Ο κρουστικός υπέρηχος, γνωστός και ως ShockwaveTherapy (ESWT- Extracorporeal Shock Wave Therapy) είναι μια μη χειρουργική μορφή θεραπείας αποτελεσματική σε διάφορα προβλήματα του μυοσκελετικού, όπως για παράδειγμα οι τενοντοπάθειες.

Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένη η δράση του;

Ο κρουστικός υπέρηχος ξεκίνησε να εφαρμόζεται τη δεκαετία του ’80 έχοντας εφαρμογή αρχικά στις λιθοτριψίες (π.χ. νεφρολιθίαση, χοληδοχολιθίαση κλπ.). Ωστόσο, διαπιστώθηκε μέσα από την παρατήρηση ότι μπορούσε να συμβάλει στην αντιμετώπιση του πόνου σε κάποιες επώδυνες μυοσκελετικές παθήσεις. Την τελευταία εικοσαετία έχουν δημοσιευθεί πολλές μελέτες, οι οποίες αναδεικνύουν την αποτελεσματικότητα του κρουστικού υπερήχου σε αρκετές παθήσεις του μυοσκελετικού συστήματος.

Ποιος είναι ο μηχανισμός δράσης του;

Ο συμπιεσμένος αέρας που δημιουργείται μέσα στο μηχάνημα επιταχύνει ένα βλήμα, το οποίο μεταφέρειτην κινητική ενέργεια στον εφαρμογέα και αυτός με τη σειρά του τη μεταφέρει στους ιστούς με τους οποίους βρίσκεται σε επαφή. Το κρουστικό κύμα λοιπόν είναι ένα ακουστικό κύμα, το οποίο μεταφέρει ενέργεια σε επώδυνες ή ευαίσθητες περιοχές του μυοσκελετικού συστήματος με οξύ, υποξύ ή χρόνιο πρόβλημα. Η ενέργεια αυτή κινητοποιεί τις διαδικασίες αναγέννησης και επανόρθωσης σε οστά, τένοντες καθώς και σε άλλους μαλακούς ιστούς.

Πιο λεπτομερώς, η εφαρμογή της θεραπείας των κρουστικών υπερήχων φαίνεται να έχει τις κάτωθι επιδράσεις στους ιστούς:

• Καταστρέφει τους ασβεστοποιούς ινοβλάστες

• Αναστρέφει την χρόνια φλεγμονή

• Διεγείρει τον σχηματισμό αγγείων αυξάνοντας έτσι την αιμάτωση της περιοχής

• Διεγείρει την παραγωγή κολλαγόνου, συνδράμοντας έτσι στις επανορθωτικές διαδικασίες

• Συμβάλλει στη μείωση της ουσίας-P, ενός νευροδιαβιβαστή, ο οποίος σχετίζεται με τον χρόνιο πόνο

• «Λύνει» τα μυοπεριτονιακά σημεία πυροδότησης (trigger points)

Ποιες είναι οι ενδείξεις εφαρμογής του κρουστικού υπερήχου;

Η θεραπεία με κρουστικό υπέρηχο εφαρμόζεται στις ακόλουθες παθήσεις:

• Μυοπεριτονιακός πόνος (Trigger points, Myofascial Pain Syndrome)

• Ασβεστοποιός τενοντίτιδα του ώμου

• Επικονδυλίτιδα (Tennis elbow)

• Τενοντίτιδα του αχιλλείου τένοντα

• Πελματιαία απονευρωσίτιδα

• Άκανθα πτέρνας

• Τροχαντηρίτιδα

• Τενοντοπάθεια του επιγονατιδικού τένοντα (jumper’s knee)

• Ενθεσοπάθεια οπίσθιων μηριαίων

• Περιοστίτιδα κνήμης (Shin splints)

Είναι επώδυνη θεραπεία;

Η θεραπεία με κρουστικό υπέρηχο είναι γενικά μια πολύ καλά ανεκτή θεραπεία. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας ενδέχεται να υπάρχει μια ενόχληση ή ήπιος πόνος, ιδιαίτερα κατά τη φάση που ο εφαρμογέας βρίσκεται πάνω στο κέντρο του πόνου. Η ενόχληση αυτή εξαρτάται και από τη φάση του προβλήματος (οξύ, υποξύ, χρόνιο).

Ποια είναι η διάρκεια και ο τρόπος της θεραπείας;

Η διάρκεια της θεραπείας είναι περίπου 4-8 λεπτά και εξαρτάται από το είδος του προβλήματος. Ο ιατρός εντοπίζει την επώδυνη περιοχή και εφαρμόζει κάποιον αριθμό κρούσεων ανάλογα με την πάθηση και συμφώνως των θεραπευτικών πρωτοκόλλων. Στη συνέχεια εφαρμόζει κάποιες κρούσεις επάνω από τις μυικές ομάδες που πιθανώς δυσλειτουργούν και συμμετέχουν με αυτόν τον τρόπο στον πόνο του ασθενούς. Έτσι λοιπόν επιτυγχάνεται τόσο η θεραπεία της πάσχουσας περιοχής, όσο και η βελτίωση της λειτουργικότητας των ιστών που την περιβάλλουν.

Πότε γίνεται αντιληπτό το αποτέλεσμα της θεραπείας;

Οι περισσότεροι ασθενείς αντιλαμβάνονται σημαντική βελτίωση στη λειτουργικότητα της πάσχουσας περιοχής και περιορισμό του πόνου αμέσως μετά τη θεραπεία. Κάποιοι ασθενείς ενδέχεται να αισθανθούν μια ευαισθησία στην θεραπευθείσα περιοχή μετά από περίπου 2-4 ώρες. Συνήθως αυτή η ευαισθησία αναφέρεται ως καλά ανεκτή και διαχειρίσιμη από τους ίδιους τους ασθενείς και μπορεί να διαρκέσει 24-48 ώρες. Εξάλλου συνιστάται η αποφυγή καταπόνησης της πάσχουσας περιοχής για το ανωτέρω χρονικό διάστημα.