Δίαιτα ATKINS, ΜΑΚΡΟΒΙΟΤΙΚΗ και SOUTH BEACH. Άραγε, αξίζει να εφαρμοστούν;
Συγγραφέας Νικόλαος Κριαράς Γράφτηκε στις ,
Στο παρόν άρθρο, θα αναλυθούν 3 ιδιαίτερες “δίαιτες”, οι οποίες καλώς ή κακώς χαίρουν ιδιαίτερης εκτίμησης απο ορισμένους επιστήμονες-εκπροσώπους της επιστήμης της διατροφής-υγείας και θα παρουσιασθούν εκτενώς τα αποτελέσματα τους, ακολουθώντας τον δρόμο της ανεξάρτητης και μη υποστηριζόμενης φωνής.
Οι 3 “δίαιτες”, οι οποίες θα μας απασχολήσουν, είναι:
-δίαιτα Άτκινς -μακροβιότική δίαιτα και δίαιτα south beach.
Εν έτει 1972, ο Dr Atkins συντάσσει μια ειδική διατροφή η οποία έχει προέλθει απο μελέτες και έρευνες του . . .ίδιου και της επιστημονικής του ομάδα. Την αποκάλεσε ως η “νέα επαναστατική δίαιτα”.
Όντως, είναι επαναστατική…όμως τι οφέλη προσφέρει; τι συμφέροντα εξυπηρετεί και ποιον βλάπτει;
Η δίαιτα Ατκινς, περιλαμβάνει τη διατροφική κατανάλωση προϊόντων με μειωμένα ποσά υδατανθράκων έως μηδαμινά.
Στην ουσία, ένα ημερήσιο διατροφικό πρόγραμμα ακολουθούμενο της συγκεκριμένης διατροφής, περιλαμβάνει : 20γρ υδατανθράκων (5% ενώ το φυσιολογικό είναι 50%-55%), 170γρ πρωτεϊνών (27% ενώ to φυσιολογικό είναι 15%) και λίπος 68% (φυσιολογικό 20%-25%).
Όμως, για να στηριχθεί η συγκεκριμένη διατροφή και να μην παρεκκλίνει του προγράμματος του ο ασθενής, του προσφέρονται επί πληρωμή τα ειδικά προϊόντα τα οποία έχουν παραχθεί από την εταιρεία.
Μια μικρή αναφορά, ως προς την χημική υπόσταση της δίαιτας κρίνεται αναγκαία. Η συγκεκριμένη δίαιτα, έχει ως σκοπό να παρέμβει στον μηχανισμό, ο οποίος μεταβολιζει τα θρεπτικά συστατικά και τα κατανέμει ορθώς στον ανθρώπινο οργανισμό καλύπτωντας τις ημερήσιες ανάγκες του.
To αποτέλεσμα το οποίο διαφημίζεται είναι τo χαμηλό ποσοστό λίπους και η διατήρηση της μυϊκής μάζας.
Aν σταθούμε στην βιολογική ακολουθία, η σειρά των καύσιμων υλών είναι η εξής:
1.υδατάνθρακες
2.ελεύθερα αμινοξέα
3.ελεύθερα λιπαρά οξέα
4.δομικές πρωτεΐνες.
Είναι πασιφανές, ότι αν στερήσουμε απο τον οργανισμό τους υδατάνθρακες, το επόμενο καύσιμο υλικό είναι τα αμινοξέα τα οποία λειτουργούν προς την διατήρηση σε υγιή επίπεδα της μυϊκής μάζας έτσι ώστε αν μεταβολιζονται πρώτα και εντόνως τότε δυσχεραίνεται η διατήρηση της μυϊκής μάζας.
Επίσης, αξίζει να σημειωθεί, ότι η περίσσεια πρωτεϊνών, δεν αποδίδει οφέλη, διότι δεν μπορεί να μεταβολισθει προς πλήρη αξιοποίηση αλλά καταλήγει είτε σε μορφή λίπους είτε στη διαδικασία της αφόδευσης.
Τέλος, δεν είναι τυχαίο ότι ονομάζεται κετογονικη δίαιτα, μιας και οι κετόνες σε υψηλά ποσοστά εμφανίζουν-προκαλούν ανωμαλίες διότι είναι τοξικές.
Όμως, όταν αποκλείουμε απο το διαιτολόγιο μας τους υδατάνθρακες, πέραν του προαναφερθέντος ζημιογόνου αποτελέσματος της μη προστασίας της μυϊκής μάζας, εμφανίζουν διάφορες άλλες ανωμαλίες.
Ορισμένες εξ’αυτών, είναι ότι επηρεάζεται το κεντρικό νευρικό σύστημα, διότι η γλυκόζη αποτελεί την κύρια πηγή ενέργειας και ρυθμίζει την παραγωγή σεροτονίνης, η οποία βελτιώνει την ψυχική διάθεση και ρυθμίζει την όρεξη.
