Το στίγμα της αυτοκτονίας
Συγγραφέας Πέτρος Σκαπινάκης Γράφτηκε στις ,
Το κοινωνικό στίγμα και η προκατάληψη είναι εχθροί μας. Κάθε άνθρωπος διδάσκεται ήδη από την παιδική ηλικία, ότι η αυτοκτονία είναι ντροπή, αμαρτία, αδυναμία, εγωισμός και μέσο χειραγώγησης. Διδάσκεται επίσης ότι η αυτοκτονία είναι κάτι μεταδοτικό και τα άτομα που αυτοκτονούν θέλουν να βλάψουν τους γύρω τους.
Τίποτα από όλα αυτά δεν είναι αλήθεια. Δεν υπάρχει καμία επιστημονική μελέτη που να επιβεβαιώνει ότι σημαντικό ποσοστό ατόμων που αυτοκτόνησαν έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά.
Αλλά, τα παιδιά πιστεύουν όσα τους διδάσκουν. Έτσι, κάθε άτομο από το οποίο ζητάμε βοήθεια για αυτόν το λόγο, έχει μάθει να μας αντιμετωπίζει με φόβο, περιφρόνηση και αποστροφή. Ακόμη χειρότερα, όταν νιώσουμε ότι θέλουμε να αυτοκτονήσουμε, επιβάλλουμε αυτές τις σκέψεις στον εαυτό μας. Μεγάλο μέρος των έμμονων σκέψεων της κατάθλιψης
“δεν είμαι αρκετά καλός, είμαι ανόητος, είμαι αποτυχημένος, δεν έχω δύναμη, δεν έχω θέληση” ,
είναι απλώς η αντανάκλαση του στίγματος που έχουμε μέσα μας. Το στίγμα, μάς προκαλεί πόνο και μάς αποτρέπει από το να ζητήσουμε βοήθεια. Κάνει τους γύρω μας να μάς αποφεύγουν, να φοβούνται να μάς μιλήσουν ή ακόμη και να μάς προσβάλλουν.
Η κοινωνική καταπίεση είναι εχθρός μας εδώ και χιλιάδες χρόνια, αλλά οι σύμμαχοί μας μετρούν εκατομμύρια χρόνια βιολογικής εξέλιξης. Έχουμε γεννηθεί με τη θέληση για ζωή. Είναι το πιο πολύτιμο χαρακτηριστικό μας και το μοιραζόμαστε με όλα τα πλάσματα της γης. Κάθε στιγμή, εκατομμύρια λειτουργίες συμβαίνουν στο σώμα μας και το μυαλό μας, που είναι σχεδιασμένες για να μας κρατάνε στη ζωή. Μέχρι σήμερα τουλάχιστον, η δύναμη για ζωή είναι πιο ισχυρή από δυνάμεις καταστροφικές για τον άνθρωπο. Πολλοί από εμάς έχουν περάσει δύσκολες περιόδους, στις οποίες μια εσωτερική φωνή έλεγε:
“Καλύτερα να κάνεις κακό στον εαυτό σου”, “Η ζωή σου είναι μόνο πόνος και δυστυχία”, “Θα μπορούσες να τελειώσεις με όλα αυτά”.
Παρ’ όλα αυτά, ζούμε ακόμα. Η θέληση για ζωή είναι γραμμένη στο υποσυνείδητό μας και μας μιλάει ακόμη και αν δεν το αντιλαμβανόμαστε. Αυτά είναι που μας κάνουν να συνεχίζουμε, ακόμα και όταν υπάρχουν φωνές που μας προστάζουν το αντίθετο.
Στην πραγματικότητα η δύναμη για ζωή είναι γραμμένη στα κύτταρά μας, αλλιώς δεν θα είχαμε επιζήσει τόσα χρόνια. Όπως όλα τα ζωντανά πλάσματα, μπορούμε να ανακάμψουμε από τραυματισμούς ή από δυστυχίες.
Αν ζούμε σε υγιές περιβάλλον, έχουμε υγιή συμπεριφορά και υγιείς σχέσεις, μπορούμε να θεραπευτούμε.
Πρέπει να προσδιορίσουμε τα γεγονότα που μας τραυμάτισαν, που μας έκαναν να νιώσουμε κακοποίηση, παραμέληση, θλίψη και απώλεια. Έχουμε χρέος να παρέχουμε στον εαυτό μας σωστή φροντίδα και περίθαλψη. Χρειαζόμαστε ένα μέρος ασφαλές να εκφράσουμε τον εαυτό μας αλλά και να νιώσουμε ευπρόσδεκτοι.
Έχουμε ανάγκη από λεπτή προσοχή με σεβασμό στο πρόβλημά μας, καθώς θα περιγράφουμε το πώς νιώθουμε, με όσες λεπτομέρειες θέλουμε και όσες φορές το χρειαζόμαστε.
Αν τα εξασφαλίσουμε αυτά, όχι απλώς θα παραμείνουμε ζωντανοί αλλά, θα ζούμε και μια καλή ζωή.
Ζωή δηλαδή, που θα είναι απαλλαγμένη από το βάρος της κατάθλιψης και της αυτοκτονικότητας.
Δημιουργική και παραγωγική ζωή, ζωή γεμάτη από φιλίες και αγάπη.
Πέτρος Σκαπινάκης,
Καθηγητής Ψυχιατρικής
