Εμβόλια γρίπης, κορωνοϊού
Συγγραφέας Αχιλλέας Γραβάνης Γράφτηκε στις ,
Η ετήσια επιδημία της γρίπης επηρεάζει σημαντικά τα συστήματα υγείας παγκοσμίως. Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας από το 2010, μόνο στις ΗΠΑ, έχουμε από 12.000 έως 61.000 θανάτους ετησίως. Το μέγεθος της νοσηρότητας και της θνησιμότητας για κάθε έτος αντικατοπτρίζει τον βαθμό γενετικής μετατόπισης ή μετατόπισης στο κυρίαρχο στέλεχος του ιού της γρίπης και στην αποτελεσματικότητα και κάλυψη του εμβολιασμού.
Με την πανδημία του κορονοϊού (COVID-19), ήρθαμε αντιμέτωποι με έναν δεύτερο ιό του αναπνευστικού που συνδέεται με νοσηρότητα και θνησιμότητα αρκετά υψηλότερη από εκείνη της γρίπης, εν μέρει λόγω της εξάπλωσής του σε ανοσολογικά ανεπαρκείς πολίτες (άτομα με νοσηρότητες, άνω των 60 ετών κλπ). Η επικείμενη πιθανότητα συνύπαρξης των επιδημιών της γρίπης και της COVID-19 προκαλεί έντονη ανησυχία.
Ο SARS-CoV-2, ο ιός δηλαδή που προκαλεί την COVID-19 και αυτός της γρίπης είναι δύο πολύ διαφορετικά παθογόνα, ωστόσο προκαλούν αμφότεροι νόσο του αναπνευστικού συστήματος.. Επίσης και οι δύο ιοί μεταδίδονται κυρίως μέσω σταγονιδίων. Έτσι, η υιοθέτηση μη φαρμακολογικών παρεμβάσεων όπως έχει γίνει μέχρι σήμερα (πχ υποχρεωτική κάλυψη του προσώπου με μάσκα και οι περιορισμοί στην κυκλοφορία, στην εστίαση κλπ), επηρέασαν τη συχνότητα εμφάνισης και των δύο λοιμώξεων σε διαφορετικό βαθμό.
Καθώς η εποχή των ιώσεων του αναπνευστικού ξεκινά, κάθε ασθενής που παρουσιάζει τα μη ειδικά συμπτώματα μιας ιογενούς λοίμωξης του αναπνευστικού (βήχα, δύσπνοια κ.α.) είναι πιο ασφαλές να υποβάλλεται σε τεστ για τον SARS-CoV-2, σε αντίθεση με την προ COVID 19 πρακτική, κατά την οποία αυτοί οι ασθενείς αντιμετωπίζονταν συχνά με βάση μόνο κλινικά κριτήρια.
Επίσης η διαχείριση του παιδιατρικού πληθυσμού μπορεί να διαφέρει καθώς υπάρχουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των παιδικών ιώσεων . Η γρίπη για παράδειγμα είναι πηγή σημαντικής νοσηρότητας και θνησιμότητας στα παιδιά και τα άτομα ηλικίας μεταξύ 5 και 17 ετών. Θεωρείται μάλιστα πως άτομα αυτής της ηλικιακής ομάδας διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην εξάπλωση της εποχικής . γρίπης. Αντίθετα, η πορεία της νόσου COVID-19 είναι συνήθως ηπιότερη στα παιδιά
Ο αντιγριπικός εμβολιασμός
Στην χώρα μας παρά τις προσπάθειες της Πολιτείας αλλά και όλων των λειτουργών υγείας, ο αντιγριπικός εμβολιασμός προχωρά με αργούς ρυθμούς . Μέχρι τις 13 Νοεμβρίου είχαν συνταγογραφηθεί 2.474.923 εμβόλια και είχαν πραγματοποιηθεί 2.101.500 εμβόλια.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΕΟΔΥ (Η Δραστηριότητα της Γρίπης στην Ελλάδα Περίοδος 2020 – 2021) στην προαναφερόμενη περίοδο , τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη, η δραστηριότητα της γρίπης παρέμεινε σε πάρα πολύ χαμηλά επίπεδα. Καταλυτική υπήρξε η επίδραση των γενικών μέτρων πρόληψης (μάσκες, υγιεινή των χειρών, αποστάσεις, αποφυγή συγχρωτισμού κλπ), τα οποία απέτρεψαν κατά το δυνατόν τη μετάδοση του SARS CoV-2 και συνακόλουθα των υπόλοιπων αναπνευστικών λοιμώξεων, συμπεριλαμβανομένης και της γρίπης. Επιπλέον, παρατηρήθηκε μείωση των επισκέψεων του κοινού στις υγειονομικές δομές για αναζήτηση περίθαλψης. Τέλος, ο τεράστιος φόρτος εργασίας στις δομές περίθαλψης και η επικέντρωση των πλείστων προσπαθειών στην αντιμετώπιση της COVID-19 λοίμωξης ελαχιστοποίησαν το ενδιαφέρον για τη περαιτέρω διερεύνηση των αρνητικών για SARS-CoV-2 αναπνευστικών λοιμώξεων.