Επίσης, μειωμένα ποσα υδατανθράκων, εμφανίζουν δυσκοιλιότητα λόγω του χαμηλού ποσοστού φυτικών ινών.
Τέλος, οι βασικές διεργασίες, οι οποίες θεωρούνται ζωτικής σημασίας, αποκλείονται ή εμφανίζουν καθυστέρηση. Πιο συγκεκριμένα, η εργασία των νευρώνων του εγκεφάλου, των νεφρών, του συκωτιού, της μυϊκής ανάπτυξης, της μυϊκής ηλεκτρόδιεγερσης και φυσικά της καρδιάς, στις ανωτέρω εργασίες απαιτείται να αξιοποιηθεί το γλυκόγονο άμεσα πράγμα τo οποίο σημαίνει ότι στη δίαιτα Άτκινς εμφανίζεται καθυστέρηση η οποία μπορεί να κριθεί σημαντικα επιβλαβής.
Στο ερώτημα ποιόν εξυπηρετεί, σαφώς και η απάντηση είναι την εταιρεία και τους προμηθευτές της, μιας και προωθεί τεχνηέντως τα ειδικά σκευάσματα της.
Όσο για το αν εξυπηρετεί τον άνθρωπο, η απάντηση είναι ότι απλά εμφανίζει μια στιγμιαία μείωση σωματικού βάρους λόγω αυξημένης απώλειας νερού αλλά εμφανίζει έντονη κούραση, αδιαθεσία, έναρξη φλεγμονών, αύξηση ουρικού οξεος, κοιλιακούς πόνους, έντονη νευρικότητα, μετεωρισμό και σε κοινωνικό επίπεδο μειωμένη κοινωνικότητα.
To συμπέρασμα τo οποίο εξάγεται, είναι η πλήρης αποφυγή τέτοιων ειδών στερητικών διατροφικών επιλογών αλλά η εναρμόνιση στο υγιές διατροφικά πλαίσιο το οποίο μπορεί να θέσει ο εκάστοτε διαιτολόγος-διατροφολόγος.
Η μακροβιότική δίαιτα, συναντάται στη Κίνα, από όπου έχει έλθει.
Η βάση της, είναι να διαχωρίσει ορισμένα τρόφιμα-ομάδες τροφίμων, ανάλογα με την εποχή,είτε χειμώνα είτε καλοκαίρι.
Επικεντρώνεται στην ποικιλομορφία του πιάτου, με γνώμωνα την εποχή που την χρησιμοποιεί ο ασθενής, έτσι ώστε να επιτευχθεί ένα πλήρες ορθό ισοζύγιο υγείας έξω/έσω-τερικά. Η εποχή, του χειμώνα, περιλαμβάνει ορισμένες τροφές εν ονόματι “γίν” και οι τροφές του καλοκαιριού ονομάζονται “γιανγκ” .
Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να επιλέγονται αποκλειστικά και σε μεγάλο ποσοστό τροφές γιν ή γιανγκ. Αντιθέτως, πρέπει να αποφεύγονται οι τροφές των δύο άκρων –δηλαδή όσες είναι εξαιρετικά γιν ή πολύ γιανγκ.
• Στις γιν τροφές ανήκουν :οι πατάτες, τα καρότα και τα παντζάρια. Στα άκρα του γιν τα οποία πρέπει να αποφεύγονται, είναι τα εξής τρόφιμα : η ζάχαρη και το αλκοόλ. Ακολουθούν το μέλι, το γάλα και οι ξηροί καρποί.
• Στις γιανγκ τροφές ανήκουν: τα φρούτα και τα λαχανικά. Υπερβολικά γιανγκ θεωρούνται το αλάτι και τα αυγά.
• Στις τροφές που εξισορροπούν τη γιν και τη γιανγκ ενέργεια ανήκουν τα δημητριακά, ιδιαίτερα το ρύζι. καρότα και τα παντζάρια.
Από τις ανωτέρω αναφορές, το συμπέρασμα το οποίο εξάγεται είναι ότι αν στηριχθούμε σε μια διατροφή, η οποία διαχωρίζει τις διατροφικές επιλογές μας ανάλογα με την εποχή…τότε βρισκόμαστε “ante portas” στην βέβαιη παράκρουση…
Τα θετικά σημεία, τα οποία ενδεχομένως να επιβραβεύθουν αλλά όχι η διατροφή στο σύνολο της, είναι ότι περιλαμβάνει στην βάση της, τα σιτηρά και επιτρέπει τον συνδυασμό διαφόρων ομάδων τροφίμων.
