Αστάθεια Σπονδυλικής Στήλης
Συγγραφέας Νικόλαος Μπενάρδος Γράφτηκε στις ,
Αστάθεια Σπονδυλικής Στήλης και σύγχρονες αναίμακτες – καινοτόμες τεχνικές αντιμετώπισης MISS (Μικροεπεμβατική χειρουργική σπονδυλικής στήλης).
Με τον όρο αστάθεια σπονδυλικής στήλης ενοουμε ότι έχουμε μια σπονδυλική στήλη η οποία δεν είναι σταθερή όπως οφείλει να είναι, παρουσιάζει δε μικροκινήσεις επώδυνες σε μικρό η μεγάλο βαθμό. Πολλές φορές οι ασθενείς συγχέουν την έννοια της αστάθειας στην ισορροπία του ανθρώπου με την αστάθεια της σπονδυλικής στήλης.
Σίγουρα μια ασταθής σπονδυλική στήλη μπορεί να προκαλεί προβλήματα στην κίνηση του ανθρώπου επώδυνα ή μη, η αστάθεια όμως σαν γενικότερη έννοια προκαλεί άλλου είδους προβλήματα πχ ζάλη, αδυναμία διατήρησης όρθιας θέσης, ίλιγγο κλπ. και έχει σαν κύριο αίτιο παθήσεις εγκεφάλου (παραγκεφαλίδας, λαβυρίνθου κλπ.). Η αστάθεια της σπονδυλικής στήλης δηλώνει ότι μια σπονδυλική στήλη παρουσιάζει μικροκινήσεις, επώδυνες τις πιο πολλές φορές, της τάξης των χιλιοστών. Επίσημα αστάθεια σπονδυλικής στήλης ή σπονδυλική αστάθεια όπως χαρακτηρίζεται καλύτερα, είναι η εμφάνιση μικροκίνησης πάνω από 3 χιλιοστά στις δυναμικές ακτινογραφίες, δηλαδή στις προφίλ ακτινογραφίες κάμψης έκτασης της σπονδυλικής στήλης. Το κύριο σύμπτωμα της αστάθειας της σπονδυλικής στήλης είναι ο πόνος και ο συχνότερος τρόπος αντιμετώπισης της αστάθειας είναι η σπονδυλοδεσία όσον αφορά την κλασική χειρουργική της σπονδυλικής στήλης. Με την δημιουργία νέων τεχνικών της μικροεπεμβατικής ή ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής σπονδυλικής στήλης (MISS) όπως είναι η δισκοπλαστική (discogel), η ενδοσκοπική δακτυλιοπλαστική, η ενδοσκοπική ριζοτομή, η διαδερμική μεσακάνθιος αποσυμπίεση κλπ., μπορεί να αντιμετωπιστεί το σύμπτωμα της αστάθειας δηλαδή ο πόνος και να αποφευχθεί η σπονδυλοδεσία.
Αίτια της αστάθειας της σπονδυλικής στήλης
Το κυριότερο αίτιο είναι η εκφύλιση του μεσοσπονδυλίου δίσκου, του στοιχείου δηλαδή που κρατά ενωμένους μεταξύ τους τους σπονδύλους. Ο μεσοσπονδύλιος δίσκος λοιπόν αφυδατώνεται, εκφυλίζεται και χάνει την σωστή του μορφολογία και ισχύ του σαν σταθεροποιητικό στοιχείο με αποτέλεσμα να αναπτύσσονται οι επώδυνες μικροκινήσεις της σπονδυλικής στήλης και να ξεκινά η αλληλουχία της εκφύλισης της σπονδυλικής στήλης που καταλήγει στην στένωση της σπονδυλικής στήλης. Να σημειώσουμε εδώ ότι η σχέση αυτή είναι μονόδρομη και όχι αμφίδρομη δηλαδή η αστάθεια της σπονδυλικής στήλης καταλήγει σε στένωση σπονδυλικής στήλης ενώ η στένωση της σπονδυλικής στήλης δεν καταλήγει σε αστάθεια αυτής. Επίσης άλλο σημαντικό αίτιο σπονδυλικής αστάθειας είναι το κάταγμα σπονδύλου είτε αυτό οφείλεται σε ατύχημα είτε οφείλεται σε οστεοπόρωση. Και στις δυο περιπτώσεις η λύση τις πιο πολλές φορές είναι χειρουργική και μάλιστα με σπονδυλοδεσία ή κυφοπλαστική ή τελευταία με ελαστοπλαστική την καινούργια τεχνική αποκατάστασης κατάγματος σπονδύλου με έκχυση σιλικόνης στη θέση του τσιμέντου της παλαιότερης τεχνικής της κυφοπλαστικής.
Περιοχές της σπονδυλικής στήλης που εμφανίζεται η αστάθεια
Η αστάθεια της σπονδυλικής στήλης αφορά κατά κύριο λόγο την χαμηλότερη οσφυϊκή μοιρα της σπονδυλικής δηλαδή τον 4ο 5ο οσφυϊκό σπόνδυλο και τον 1ο ιερό σπόνδυλο δηλαδή 04 Ο5 και Ι1 και την κατώτερη αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης δηλαδή Α4 Α5 Α6 Α7. Η θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης λόγω του θωρακικού κλωβού με τις πλευρές πιο δύσκολα παρουσιάζει αστάθεια.
Τρόποι αντιμετώπισης αστάθειας της σπονδυλικής στήλης
Οι μη επεμβατικοί τρόποι περιλαμβάνουν ενδυνάμωση των μυϊκών ομάδων που επενδύουν την σπονδυλική στήλη (κοιλιακοί, ραχιαίοι στη μέση, αυχενικοί μυς στον αυχένα κλπ.), με κολύμβηση περπάτημα, ενεργητική φυσικοθεραπευτική γυμναστική. Έτσι ενισχύουμε τα μυϊκά σταθεροποιητικά στοιχεία της σπονδυλικής στήλης με σκοπό να μειώσουμε την αστάθεια αυτής. Αν αποτύχουν οι συντηρητικές μέθοδοι τότε καταφεύγουμε στις χειρουργικές. Εδώ η σπονδυλοδεσία είναι η μέθοδος εκλογής, είτε ανοιχτή κλασική είτε αναίμακτη διαδερμική που εφαρμόζεται τα τελευταία δέκα χρόνια από την ομάδα μας (διαδερμικοί κοχλίες, παρακοκκυγική AXIALIF σπονδυλοδεσία , εντελώς πλάγια XLIF σπονδυλοδεσία, ενδοσκοπικά υποβοηθούμενη σπονδυλοδεσία ENDOLIF με τοπική αναισθησία), και τελευταία η τεχνική διατρηματικής αναίμακτης σπονδυλοδεσίας MAS TLIF από μικρή τομή (πλάγια της μέσης γραμμής)με μικρότερες κακώσεις ιστών και ταχύτερη αποκατάσταση είναι τεχνική που από την ίδια μικρή τομή διενεργείται και η σπονδυλοδεσία (διαυχενική και διασωματική) αλλά και αποσυμπίεση όπου απαιτείται με αποτέλεσμα να δίνουμε λύση στην οσφυαλγία (πόνος στην μέση) αλλά και στην ισχιαλγία ή την μηραλγία (πόνος στο πόδι δηλαδή στο κάτω άκρο).
Νικόλαος Μπενάρδος, Ορθοπαιδικός Χειρουργός Σπονδυλικής Στήλης
