε Ευρωπαίους πάλεψαν να αγοράσουν τρόφιμα ή άλλες καθημερινές ανάγκες τουλάχιστον μία φορά τους προηγούμενος 12 μήνες από τη μελέτη.1
Με την ασταθή οικονομική κατάσταση οι άνθρωποι παντού ανησυχούν για το μέλλον και προσπαθούν να μειώσουν τα έξοδα. Ένας προφανής στόχος είναι ο λογαριασμός για τα τρόφιμα.
Φθηνότερο οικιακό μαγείρεμα Μια πρόσφατη Αμερικάνικη μελέτη αξιολόγησε το κόστος της αγοράς τροφίμων από ένα σουπερμάρκετ προκειμένου να εξασφαλιστούν οι εθνικές διατροφικές συστάσεις σε σύγκριση με το να τρώει κανείς πρωτίστως εύκολο φαγητό αγορασμένο από μοντέρνα εστιατόρια.2
Τα τρόφιμα που αγοράστηκαν από το σουπερμάρκετ περιλάμβαναν χύμα φρούτα, κατεψυγμένα λαχανικά, στήθος κοτόπουλο, άπαχο κρέας, ζυμαρικά, ψωμιά, δημητριακά πρωινού και γαλακτοκομικά προϊόντα.
Τα γεύματα που αγοράστηκαν από το μοντέρνο εστιατόριο τυπικά ήταν κάποιο σάντουιτς, κοτομπουκιές, τηγανιτός κιμάς πατάτας, τηγανιτές πατάτες και χυμός, καφές ή αναψυκτικά. Η ανάλυση αποκάλυψε ότι το κόστος ανά θερμίδα του εύκολου φαγητού ήταν 24% υψηλότερη από ό,τι της σπιτικής δίαιτας.
Εντούτοις, ο υπολογισμός αυτός δεν έλαβε υπόψη το κόστος της οικιακής υποδομής για το μαγείρεμα ούτε το χρόνο που απαιτείται για την αγορά και το μαγείρεμα των τροφίμων, οπότε η συνολική εξοικονόμηση μπορεί να είναι λιγότερη. Δυστυχώς, συγκριτικά δεδομένα από την Ευρώπη δεν είναι διαθέσιμα.
Οι συστάσεις υποστηρίζουν τα φθηνότερα τρόφιμα :Πιστεύεται ότι το να τρέφεται κανείς υγιεινά είναι ακριβό, αλλά η ποικιλία των επιλογών στα σημερινά σουπερμάρκετ παρέχει ένα μεγάλο εύρος εναλλακτικών.
Επιπρόσθετα, οι διαιτητικές οδηγίες συστήνουν μικρές μόνο ποσότητες από ακριβά προϊόντα, όπως το κρέας, το ψάρι, το κοτόπουλο και το τυρί. Αντιθέτως, συστήνεται να τρώμε περισσότερα φασόλια, φακές, λιγότερο κρέας –το κρέας δεν χρειάζεται να συνοδεύει κάθε γεύμα μας- και λιγότερη ποσότητα από έτοιμες σάλτσες στα ζυμαρικά ή τη σαλάτα. Σχετικά με τα φρούτα και τα λαχανικά, τα φρέσκα προϊόντα συνήθως δεν κοστίζουν πολύ, αλλά μπορεί κανείς να λάβει υπόψη και τις επιλογές των κατεψυγμένων και κονσερβοποιημένων προϊόντων, τα οποία είναι διαθέσιμα όλο το χρόνο και συνεισφέρουν εξίσου στη συνιστώμενη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών.
Επιπλέον, δεδομένης της ασφάλειας και της διατροφικής ποιότητας των συμβατικών τροφίμων, τα πιο ακριβά βιολογικά προϊόντα δεν δικαιολογούν την ένταξή τους στο καθημερινό διαιτολόγιο, όταν υπάρχουν περιορισμοί στον προϋπολογισμό. Οπότε, έχετε τα μάτια σας ανοιχτά όταν ψωνίζεται μαναβική, ψάξτε για ειδικές προσφορές και, το πιο σημαντικό, αγοράστε μόνο αυτά που ξέρετε ότι θα καταναλώσετε.