Όμως, δεν περιλαμβάνει ειδικές αναλύσεις και εξατομίκευση προς τον κάθε διαιτώμενο, με σκοπό να αποτελεί απλά έναν οδηγό διαβάθμισης των υγιεινών-λιγότερων υγιεινών και ανθυγιεινών τροφίμων.
Η πρόταση, είναι η ακολουθία του μεσογειακού μοντέλου διατροφής, το οποίο επιτρέπει την κατανάλωση ορισμένων τροφίμων, τα οποία αποκλείονται αναιτίως από την μακροβιότική διατροφη και με την σύσταση των ποσοτήτων των τροφίμων ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε ενδιαφερόμενου.
Δίαιτα south beach.
Ακόμη μια διαιτολογική απάτη, όπου εξυπηρετεί ορισμένους επιτήδειους, οι οποίοι δυστυχώς καλούνται ως επιστήμονες της διατροφής.
Πιο συγκεκριμένα, η παρούσα διατροφή δεν απέχει πολύ από την βασική ιδέα της δίαιτας Άτκινς.
(Τα βασικα μειονεκτήματα, των κετογονικών διατροφικών επιλογών, αναφέρθηκαν εκτενώς στην προαναφερθέντα ανάλυση της δίαιτας Άτκινς.)
Η δίαιτα “South Beach” προχωράει ένα βήμα πιο πέρα από τις παράλογες διατροφικές επιλογές.
To βήμα εκείνο, περιλαμβάνει την ελεύθερη επιλογή σε ποσό κορεσμένων λιπαρών.
Δηλαδή, ο διαιτώμενος, για να ελαττώσει τo σωματικό βάρος του, του προτείνεται όχι μόνο να αποκλείσει τους υδατάνθρακες από το ημερήσιο διαιτολόγιο του, κίνηση καταστροφική, αλλά του συστήνεται…”επιστημονικώς”, να καταναλώνει εν αφθονία τρόφιμα τα οποία επιφέρουν αρνητικές συνέπειες στον οργανισμό.
Παραδείγματος χάριν, προτείνετε η κατανάλωση μπέικον-βουτύρου-σάλτσας,τροφές οι οποίες πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο, διότι η πλεονάζουσα κατανάλωση τους, έχει ενοχοποιηθεί για καρδιαγγειακές παθήσεις,μειωμένη νοητική και σωματική ανάπτυξη, εμφάνιση λοιμώξεων, αύξηση στα επίπεδα των τριγλυκεριδίων-της “κακής”(LDΗ) χοληστερόλης-της αρτηριακής πίεσης του αίματος-του ουρικού οξέος και στην εμφάνιση του μεταβολικού συνδρόμου.
Τέλος, αξίζει να επισημανθεί, ότι τέτοιου είδους διατροφές δεν προτείνονται επ’άπειρον, οπότε στην διακοπή τους, η ένταξη του ασθενούς σε διαφορετικό και πιο ισορροπημένο διαιτολόγιο, θα εμφανίσει πληθώρα δυσλειτουργιών. Ορισμένες, εξ’αυτών είναι η έντονη ζαλάδα, οι λιποθυμικές τάσεις, οι έντονοι κοιλιακοί πόνοι, η εμφάνιση της πείνας για γλυκό σε άτακτα χρονικά διαστήματα (έχει επηρεασθεί εντόνως η φυσιολογική πορεία της γλυκόζης-ινσουλίνης), συχνές κραμπες-μουδιασματα και η δυσκολία απορρόφησης των απαραίτητων θρεπτικών στοιχείων λόγω των συχνών και έντονων αφοδεύσεων.
Μιας και αναλύθηκαν ενδελεχώς οι ανωτέρω 3 “διατροφικές επιλογές”, οι οποίες συστήνονται απο “επιστήμονες”, όπου με γνώμονα την αύξηση κέρδους είτε μέσω της πώλησης των ειδικών-έξτρα σκευασμάτων, είτε μέσω της πώλησης των θαυματουργών διατροφικών πακέτων τους, τo αποτέλεσμα είναι ίδιο, η καταστροφή της ανθρώπινης υγείας.
To θέμα, δεν είναι να σχεδιασθεί μια ειδική διατροφή ή μια διατροφή με στόχο ένα προκαθορισμένο διάστημα για ελάττωση του σωματικού βάρους αλλά η ένταξη στην υγιεινή νοοτροπία, στην αντίληψη ποιες τροφές να καταναλώνονται με μετρό-προσοχή και εν αφθονία,και ποιες τροφές επηρεάζουν και τι προσφέρουν.
Η ουσιώδης βοήθεια ενός διαιτολόγου – διατροφολόγου, δεν βρίσκεται στη μείωση του σωματικού βάρους αλλά στην αλλαγή αντίληψης, ψυχολογίας και νοοτροπίας τoυ ασθενούς έναντι των τροφών και της κατανάλωσης τους.
