Διαταραχές πρόσληψης τροφής
Συγγραφέας Καλλιόπη Νικολάου Γράφτηκε στις ,
Οι διαταραχές πρόσληψης τροφής ταξινομούνται σε 3 κύριες κατηγορίες: ψυχογενής ανορεξία, ψυχογενής βουλιμία και επεισοδιακή υπερφαγία. Εμφανίζονται συνήθως στην εφηβική ηλικία ή την αρχή της ενηλικίωσης, αλλά μπορεί, επίσης, να αναπτυχθούν και κατά την παιδική ηλικία ή αργότερα στην ενήλικη ζωή. Οι διατροφικές διαταραχές επηρεάζουν τόσο τους άνδρες, όσο και τις γυναίκες. Συχνά συνυπάρχουν με άλλες ασθένειες όπως η κατάθλιψη, κατάχρηση ουσιών, ή αγχώδεις διαταραχές.
Στην ψυχογενή ανορεξία, οι πάσχοντες βλέπουν τον εαυτό τους ως υπέρβαρο, ακόμη και όταν είναι εξαιρετικά αδύνατοι.
Η κατανάλωση φαγητού και τροφίμων, και ο έλεγχος του βάρους γίνονται εμμονές. Τα άτομα με ανορεξία ζυγίζονται συνεχώς και τρώνε πολύ μικρές ποσότητες από ορισμένα μόνο τρόφιμα. Ορισμένοι ασθενείς μπορεί να προχωρήσουν σε υπερφαγικά επεισόδια, δηλαδή υπερβολική κατανάλωση τροφής σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, ακολουθούμενα από ακραία δίαιτα, υπερβολική άσκηση, πρόκληση εμετού, και/ή κακή χρήση καθαρτικών, διουρητικών ή κλύσματα.
Η αντιμετώπιση εξαρτάται από τη βαρύτητα του κάθε περιστατικού και συνδυάζει φαρμακευτική και ψυχοθεραπευτική προσέγγιση.
Σε βαριά περιστατικά, όταν κινδυνεύει η ζωή του ασθενή, είναι απαραίτητη η νοσηλεία.
Η ψυχογενής βουλιμία χαρακτηρίζεται από συχνά και επαναλαμβανόμενα επεισόδια κατανάλωσης ασυνήθιστα μεγάλης ποσότητας τροφής, που συνοδεύονται από αίσθημα έλλειψης ελέγχου (υπερφαγικά επεισόδια). Τα υπερφαγικά επεισόδια ακολουθούνται από αντισταθμιστική συμπεριφορά, ώστε να αποτραπεί η αύξηση βάρους, όπως η πρόκληση εμέτου, η υπερβολική χρήση καθαρτικών ή διουρητικών, η νηστεία και η υπερβολική άσκηση.
Σε αντίθεση με την ανορεξία, τα άτομα με βουλιμία, συνήθως, διατηρούν φυσιολογικό βάρος, ενώ μερικά είναι ελαφρώς υπέρβαρα. Όμως, όπως και τα άτομα με ανορεξία, η αυτοεκτίμησή τους επηρεάζεται υπέρμετρα από το σχήμα και το βάρος του σώματός τους. Συνήθως, η βουλιμική συμπεριφορά γίνεται κρυφά, επειδή συχνά συνοδεύεται από αισθήματα αηδίας ή ντροπής.
Η αντιμετώπιση συνδυάζει φαρμακευτική και ψυχοθεραπευτική προσέγγιση.
Στην επεισοδιακή υπερφαγία, σε αντίθεση με την ψυχογενή βουλιμία, τα υπερφαγικά επεισόδια δε συνοδεύονται από αντισταθμιστικές συμπεριφορές. Ως αποτέλεσμα, τα άτομα με αυτή τη διαταραχή συχνά, είναι, υπέρβαρα ή παχύσαρκα.
Για τους ασθενείς με βουλιμία και επεισοδιακή υπερφαγία, ιδανική θεωρείται η γνωσιακή-συμπεριφορική ψυχοθεραπεία (CBT).
Στόχος της θεραπείας είναι η βελτίωση των διατροφικών συνηθειών και η διερεύνηση και αντιμετώπιση των ψυχολογικών παραγόντων που ωθούν το άτομο στη διαταραχή.
Καλλιόπη Νικολάου,
Ψυχίατρος,