Εδώ οφείλει να τονιστεί ότι ο εκμηδενισμός των θανάτων στη χώρα μας από τη γρίπη κατά την περίοδο 2020 – 2021 οφείλεται και στο γιγάντιο πρόγραμμα εμβολιασμού με τους πάνω από 4 εκατομμύρια εμβολιασμούς κατά της γρίπης, που σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε κατά κύριο λόγο από τα φαρμακεία της κοινότητας σε όλη την Ελληνική επικράτεια.
Ενώ παράλληλα και την αμέσως προηγουμένη περίοδο (από τον Οκτώβριο του 2019 μέχρι το Δεκέμβριο του 2020) οι φαρμακοποιοί διεξήγαγαν το μεγαλύτερο μέχρι τότε μαζικό αντιγριπικό εμβολιασμό από συστάσεως Ελληνικού κράτους με 3,3 εκατομμύρια εμβολιασμούς περίπου.
Με δεδομένο όμως ότι ο ιός της γρίπης μεταλλάσσεται συνεχώς, ο εμβολιασμός είναι αναγκαίο να επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο με έμφαση σε συγκεκριμένες ευάλωτες ομάδες, σύμφωνα με τις συστάσεις της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών του Υπουργείου Υγείας:
- Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω
- Παιδιά (6 μηνών και άνω) και ενήλικες που πάσχουν από διάφορα νοσήματα ή παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με αυξημένη πιθανότητα σοβαρής νόσησης από τη γρίπη και εμφάνισης επιπλοκών (άσθμα, χρόνιες πνευμονοπάθειες, καρδιαγγειακά νοσήματα, σακχαρώδης διαβήτης και άλλα μεταβολικά νοσήματα, κληρονομική ή επίκτητη ανοσοκαταστολή, χρόνια νεφροπάθεια, δρεπανοκυτταρική νόσο και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες, μεταμόσχευση οργάνων, χρόνιες παθήσεις του ήπατος, σύνδρομο Down, νευρολογικά – νευρομυϊκά νοσήματα, παιδιά που λαμβάνουν μακροχρόνια ασπιρίνη για νόσο Kawasaki, ρευματοειδή αρθρίτιδα και άλλα νοσήματα)
- Έγκυες γυναίκες (ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης), λεχωΐδες και θηλάζουσες
- Παχύσαρκα άτομα (με Δείκτη Μάζας Σώματος >40 kg/m2 ) και παιδιά με ΔΜΣ>95ηΕΘ Τμήμα Λοιμώξεων του Αναπνευστικού Διεύθυνση Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης για τα Λοιμώδη Νοσήματα 7
- Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών· επίσης όσοι φροντίζουν άτομα (παιδιά ή ενήλικες) με υποκείμενο νόσημα τα οποία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών από τη γρίπη
- Κλειστοί πληθυσμοί (τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων χρονίως πασχόντων και μονάδες φιλοξενίας ηλικιωμένων, καταστήματα κράτησης, στρατιώτες, εσωτερικοί σπουδαστές σχολών – π.χ. αστυνομικών, στρατιωτικών και άλλων σχολών – κλπ)
- Επαγγελματίες όπως κτηνίατροι, πτηνοτρόφοι, χοιροτρόφοι, εκτροφείς, σφαγείς και γενικά άτομα που έρχονται σε συστηματική επαφή με πτηνά ή χοίρους
- Άστεγοι
- Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, άλλοι εργαζόμενοι, φοιτητές επαγγελμάτων υγείας σε κλινική άσκηση, σε κέντρα διαμονής προσφύγων -μεταναστών)
