Θεραπεία υπέρτασης
Συγγραφέας Δημήτρης Ηλιόπουλος Γράφτηκε στις ,
Αντιυπερτασικά φάρμακα, αλλαγή του τρόπου ζωής ή και τα δύο;
Ο στόχος στη θεραπεία ενός υπερτασικού ασθενούς είναι η πρόληψη της νοσηρότητας και θνητότητας που σχετίζεται με την αυξημένη πίεση, να προλάβουμε δηλαδή τις επιπλοκές της νόσου.
Επιδιώκουμε να διατηρήσουμε την συστολική πίεση σε επίπεδα μικρότερα των 140 mm/Hg και τη διαστολική πίεση σε επίπεδα μικρότερα των 80 mm/Hg.
Βέβαια, νεότερες μελέτες δείχνουν μικρότερη συχνότητα εγκεφαλικών επεισοδίων και εμφραγμάτων όταν είμαστε αυστηρότεροι στη ρύθμιση. Αναμένουμε να δούμε αν στο μέλλον αλλάξουν οι κατευθυντήριες οδηγίες.
Όλοι οι ασθενείς με υπέρταση πρέπει να υποβάλλονται σε υγιεινοδιαιτητική παρέμβαση, να αλλάξουν δηλαδή τον τρόπο και την ποιότητα της ζωής τους. Συστήνεται:
· Διακοπή του καπνίσματος
· Αερόβια άσκηση για τουλάχιστον τριάντα λεπτά ημερησίως
· Απώλεια βάρους σε υπέρβαρα ή παχύσαρκα άτομα (5% σε διάστημα έξι μηνών)
· Περιορισμός της αιθυλικής αλκοόλης (δυο ποτηράκια στον άντρα, ένα στη γυναίκα)
· Περιορισμός στην κατανάλωση άλατος
· Δίαιτα πλούσια σε αντιοξειδωτικά στοιχεία (φρούτα, λαχανικά)
Εφόσον δεν επιτευχθεί η πτώση της υψηλής πίεσης με τα υγιεινοδιαιτητικά μέτρα ή ο ασθενής διατρέχει αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακού συμβάματος, τότε προβαίνουμε σει έναρξη αντιυπερτασικής αγωγής.
Στη φαρέτρα μας διαθέτουμε πλέον εκατοντάδες φάρμακα που δρουν με διαφορετικούς μηχανισμούς για τη μείωση της υψηλής πιέσεως. Η επιλογή του κατάλληλου φαρμάκου γίνεται από το θεράποντα παθολόγο ή καρδιολόγο με βάση την τιμή της υπάρχουσας υπέρτασης, την παρουσία βλαβών στα όργανα στόχους (καρδιά, εγκέφαλος, οφθαλμοί, νεφροί), την συνύπαρξη άλλων νοσημάτων και τη καθημερινότητα του ασθενούς. Φανταστείτε για παράδειγμα να λαμβάνει ένας οδηγός λεωφορείου διουρητικό το πρωί ως θεραπεία!
Τα αντιυπερτασικά φάρμακα ταξινομούνται σε
· Θειαζιδικά διουρητικά
· Β-αποκλειστές
· Αναστολείς μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτασίνης (ΜΕΑ)
· Ανταγωνιστές των διαύλων ασβεστίου
· Ανταγωνιστές των υποδοχέων της αγγειοτασίνης (ΑΤ-1)
· Φάρμακα με κεντρική δράση (αντιαδρενεργικά)
· Α-αποκλειστές
· Αμέσως δρώντα αγγειοδιασταλτικά
Πρέπει να σημειωθεί ότι εφόσον δεν υπάρχουν ειδικές ενδείξεις θεραπείας, όπως για παράδειγμα κύηση, η παρουσία σακχαρώδου διαβήτη, ιστορικό εμφράγματος του μυοκαρδίου ή χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας, μπορούμε να επιλέξουμε οποιοδήποτε φάρμακο ως μονοθεραπεία.
Εφόσον ο στόχος δεν επιτευχθεί αυξάνουμε τη δοσολογία του φαρμάκου ή προσθέτουμε φάρμακο άλλης κατηγορίας.
Σήμερα οι φαρμακοβιομηχανίες έχουν δημιουργήσει έτοιμους συνδυασμούς δυο ή και τριών σκευασμάτων από διαφορετικές κατηγορίες, σε πολλές δοσολογίες, παρέχοντας τη δυνατότητα στον ασθενή να λαμβάνει τη θεραπεία του μόνο μια φορά την ημέρα.
Λαμβάνοντας ένα αντιυπερτασικό φάρμακο και πετυχαίνοντας τη ρύθμιση της πίεσης δε σημαίνει ότι εγκαταλείπουμε το σωστό τρόπο ζωής ή οτι θα συνεχίσουμε δια βίου τη λήψη του συγκεκριμένου δισκίου.
Απαιτείται διαρκώς στενή συνεργασία με το θεράποντα παθολόγο ή καρδιολόγο για την παρακολούθηση της ρύθμισης, την αντιμετώπιση ανεπιθύμητων ενεργειών των φαρμάκων και την τροποποίηση της αγωγής επί ανθεκτικής υπέρτασης ή υπότασης.
Ας μη λησμονούμε πως οι ασθενείς με υπέρταση μπορεί να έχουν ταυτόχρονια υπερλιπιδαιμία, σακχαρώδη διαβήτη και αθηρωμάτωση.
Η θεραπευτική αντιμετώπιση πρέπει να είναι σφαιρική και να έχει ως στόχο την εξάλειψη των παραγόντων που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης εμφράγματος ή εγκεφαλικού επεισοδίου.
Δημήτρης Ηλιόπουλος,
Παθολόγος
