Ακτινοβολία & Γονιμότητα
Η ακτινοθεραπεία είναι για πολλούς ασθενείς με καρκίνο μονόδρομος, για την επιτυχή πορεία της ίασης. Ωστόσο, η ακτινοβολία μπορεί να αποδειχθεί επιβλαβής στην ικανότητα τεκνοποίησης ανδρών και γυναικών. Η ευαισθησία των ωοθηκών (στις γυναίκες) και των όρχεων (στους άνδρες) στην ακτινοβολία εξαρτάται από τη δόση, το πεδίο της ακτινοβολίας και την ηλικία του ασθενούς.
Η καταστροφή του ιστού στις ωοθήκες ή στους όρχεις μπορεί να προέλθει όχι μόνο από την άμεση ακτινοβολία αλλά και από την εξάπλωση της δράσης της σε άλλα όργανα της κοιλιάς ή της λεκάνης.
Ακτινοβολία στη Γυναίκα
Η ηλικία της γυναίκας τη στιγμή της ακτινοβολίας διαδραματίζει σημαντικό ρόλο για τη σωστή εκτίμηση του κινδύνου στειρότητας που θ’ αντιμετωπίσει μετά το πέρας της ακτινοθεραπείας. Η ακτινοβολία ενός κοριτσιού πριν την εφηβεία είναι λιγότερο τοξική για τις ωοθήκες συγκριτικά με την τοξικότητα που μπορεί να έχει η ίδια ακτινοβολία σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, πριν την εμμηνόπαυση.
Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι ακτινοβολία 2Gy (όπου Gy αποτυπώνει το ποσό της ακτινοβολίας που χρησιμοποιείται στην ακτινοθεραπεία) καταστρέφει το 50% του λειτουργικού ιστού, ενώ μια ακτινοβολία της τάξης των 10Gy οδηγεί σε καταστροφή ολόκληρου του ιστού.
Επιπρόσθετα , η ακτινοβολία στη λεκάνη οδηγεί σε καταστροφή της λειτουργίας των σαλπίγγων, οι οποίες είναι απολύτως απαραίτητες για τη γονιμοποίηση του ωαρίου.
Ακτινοβολία στον άνδρα
Μία συνεδρία ακτινοβολίας έχει σαφώς λιγότερες παρενέργειες συγκριτικά με αυτές που εμφανίζονται σε επαναλαμβανόμενες συνεδρίες με χαμηλότερη δόση ακτινοβολίας. Η ακτινοβολία στον άνδρα μπορεί να επιφέρει σημαντική έλλειψη τεστοστερόνης με δόση άνω των 30Gy, όπου σημειώνεται διακοπή της παραγωγής ορμονών.