Παρά τον ταχύ ρυθμό προόδου στους τομείς της διάγνωσης, της θεραπείας και του εμβολιασμού κατά του ιού SARS-CoV-2, ο πληθυσμός παραμένει ευάλωτος σε πιθανή ταυτόχρονη επιδημία γρίπης και COVID-19. Γι αυτό και πρέπει να δοθεί έμφαση στη σημασία των αποτελεσματικών εργαλείων πρόληψης λοιμώξεων που διατίθενται σήμερα: την εκτεταμένη εφαρμογή του εποχιακού εμβολιασμού κατά της γρίπης και την διατήρηση των γενικών μέτρων πρόληψης (μάσκες, υγιεινή των χειρών, αποστάσεις, αποφυγή συγχρωτισμού κλπ) έως ότου επιτευχθεί η ανοσία της κοινότητας μέσω των εμβολιασμών κατά της SARS-CoV-2 ή / και μέσω της φυσικής λοίμωξης
O ρόλος των Φαρμακοποιών
Είναι πλέον αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι κανένα Σύστημα Υγείας δεν μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά ειδικά σε ακραίες συνθήκες χωρίς την ενεργή συμμετοχή των Φαρμακοποιών.
Η επιστημονική γνώση των Φαρμακοποιών, η αποδοχή των πολιτών συνεπικουρούμενη από την χωροταξική κατανομή των Φαρμακείων που ευνοεί την άμεση προσβασιμότητα στην φαρμακευτική αγωγή αλλά και στην ενημέρωση είναι οι παράγοντες που διασφαλίζουν την αποτελεσματικότητα και την μαζικότητα των όποιων μέτρων λαμβάνει η Πολιτεία σε θέματα Δημόσιας Υγείας (όπως ο εμβολιασμός ή η επιδημιολογική επιτήρηση της COVID 19 μέσω των ταχέων ελέγχων αντιγόνου)
Ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος, για τρίτη συνεχή χρονιά, πέραν όλων των δράσεων του, Προχώρησε στην προσπάθεια ευαισθητοποίησης του κοινού με ένα νέο κοινωνικό σποτ με κεντρικό θέμα «Μην αμελείς ο αντιγριπικός εμβολιασμός σώζει ζωές».
Στο τηλεοπτικό αυτό σποτ διάρκειας 42 δευτερολέπτων συμμετέχουν δωρεάν, οι γνωστοί ηθοποιοί Παύλος Ορκόπουλος και Ελένη Καστάνη τους οποίους και ευχαριστούμε και αναμεταδίδεται ήδη από τα μεγαλύτερα τηλεοπτικά κανάλια της χώρας τα οποία , όπως και τα προηγούμενα έτη, συμβάλλουν τα μέγιστα στην προσπάθεια προστασίας της δημόσιας υγείας.
Είναι η Τρίτη συνεχής χρονιά που επιχειρείται να ευαισθητοποιηθεί το κοινό μέσω ενός τηλεοπτικού μηνύματος το οποίο έχει επιμεληθεί ομάδα συναδέλφων Φαρμακοποιών. Ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος παρεμβαίνει και στηρίζει το έργο της Πολιτείας, σε σημαντικά θέματα Δημόσιας Υγείας αναδεικνύοντας και προβάλλοντας τον κυρίαρχο και καθοριστικό ρόλο του Φαρμακοποιού στην προστασία της δημόσιας υγείας.
Το τηλεοπτικό σποτ του ΠΦΣ έλαβε την υπ΄ αριθμ. 204/19-102021 έγκριση του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, στο πλαίσιο της ευαισθητοποίησης του κοινού για την αναγκαιότητα του αντιγριπικού εμβολιασμού.
Δείτε το σποτ στο παρακάτω link:
https://www.youtube.com/watch?v=u2ZQ4psFUEM
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
Πηγές :
https://eody.gov.gr/wp-content/uploads/2020/10/43.2021-FLU-WEEK.pdf
https://eody.gov.gr/wp-content/uploads/2020/10/etisia_ekthesi_gripis_2020-2021.pdf
https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/question-and-answers-hub/q-a-detail/coronavirus-disease-covid-19-similarities-and-differences-with-influenza
