Επανορθωτική Πλαστική Χειρουργική – Αποκατάσταση Μαστών
Συγγραφέας Σπύρος Βλάχος Γράφτηκε στις ,
Η αποκατάσταση ενός μαστού που έχει αφαιρεθεί λόγω καρκίνου ή άλλης ασθένειας είναι μια από τις διαθέσιμες χειρουργικές διαδικασίες σήμερα. Οι σύγχρονες χειρουργικές τεχνικές και τα σύγχρονα ενθέματα έχουν καταστήσει πιθανό για τους χειρουργούς να δημιουργήσουν ένα στήθος που μπορεί να μοιάζει στη μορφή και την εμφάνιση με ένα φυσικό στήθος.
Συχνά, η αποκατάσταση είναι δυνατή αμέσως μετά από την μαστεκτομή, ούτως ώστε ο ασθενής να ξυπνά από το χειρουργείο με ένα υποκατάστατο μαστού ήδη στη θέση του μαστού που αφαιρέθηκε χωρίς να χρειασθεί να βιώσει την εμπειρία της ολικής έλλειψης του στήθους. Αλλά λάβετε υπόψη ότι η αποκατάσταση μαστού μετά μαστεκτομή δεν είναι μια απλή διαδικασία. Υπάρχουν συχνά πολλές επιλογές και πρέπει να τις συζητήσετε διεξοδικά με το γιατρό σας.
Οι παρακάτω πληροφορίες θα σας δώσουν μια βασική κατανόηση της διαδικασίας – πότε μπορεί να γίνει, πώς γίνεται, και ποια αποτελέσματα μπορείτε να αναμένετε. Δεν μπορεί να απαντήσει σε όλες σας τις ερωτήσεις, δεδομένου ότι πολλά εξαρτώνται από την κάθε ασθενή χωριστά.
Οι καλύτερες υποψήφιες για αποκατάσταση μαστού
Οι περισσότερες ασθενείς μετά από μαστεκτομή είναι ιατρικά κατάλληλες για αποκατάσταση, πολλές μάλιστα ταυτόχρονα με την αφαίρεση του στήθους. Οι καλύτεροι υποψήφιοι, εντούτοις, είναι γυναίκες στις οποίες ο καρκίνος, στο βαθμό που μπορεί να καθοριστεί, φαίνεται να αφαιρείται με τη μαστεκτομή. Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους πρέπει να καθυστερήσει η αποκατάσταση. Πολλές γυναίκες δεν είναι έτοιμες να συγκρίνουν όλες τις επιλογές αποκατάστασης ενώ αγωνίζονται να αντιμετωπίσουν τη διάγνωση του καρκίνου. Άλλες απλά δεν θέλουν να έχουν άλλη χειρουργική επέμβαση από αυτήν που είναι απολύτως απαραίτητη. Μερικές ασθενείς μπορεί να ενθαρρυνθούν από τους χειρουργούς τους να περιμένουν, ιδιαίτερα εάν για την αποκατάσταση προγραμματισθεί μια πιο περίπλοκη διαδικασία. Οι γυναίκες με συνοδά προβλήματα υγείας, όπως η παχυσαρκία, η υψηλή πίεση αίματος ή το κάπνισμα, μπορούν επίσης να περιμένουν. Εν πάση περιπτώσει, η ορθή ενημέρωση για τις δυνατότητες και τις επιλογές αποκατάστασης, μπορούν να βοηθήσουν να προετοιμασθεί η ασθενής για τη μαστεκτομή με μια θετικότερη προοπτική για το μέλλον.
Κάθε χειρουργική επέμβαση εγκυμονεί κάποιους κινδύνους
Ουσιαστικά οποιαδήποτε γυναίκα που πρέπει να χάσει το στήθος της εξαιτίας του καρκίνου μπορεί να το αποκαταστήσει μέσω μιας επανορθωτικής χειρουργικής επέμβασης. Αλλά υπάρχουν κίνδυνοι που συνδέονται με οποιαδήποτε χειρουργική επέμβαση και συγκεκριμένες επιπλοκές που συνδέονται με τη συγκεκριμένη διαδικασία.
