Λοίμωξη από κορονοϊό, χρόνια κόπωση και συμπτώματα μακράς διάρκειας: Long covid
Συγγραφέας Αναστασία Μοσχοβάκη Γράφτηκε στις ,
Πάνω από το 99% των ασθενών από κορονοϊό χωρίς υποκείμενα νοσήματα που προκαλούν βλάβη στους αμυντικούς μηχανισμούς του σώματος, δεν πεθαίνουν από τον κορονοϊό, αλλά παρουσιάζουν μη συμπτωματική φορεία, ήπια νόσο ή έντονα συμπτώματα που εντός μερικών ημερών υφίενται όπως πυρετό, βήχα, δυσκολία στην αναπνοή, κούραση, πόνους, απώλεια γεύσης ή οσμής, συμφόρηση ή καταρροή, ναυτία ή έμετο, διάρροια, παραγωγή πτυέλων, πονοκέφαλο.
Ακόμη ωστόσο και στην περίπτωση των ήπιων μορφών της νόσου ένα σημαντικό ποσοστό καθυστερεί να αναρρώσει με αποτέλεσμα να υπάρχουν έστω και ελαφράς μορφής συμπτώματα που μειώνουν την ποιότητα ζωής, μετά την ολοκλήρωση του κύκλου της λοίμωξης που αναμένεται να έχει διάρκεια 5-14 ημέρες.
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα περιλαμβάνουν κόπωση, γαστρεντερικά προβλήματα, προβλήματα ψυχικής υγείας, δυσκολίες ύπνου, μειωμένη ικανότητα των πνευμόνων, απώλεια γεύσης όσφρησης, δυσκολίες συγκέντρωσης. Μέρος των συμπτωμάτων αυτών πιθανώς να μην συνδέεται με τον ιό αυτόν καθαυτό, αλλά με ψυχοκοινωνικές παραμέτρους που αφορούν τη νόσο.
Ως μακράς διάρκειας COVID ορίζεται το σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από συμπτώματα που αναπτύσσονται κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά από την λοίμωξη COVID-19, διαρκούν επί πάνω από 12 εβδομάδες και δεν οφείλονται σε άλλο υποκείμενο νόσημα ή παράγοντα. Πάνω από 30% των ανθρώπων που νοσούν από τον covid19 με βάση έρευνες εμφανίζουν σύνδρομο κόπωσης ή κεφαλαγία ή πόνους ή εξάντληση ή δύσπνοια με άσκηση ή βήχα επί εβδομάδες ή μήνες μετά την αρχική διάγνωση και καθυστερούν να συνέλθουν ολοκληρωτικά από την λοίμωξη. Οι ασθενείς μπορεί να αντιμετωπίσουν δυσκολίες με βασικές δραστηριότητες της καθημερινής ζωής. Σύμφωνα με μελέτες το πιο σύνηθες σύμπτωμα είναι η κόπωση.
Παρά ταύτα τα προβλήματα προοδευτικώς υφίενται σημαντικά έως και ένα έτος από την προσβολή, με την πλειοψηφία να έχει συνέλθει μετά την πάροδο τριμήνου. Στη μεγαλύτερη διαθέσιμη βάση δεδομένων, την COVID Symptom Study
το 13,3% των ασθενών είχαν συμπτώματα COVID-19 που επιμένουν μετά το μήνα και μόνο 2,3% έχουν συμπτώματα που διαρκούν περισσότερο από 3 μήνες. Οι ηλικιωμένοι και οι άνθρωποι με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια καρδιακή ανεπάρκεια, διαβήτη ή χρόνια νεφρική νόσο έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα απορρύθμισης χρόνιων νοσημάτων μετά την προσβολή από τον covid 19 και επανεισδοχής στο νοσοκομείο. Σε μελέτη παρακολούθησης 1.733 ασθενών που έλαβαν εξιτήριο από το νοσοκομείο στο Γουχάν της Κίνας μετά από 6 μήνες, η λειτουργία των πνευμόνων, ήταν 22-56% μικρότερη από το κατώτερο όριο του φυσιολογικού στις κλίμακες σοβαρότητας που μετρήθηκαν. Ευρεία συζήτηση γίνεται για το ενδεχόμενο σπάνιων μόνιμων επιπλοκών χωρίς ωστόσο να έχει διευκρινιστεί εάν πρόκειται για μεμονωμένα περιστατικά, όπως γίνεται εξάλλου και στην περίπτωση άλλων κοινών λοιμώξεων.
Τι πρέπει να ξέρετε εσείς που αρρωστήσατε από covid 19 και πάσχετε από χρόνια συμπτώματα μετά την οξεία φάση:
· Μην αναβάλλετε την παθολογική σας εξέταση. Kατά την διάρκειά της θα εκτιμηθεί η σοβαρότητα το είδος των συμπτωμάτων και εάν είναι απαραίτητο θα συγκροτηθούν ειδικοί εργαστηριακοί έλεγχοι.
· Αποφύγετε ρύπους, ενεργητική ή παθητική έκθεση στο κάπνισμα.
· Φροντίστε για την επάρκεια και ποιότητα του ύπνου σας. Σημαντικά για την εξασφάλιση υψηλής ποιότητας ύπνου είναι η ελάττωση της έκθεσης στο μπλε φως computer κινητών τηλεφώνων και άλλων οθονών, η αποφυγή έκθεσης σε περιβάλλον συσκότισης ή τεχνητού φωτός κατά την διάρκεια της ημέρας, το σταθερό ωράριο ύπνου, η επαρκής απόσυρση φωτός και θορύβου από το υπνοδωμάτιο, η καλή ποιότητα στρώματος.
· Υιοθετήστε μεσογειακή διατροφή, εμπλουτίστε την διατροφή σας με ολικής άλεσης δημητριακά όσπρια φρούτα λαχανικά ξηρούς καρπούς υψηλής ποιότητας γαλακτοκομικά προϊόντα. Αποφύγετε την κατάχρηση άλατος, ζωικών λιπαρών, αλκοόλ, γλυκών. Η έκθεση σε ηλιακό φως επί μισή ώρα κατά την διάρκεια της ημέρας (αποφύγετε τις μεσημεριανές ώρες) ανατροφοδοτεί τις αποθήκες σας με βιταμίνη D που συντελεί στη σωστή άμυνα.
· Η αποφυγή stress, η υιοθέτηση αισιόδοξης στάσης απέναντι στην ζωή, οι θρησκευτικές καλλιτεχνικές και φιλοσοφικές δράσεις έχουν πολλαπλές θετικές ψυχοσωματικές επιδράσεις.
Αναστασία Μοσχοβάκη,
Παθολόγος
