Ενδοσκοπική διασφηνοειδής χειρουργική υπόφυσης και βάσης κρανίου
Συγγραφέας Κωνσταντία Στοφόρου Γράφτηκε στις ,
Η διασφηνοειδική προσπέλαση (ενδοσκοπική διασφηνοειδής χειρουργική υπόφυσης και βάσης κρανίου, ενδοσκοπική ενδορινική προσπέλαση, ενδοσκοπική διασφηνοειδική αφαίρεση όγκου υπόφυσης, αφαίρεση όγκου υπόφυσης, διασφηνοειδής χειρουργική) χρησιμοποιείται για αφαίρεση όγκων στην περιοχή της υπόφυσης, της υπερεφιππιακής περιοχής και του σφηνοειδούς κόλπου.
O χειρουργός φθάνει στην περιοχή αυτή δια της μύτης.
Η ενδοσκοπική ενδορινική προσπέλαση μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε με μικροσκόπιο αλλά πλέον η χρήση του ενδοσκοπίου μας επιτρέπει να αφαιρέσουμε αυτούς τους όγκους με ελάχιστα επεμβατική τεχνική, χωρίς τομή είτε στο στόμα είτε στη μύτη, με μεγαλύτερη ακρίβεια, καλύτερη οπτική και ασφάλεια. Οι όγκοι της υπόφυσης μπορούν να προκαλέσουν διάφορα προβλήματα στον ασθενή, ανάλογα με το αν εκκρίνουν ορμόνες, αν διαταράσουν τη φυσιολογική έκκριση των ορμονών της υπόφυσης ή πιέζουν τα οπτικά νεύρα ή μεγάλα αγγεία της περιοχής. Αν συμβαίνει κάτι τέτοιο είναι απαραίτητη η χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του όγκου.
Τι είναι η ενδοσκοπική διασφηνοειδής χειρουργική υπόφυσης και βάσης κρανίου;
Η ενδοσκοπική διασφηνοειδής χειρουργική υπόφυσης και βάσης κρανίου είναι η χειρουργική επέμβαση που πραγματοποιείται διαμέσου της μύτης και του σφηνοειδούς κόλπου, ο οποίος βρίσκεται ακριβώς πίσω από τη βάση της μύτης και οδηγεί στην υπόφυση.
Η διασφηνοειδική επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί με μικροσκόπιο, με ενδοσκόπιο ή και τα δύο. Η διαδικασία αυτή γίνεται σε συνεργασία Νευροχειρουργού με Ωτορινολαρυγγολόγο. Η παλαιά μέθοδος αμιγώς με το μικροσκόπιο, απαιτεί τομή κάτω από το άνω χείλος του στόματος ή μέσα στη μύτη, καθώς και παρεκτόπιση ενός μεγάλου μέρους του ρινικού διαφράγματος, έτσι ώστε ο χειρουργός να έχει ένα σχετικά ευρύ αλλά πάντα περιορισμένο πεδίο για να πραγματοποιήσει την επέμβαση. Η ενδοσκοπική ενδορινική προσπέλαση (ενδοσκοπική διασφηνοειδής χειρουργική υπόφυσης και βάσης κρανίου) χρησιμοποιεί μια μικρή τομή στο πίσω μέρος του εσωτερικού της μύτης χωρίς να παρεκτοπίζεται το ρινικό διάφραγμα. Στην αρχική φάση ο ΩΡΛ δια μέσου αυτής φθάνει στον σφηνοειδή κόλπο και στη συνέχεια στο τουρκικό εφίππιο όπου βρίσκεται ο αδένας της υπόφυσης.
Στη συνέχεια, εφ’ όσον βρισκόμαστε στην ενδοκρανιακή κοιλότητα αναλαμβάνει ο Νευροχειρουργός, κάνοντας τη διάνοιξη της σκληράς μήνιγγας και αφαιρεί τον όγκο στην περιοχή της υπόφυσης.
Ποια τα πλεονεκτήματα της αμιγώς ενδοσκοπικής διασφηνοειδικής προσπέλασης σε σχέση με την παλαιά προσπέλαση με το μικροσκόπιο;
Τα κυριότερα πλεονεκτήματα του ενδοσκοπίου είναι
Καλύτερη οπτική του χειρουργικού πεδίου.
Το ενδοσκόπιο έχει τη δυνατότητα να παρέχει οπτική σε δύσκολες περιοχές, έτσι ώστε να διευκολύνει την καλύτερη και πληρέστερη αφαίρεση των όγκων.