Γενικά, τα συνηθισμένα προβλήματα της χειρουργικής επέμβασης, όπως η αιμορραγία, η συλλογή υγρού, οι αντιαισθητικές ουλές ή οι δυσκολίες με την αναισθησία, μπορούν να εμφανιστούν αν και είναι σχετικά ασυνήθιστα. Και, όπως με οποιαδήποτε χειρουργική επέμβαση, οι καπνίστριες πρέπει να γνωρίζουν ότι η νικοτίνη μπορεί να καθυστερήσει την επούλωση με συνέπεια τις ευδιάκριτες ουλές και την παρατεταμένη μετεγχειρητική πορεία. Περιστασιακά, αυτές οι επιπλοκές είναι αρκετά σοβαρές ώστε να απαιτήσουν μια επανεπέμβαση. Εάν χρησιμοποιηθεί ένα ένθεμα σιλικόνης, υπάρχει μια μικρή πιθανότητα λοίμωξης, συνήθως μέσα στις πρώτες δύο εβδομάδες μετά από τη χειρουργική επέμβαση. Σε μερικές από αυτές τις περιπτώσεις, το ένθεμα πρέπει να αφαιρεθεί για αρκετούς μήνες έως ότου υφεθή πλήρως η λοίμωξη. Ένα νέο ένθεμα μπορεί αργότερα να τοποθετηθεί. Το πιο κοινό πρόβλημα, η δημιουργία κάψας, εμφανίζεται εάν ο ιστός γύρω από το ένθεμα αρχίζει να σφίγγει. Αυτή η συμπίεση του μαλακού ενθέματος μπορεί να κάνει το στήθος να ψηλαφάται σκληρό. Η κάψα μπορεί να αντιμετωπιστεί με διάφορους τρόπους και απαιτεί μερικές φορές είτε την αφαίρεση της κάψας είτε ίσως αφαίρεση είτε την αντικατάσταση του ενθέματος. Η αποκατάσταση δεν έχει καμία γνωστή επίδραση στην υποτροπή της ασθένειας στο στήθος, ούτε παρεμποδίζει γενικά τη χημειοθεραπεία ή την ακτινοθεραπεία εάν υποτροπιάσει ο καρκίνος. Ο χειρουργός σας μπορεί να συστήσει τη συνέχιση του ελέγχου με μαστογραφίες και στο αναδημιουργημένο και στο κανονικό στήθος. Εάν η αποκατάσταση σας περιλαμβάνει ένα ένθεμα, πρέπει οι τεχνικοί των μαστογραφιών να είναι πεπειραμένοι στις ειδικές τεχνικές που χρειάζονται για να ληφθεί μια αξιόπιστη ακτινογραφία ενός στήθους που αναδημιουργήθηκε με ένα ένθεμα.
Προγραμματισμός της χειρουργικής επέμβασης
Η ασθενής μπορεί να αρχίσει να σκέφτεται για την αποκατάσταση ακόμη και μόλις τεθεί η διάγνωση του καρκίνου. Θα ήταν ιδανικό αν ο χειρουργός μαστού και ο πλαστικός χειρουργός συνεργαστούν για να δημιουργήσουν ένα πλάνο που θα οδηγήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στην αποκατάσταση. Μετά από την αξιολόγηση της υγεία της ασθενούς, ο χειρουργός θα της εξηγήσει ποιες επανορθωτικές επιλογές είναι οι πιο κατάλληλες για την ηλικία, την υγεία, την ανατομία και τους στόχους της. Οι προσδοκίες της ασθενούς και οι δυνατότητες που προσφέρει η επιστήμη πρέπει να συζητηθούν με κάθε ειλικρίνεια μεταξύ ιατρού και ασθενούς. Η αποκατάσταση μετά-μαστεκτομή μπορεί να βελτιώσει την εμφάνιση και να ανανεώσει την αυτοπεποίθηση. Πρέπει να γίνει απόλυτα κατανοητό πως το επιθυμητό αποτέλεσμα είναι η βελτίωση και όχι η τελειότητα. Ο χειρουργός πρέπει επίσης να εξηγήσει την αναισθησία που θα χρησιμοποιήσει, τις δυνατότητες του νοσηλευτικού κέντρου καθώς και τις δαπάνες. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι ασφάλειας υγείας θα καλύψουν το μεγαλύτερο μέρος ή όλο το κόστος της αποκατάστασης μετά-μαστεκτομή.
Προετοιμασία για το χειρουργείο
Ο πλαστικός χειρουργός δίνει συγκεκριμένες οδηγίες για την προετοιμασία της χειρουργικής επέμβασης, συμπεριλαμβανομένων των οδηγιών για τη διατροφή, το κάπνισμα, τη λήψη ή την αποφυγή ορισμένων βιταμινών και φαρμάκων. Πρέπει επίσης να υπάρχει διαθέσιμος κάποιος συγγενής ή φίλος που θα αναλάβει τη μεταφορά από το νοσοκομείο στο σπίτι μετά το χειρουργείο και επίσης να μπορεί να βοηθήσει για μερικές ημέρες στο σπίτι, εάν είναι αυτό απαραίτητο.
Πού γίνεται η επέμβαση
Η αποκατάσταση μαστού περιλαμβάνει συνήθως περισσότερες από μια επεμβάσεις. Το πρώτο στάδιο, είτε γίνεται ταυτόχρονα με τη μαστεκτομή είτε μεταγενέστερα, λαμβάνει χώρα στο νοσοκομείο. Οι ακόλουθες διαδικασίες μπορούν επίσης να γίνουν στο νοσοκομείο αλλά συνήθως δεν απαιτείται νοσηλεία.