Ελαχιστοποίησε τα τροφικά υπολείμματα :Στην Ευρώπη πετάμε στα σκουπίδια μεγάλες ποσότητες τροφής κάθε χρόνο, αρκετή από την οποία είναι ακόμα στην αρχική συσκευασία. Αυτό συμβαίνει κυρίως είτε διότι τα τρόφιμα χαλάνε πριν τα καταναλώσουμε ή διότι μαγειρεύουμε μεγάλες ποσότητες οπότε πετάμε ό,τι περισσεύει.
Διάφορες ιστοσελίδες έχουν δημιουργηθεί (δυστυχώς είναι διαθέσιμες μόνο στα αγγλικά) για να μας βοηθήσουν να ελαχιστοποιήσουμε τα υπολείμματα φαγητού, παρέχοντας συμβουλές για τη βελτιστοποίηση στον έλεγχο των μερίδων, τη συντήρηση των φρέσκων προϊόντων για μεγαλύτερο διάστημα, και προτείνοντας συνταγές για την αξιοποίηση της τροφής που έχει περισσέψει.
Έχετε πάντα ένα σχέδιο! Ένας καλός τρόπος για φθηνή και υγιεινή διατροφή χωρίς πολλά υπολείμματα είναι…να έχετε ένα σχέδιο! Αφιερώστε περίπου μισή ώρα στο να αποφασίσετε για το μενού της εβδομάδας, αναζητήσετε σε βιβλία μαγειρικής ή στο διαδίκτυο ανέξοδες ιδέες για γεύματα. Ελέγξτε τι έχετε ήδη αποθηκευμένο, φτιάξτε μια λίστα με επιπρόσθετα προϊόντα και μείνετε πιστοί σε αυτή όταν πάτε για ψώνια. Το να έχετε φάει πριν πάτε να ψωνίσετε τρόφιμα μπορεί να σας βοηθήσει να ελέγξετε τις αγορές από παρορμητισμό – η πείνα συνήθως οδηγεί στο γέμισμα του καλαθιού με πολλά επιπλέον προϊόντα. Το αποτέλεσμα όλων αυτών: τρόφιμα που ταιριάζουν και καταναλώνονται μαζί παρά ξεχνιούνται μέχρι να χαλάσουν, χρόνος που εξοικονομείται κάθε νύχτα εφόσον γνωρίζετε τι θα μαγειρέψετε και υγιεινά νόστιμα γεύματα που δεν θα τινάξουν τα οικονομικά σας στον αέρα.
Μερικές συμβουλές οικιακής οικονομίας
Αγοράστε φρούτα και λαχανικά όταν είναι στην εποχή τους, και μαγειρέψτε όσο μπορείτε από ό,τι έχετε.
Σχεδιάστε ένα υγιεινό χαμηλό σε κόστος εβδομαδιαίο μενού.
Γράψτε μια λίστα με τα ψώνια και ακολουθήστε τη.
Ανακυκλώνετε τα τρόφιμα στο ψυγείο ή την τροφοθήκη, ώστε να μην ξεπερνούν την ημερομηνία λήξης.
Μετράτε τις μερίδες, ώστε να μειωθούν τα υπολείμματα.
Μάθετε πώς να χρησιμοποιείτε ό,τι περισσεύει.
Μαγειρέψτε διπλές ποσότητες και βάλτε στην κατάψυξη το μισό για άλλη μέρα.
Ψάξτε για τις ειδικές προσφορές που βάζουν κάποια σουπερμάρκετ για τα ευπαθή τρόφιμα στο τέλος της μέρας ή της εβδομάδας ή όταν πλησιάζει η ημερομηνία λήξης τους.
Μοιραστείτε τις ειδικές προσφορές ή τις χύμα αγορές με ένα φίλο ή φυλάξτε μερικώς στην κατάψυξη για αργότερα.
Αναφορές
European Commission. Monitoring the social impact of the crisis: public perceptions in the European Union. Flash Eurobarometer, Wave 2, March 2010. Available at: http://ec.europa.eu/public_opinion/flash/fl_286_en.pdf
McDermott AJ and Stephens MB. (2010). Cost of eating: Whole foods versus convenience foods in a low income model. Family Medicine 42(4):280-284. Available at: www.stfm.org/fmhub/fm2010/April/Andrew280.pdf