Λιγότερες επιπλοκές
Συγχρόνως λόγω της καλύτερης οπτικής μπορεί να αποφύγει κανείς επιπλοκές και βλάβες σε ιστούς και αγγεία της περιοχής που δεν είναι ορατά με το μικροσκόπιο. Αυτό αποτελεί πλεονέκτημα διότι ελαχιστοποιεί τη νοσηρότητα από χειρισμούς των στοιχείων αυτών, με αποτέλεσμα λιγότερες επιπλοκές και έτσι συντόμευση του χρόνου νοσηλείας.
Καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα και μετεγχειρητική αποκατάσταση της μύτης, διότι δεν υπάρχει διαστρέβλωση των στοιχείων της μύτης και έτσι δεν είναι απαραίτητοι ρινικοί νάρθηκες μετεγχειρητικά.
Ποιος είναι υποψήφιος για ενδοσκοπική διασφηνοειδική αφαίρεση όγκου υπόφυσης;
Υποψήφιοι για ενδοσκοπική διασφηνοειδική μικροχειρουργική είναι ασθενείς με:
Αδένωμα υπόφυσης, που είναι ένας όγκος που είτε εκκρίνει είτε όχι ορμόνες που παράγονται από την υπόφυση.
Κρανιοφαρυγγίωμα, που είναι καλοήθης όγκος που προέρχεται από κύτταρα που βρίσκονται κοντά στον μίσχο της υπόφυσης και μπορεί να επεκτείνεται και στην 3η κοιλία του εγκεφάλου.
Κύστη Rathke, που είναι μία καλοήθης κύστη που περιέχει υγρό και απαντάται μεταξύ των λοβών της υπόφυσης
Μηνιγγίωμα, που είναι ένας όγκος που εξορμάται από τις μήνιγγες του εγκεφάλου, δηλαδή την μεμβράνη που περιβάλλει και προστατεύει τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό
Αραχνοειδής κύστη, που είναι καλοήθης κυστική εξεργασία στον υπερεφιππιακό χώρο
Χόρδωμα, που είναι ένας κακοήθης όγκος των οστών, που αναπτύσσεται από υπολείμματα της εμβρυικής νωτιαίας χορδής και βρίσκεται στην βάση του κρανίου.
Αισθησιονευροβλάστωμα, όγκος που εξορμάται από το οσφρητικό επιθήλιο
Όγκους του οφθαλμικού κόγχου, καλοήθεις ή κακοήθεις
Σε περιπτώσεις ενδοκρανίου υπέρτασης ή νόσο Graves (θυροειδούς), για αποσυμπίεση των οπτικών νεύρων και του οφθαλμικού κόγχου.
Ρινόρροια, δηλαδή εκροή εγκαφαλονωτιαίου υγρού από τη μύτη
Ποιος είναι ο κατάλληλος χειρουργός για να πραγματοποιήσει την επέμβαση (ενδοσκοπική διασφηνοειδή χειρουργική υπόφυσης και βάσης κρανίου);
Η ομάδα που είναι σε στενή και απόλυτη συνεργασία αποτελείται από Νευροχειρουργό και Ωτορινολαρυγγολόγο. Ο Νευροχειρουργός είναι ο υπεύθυνος για τον ασθενή, την εφιππιακή και ενδοκρανιακή φάση της επέμβασης και για την αφαίρεση του όγκου. Πάντα όμως την ενδορινική φάση της επέμβασης την πραγματοποιεί ο ΩΡΛ που είναι εξειδικευμένος στην ενδοσκοπική χειρουργική των παραρινίων κόλπων, καθώς επίσης ο ειδικός για την μετεγχειρητική παρακολούθηση της μύτης.
Τι πρέπει να κάνει κανείς πριν το χειρουργείο για την ενδοσκοπική διασφηνοειδής χειρουργική υπόφυσης και βάσης κρανίου;
Ο ασθενής πρέπει να εξετασθεί από Ενδοκρινολόγο, Οφθαλμίατρο και ΩΡΛ, έτσι ώστε να υπάρχει ολοκληρωμένη γνώση της κατάστασής του, και να προταθεί έτσι η κατάλληλη προσέγγιση στο πρόβλημά του. Ο Νευροχειρουργός θα σας εξηγήσει τη διαδικασία, τα οφέλη και τος πιθανούς κινδύνους του χειρουργείου και θα απαντήσει σε όλες τις ερωτήσεις που μπορεί να προκύψουν.
Κωνσταντία Στοφόρου,
Νευροχειρουργός,