Τύπος αναισθησίας
Η γενική αναισθησία προτιμάται σχεδόν πάντα. Σε κάποιες από τις μεταγενέστερες επεμβάσεις μπορεί να γίνει και τοπική. Η απόφαση λαμβάνεται από το χειρουργό και την ασθενή.
Τύπος ενθέματος
Εάν ο χειρουργός συστήσει τη χρήση ενός ενθέματος για την αποκατάσταση του μαστού, αυτό συνήθως είναι από σιλικόνη. Η εκτεταμένη έρευνα του Αμερικάνικου Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) δεν μπόρεσε να αποδείξει ότι υπάρχει σχέση μεταξύ των ενθεμάτων σιλικόνης και του καρκίνου του μαστού, της υποτροπής αυτού ή οποιασδήποτε άλλης νόσου.
Η χειρουργική επέμβαση
Υπάρχουν πολλές επιλογές διαθέσιμες στην αποκατάσταση μαστού. Ο χειρουργός με την ασθενή πρέπει να συζητήσουν αυτήν που είναι πιο κατάλληλη για την ασθενή.
Διάταση ιστών
Αποτελεί την πιο κοινή τεχνική και συνδυάζει την αρχική διάταση των ιστών με την ακόλουθη εισαγωγή ενός ενθέματος. Μετά από τη μαστεκτομή, ο χειρουργός τοποθετεί ένα διατατήρα ιστών κάτω από τους μυς του θώρακα. Μέσω ενός μηχανισμού βαλβίδων που μπαίνει κάτω από το δέρμα, γίνεται η τακτική έγχυση φυσιολογικού ορού για να γεμίσει βαθμιαία ο διατατήρας κατά τη διάρκεια αρκετών εβδομάδων ή μηνών. Όταν έχει τεντώσει το δέρμα πάνω από την περιοχή του διατατήρα, τότε μπορεί αυτός να αφαιρεθεί σε μια δεύτερη επέμβαση και ένα μονιμότερο ένθεμα να τοποθετηθεί. Η θηλή και η άλως, αναδημιουργούνται σε μια επακόλουθη επέμβαση.
Αποκατάσταση με κρημνούς
Μια εναλλακτική προσέγγιση στην αποκατάσταση του μαστού αποτελεί και η χρήση ιστών που λαμβάνεται από άλλα μέρη του σώματος, όπως η πλάτη, η κοιλία, ή οι γλουτοί. Αυτός ο τύπος χειρουργικής επέμβασης είναι πιο σύνθετος από την διάταση ιστών. Ουλές θα υπάρχουν και στο σημείο από όπου λαμβάνεται ο ιστός για την αποκατάσταση. Η μετεγχειρητική πορεία διαρκεί περισσότερο αλλά μακροχρόνια τα αποτελέσματα είναι καλύτερα και το στήθος έχει πιο φυσικό σχήμα.
Συμπληρωματικές επεμβάσεις
Αυτές οι επεμβάσεις είναι πιο απλές από την αρχική και περιλαμβάνουν την αντικατάσταση του διατατήρα με ένα μόνιμο ένθεμα, τη δημιουργία νέας θηλής καθώς και επέμβαση ανόρθωσης ή μείωσης στον άλλο μαστό για να επιτευχθεί συμμετρία.
Μετά από τη χειρουργική επέμβαση
Είναι πιθανό να αισθανθεί η ασθενής κόπωση και άλγος για μια ή δύο εβδομάδες μετά από την αποκατάσταση. Αυτό μπορεί σχετικά εύκολα να ελεγχθεί με φαρμακευτική αγωγή. Ανάλογα με την έκταση της χειρουργικής επέμβασης, η ασθενής παίρνει εξιτήριο μέσα στις επόμενες δύο ημέρες συνήθως. Τα ράμματα αφαιρούνται σε 10 με 14 ημέρες.
Επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες
Μπορεί να πάρει μερικές εβδομάδες για να μπορέσει η ασθενής να επιστρέψει πλήρως σε όλες τις δραστηριότητες. Καλό είναι να αποφεύγεται στην αρχή η άσκηση, το σήκωμα μεγάλων και βαριών αντικειμένων. Οι περισσότερα ουλές θα ξεθωριάσουν σημαντικά με την πάροδο του χρόνου, αν και μπορεί να πάρει έως και δύο έτη. Δεν θα εξαφανιστούν ποτέ εξ ολοκλήρου.
Το νέο λουκ
Το νέο στήθος μπορεί να μην έχει το ίδιο περίγραμμα με το στήθος πριν από τη μαστεκτομή, ούτε ακριβώς θα ταιριάξει με το αντίθετο στήθος. Αλλά αυτές οι διαφορές θα είναι προφανείς μόνο στην ίδια την ασθενή. Για τους περισσότερους ασθενείς μαστεκτομής, η αποκατάσταση μαστού βελτιώνει εντυπωσιακά την εμφάνιση και την ποιότητα ζωής τους.
Σπύρος Βλάχος,
Πλαστικός Χειρουργός
