Εξαρτησιογόνες Ουσίες και Ανδρική Υπογονιμότητα
Συγγραφέας Ιωάννης Π. Βασιλόπουλος Γράφτηκε στις ,
Τα αίτια της υπογονιμότητας έχουν αλλάξει σημαντικά κατά την τελευταία τριακονταετία. Το περιβάλλον και ο τρόπος ζωής επηρεάζουν την γονιμότητα των ζευγαριών.
Πολλές μελέτες αποδεικνύουν την εξάρτηση της γονιμότητας από τοξικούς παράγοντες, η δραστηριότητα των οποίων εντοπίζεται κατά την ενδομήτρια ζωή, όπως οι ρύποι, οι οποίοι δρουν ανασταλτικά στην ενδοκρινική λειτουργία, ειδικά στα αρσενικά έμβρυα, καθώς και άλλοι τοξικοί παράγοντες, όπως το κάπνισμα, το αλκοόλ και ο τρόπος ζωής.
Η γονιμότητα σε ενήλικες επηρεάζεται επίσης από ουσίες όπως η κάνναβη, τα αντικαταθλιπτικά, το βάρος, την διατροφή, το επάγγελμα, την έντονη άσκηση, το άγχος, την εξάρτηση της σεξουαλικής επαφής από την ημερομηνία της ωορρηξίας, καθώς και το στρες που σχετίζεται με τη υπογονιμότητα. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία αυτών των προβλημάτων συμβάλλει στην αύξηση της αυτόματης σύλληψης και ταυτόχρονα, στη μείωση της ανάγκης για προσφυγή σε μεθόδους ιατρικά υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Επιπτώσεις εθισμού σε ουσίες στους άνδρες
Ο εθισμός σε παράνομες ουσίες και συνταγογραφούμενα φάρμακα μπορεί να έχει σοβαρό αντίκτυπο στη γονιμότητα και την αναπαραγωγική λειτουργία των ανδρών. Σε πολλές περιπτώσεις, οι αρνητικές επιπτώσεις μπορούν συχνά να αντιστραφούν όταν το άτομο σταματά την χρήση χημικών ουσιών, αλλά σε πολλές περιπτώσεις οι βλάβες στην αναπαραγωγική διαδικασία δεν είναι αναστρέψιμες.
Η υγιής σεξουαλική λειτουργία είναι σε άμεση εξάρτηση από μια πολύπλοκη ισορροπία πολλών διαδικασιών, οι οποίες εκτείνονται από ορμονικά εξαρτώμενους αδένες στον εγκέφαλο (υποθάλαμος και υπόφυση) έως τον θυρεοειδή αδένα και τη λειτουργία των όρχεων. Πολλές ουσίες ενδέχεται να επηρεάσουν αυτήν ακριβώς την ισορροπία.
Ποιες εθιστικές ουσίες προκαλούν βλάβες στον άνδρα;
Στους άνδρες, οι εθισμοί σχετίζονται με βλάβες της εύρυθμης αναπαραγωγικής λειτουργίας ως εξής:
Αναβολικά στεροειδή: η χρήση τους συνάδει με ανωμαλίες της σπερματογένεσης, ατροφία των όρχεων, υπογονιμότητα και στυτική δυσλειτουργία.
Οπιοειδή: μειώνουν τα επίπεδα της τεστοστερόνης, με άμεση επίδραση στην σπερματογένεση και την έκφραση της λίμπιντο.
Ακόμα κι αν χορηγείται μεθαδόνη σαν αντίδοτο, η ίδια η μεθαδόνη μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της συγκέντρωσης της τεστοστερόνης.
Αντικαταθλιπτικά: η χρήση τους συνδέεται με αύξηση της προλακτίνης, απώλεια λίμπιντο, αυξημένα επίπεδα της θυρεοτρόπου θυρεοειδή ορμόνης (TSH), υπογοναδισμό, καθώς και στυτική δυσλειτουργία.
Βενζοδιαζεπίνες: προκαλούν στυτική δυσλειτουργία
Διεγερτικά (κοκαΐνη και αμφεταμίνες): ενώ αρχικά προκαλούν ευφορία, τελικά δρουν ανασταλτικά στην ικανότητα επίτευξης ή διατήρησης της στύσης. Η κοκαΐνη έχει επίσης συσχετιστεί με αυξημένα επίπεδα προλακτίνης.
MDMA / Έκσταση: επηρεάζουν αρνητικά την έκκριση τεστοστερόνης και την εν γένει λειτουργία της σπερματογένεσης.
Αλκοόλ: συνδέεται άμεσα με την πτώση της λίμπιντο. Η χρόνια χρήση μπορεί να προκαλέσει ηπατική δυσλειτουργία, συμβάλλοντας σε μία γενικευμένη εξασθένηση του οργανισμού.
Μαριχουάνα: οι χρόνιοι χρήστες μαριχουάνας εμφανίζουν μείωση στον αριθμό των σπερματοζωαρίων και στην κινητικότητά τους.
Θεραπεία
Οποιαδήποτε θεραπεία η οποία αφορά στη κατάχρηση ουσιών και σε οποιοδήποτε τύπο εθισμού, για έναν άνδρα σε αναπαραγωγική ηλικία, εκτός του γεγονότος ότι βελτιώνει την υγεία του γενικά, θα διασφαλίσει ταυτόχρονα την βελτίωση της σεξουαλικής λειτουργίας του τόσο σε επίπεδο της εύρυθμης λειτουργίας του ενδοκρινικού συστήματος όσο και σε επίπεδο σεξουαλικών επιδόσεων.
Η ανίχνευση διαφόρων τοξικών παραγόντων και η διόρθωση δυσμενών παραμέτρων του τρόπου ζωής πριν την εφαρμογή οποιασδήποτε θεραπείας ιατρική υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για την επίτευξη μιας εγκυμοσύνης σε κάθε ζευγάρι όπου η ευθύνη της καθυστέρησής της βαραίνει τον άνδρα.
Τέλος, ας μην λησμονούμε ότι η προσπάθεια να γίνει κάποιος γονέας συνεπάγεται μεγάλη ευθύνη και αυτοέλεγχο, γιατί τα παιδιά που μεγαλώνουμε θα εξαρτώνται από εμάς, θεωρώντας μας το καλύτερο πρότυπο για τη ζωή τους.
