Ο ρόλος της πίστης στην αντιμετώπιση της υπογονιμότητας
Συγγραφέας Χαρούλα Μαθιοπούλου Μπιλάλη Γράφτηκε στις ,
Τα προβλήματα γονιμότητας και η αντιμετώπισή τους, εκτός από εξειδικευμένη ιατρική βοήθεια και σύγχρονες τεχνικές αντιμετώπισης, απαιτούν αφιέρωση χρόνου, θετική διάθεση αλλά και ψυχικό σθένος.
Αν και πρόκειται για μια φαινομενικά αποκλειστικά σωματική πρόκληση, οι άμεσα ενδιαφερόμενοι δεν αργούν να συνειδητοποιήσουν ότι καθίσταται μία δοκιμασία που συνδέεται τόσο με το πνεύμα όσο και την ψυχή τους.
Αν υπήρχε «συνταγή της επιτυχίας» θα περιελάμβανε υψηλές δόσεις ψυχικής δύναμης, αναμειγμένες με πίστη, ακεραιότητα και αντοχή.
Η γνωριμία με τον άλλον και η γνωριμία με τον εαυτό
Η αντιμετώπιση της υπογονιμότητας αποτελεί ένα ταξίδι μέσα από το οποίο το ζευγάρι έχει την ευκαιρία να συνδεθεί βαθύτερα και πιο ουσιαστικά, με την έλευση του παιδιού του να είναι ένας κοινός και συνειδητοποιημένος στόχος ζωής. Πέραν της σύνδεσης με τον σύντροφό τους, όμως, οι υποψήφιοι γονείς έχουν την ευκαιρία να συνδεθούν και με το υψηλότερο «εγώ» τους, αυτό που θα κληθούν όταν επιτευχθεί η εγκυμοσύνη να θέσουν σε δεύτερη μοίρα στο πλαίσιο της ιερής γονεϊκής αγάπης.
Η αντιμετώπιση υπογονιμότητας ως ταξίδι αυτογνωσίας
Πριν θυσιάσουν όμως το «εγώ» τους, έχουν την ευκαιρία να το γνωρίσουν καλύτερα και να οδηγηθούν μέσω των τεχνικών αντιμετώπισης της υπογονιμότητας σε νέα, μαγικά και πρωτόγνωρα μονοπάτια πνευματικότητας, αυτογνωσίας και ενσυνειδητότητας.
Μια «υπερδύναμη» που καλούνται να αναπτύξουν είναι η πίστη: πίστη στον εαυτό τους, στον σύντροφό τους, στο σώμα τους και τις δυνατότητές του. Πίστη στην ίδια τη ζωή. Χωρίς θρησκευτική χροιά και περιοριστικές κοινωνικές επιταγές, πρόκειται για τη δύναμη της ισχυρής θέλησης σε συνδυασμό με την βαθιά πεποίθηση ότι το όνειρό τους θα πραγματοποιηθεί.
Απόδοση ευθυνών, αυτή η (κοινωνική) μάστιγα
Η διατήρηση της πίστης αυτής ζωντανής δεν αποτελεί εύκολο επίτευγμα αν αναλογιστεί κανείς όλη την κοινωνική πίεση που ασκείται στο ζευγάρι, τις συνεχείς αδιάκριτες ερωτήσεις του ευρύτερου οικογενειακού κύκλου, του στιγματισμού και της γενικότερης ανάγκης για «επίρριψη ευθυνών». Δεν είναι τυχαίο που συχνά όσοι υποβάλλονται σε θεραπείες γονιμότητας παρουσιάζουν συμπτώματα κατάθλιψης, αυξημένο άγχος και γενικότερη ψυχολογική δυσφορία.
Αποδοχή σημαίνει δύναμη, όχι ήττα
Συνήθως, στα πρώτα στάδια συνειδητοποίησης του προβλήματος, ο μηχανισμός άμυνας που ενεργοποιείται στο ζευγάρι που δυσκολεύεται να συλλάβει είναι η άρνηση. Από την στιγμή που αυτή ξεπεραστεί και οι δυο τους αναγνωρίσουν και αποδεχθούν την υφιστάμενη κατάσταση, ξεκινούν οι νέες προκλήσεις. Σε αυτές είναι που η πίστη δεν είναι απλώς θεμιτή, προαιρετική και «καλοδεχούμενη», αλλά απαραίτητη: Ένας ακρογωνιαίος λίθος.
Γονιμότητα και αυταξία
Αν και οι διαστάσεις του προβλήματος της υπογονιμότητας διογκώνονται στις γυναίκες, των οποίων η αναπαραγωγική λειτουργία πολλές φορές αντιμετωπίζεται ως η μεγαλύτερη χρησιμότητά τους από την κοινωνία, πιέζονται εξίσου και οι άντρες. Μεγαλώνοντας σε ένα περιβάλλον όπου η γυναίκα εξαίρεται για τη δυνατότητά της να γεννά και να δημιουργεί τη ζωή και ο άντρας αποδεικνύει τον ανδρισμό του από το πόσο «γόνιμος» είναι, δεν είναι να απορεί κανείς για τα προαναφερθέντα συμπτώματα κατάθλιψης.
Είναι σημαντικό να καταστεί εξ αρχής σαφές ότι η υπογονιμότητα αποτελεί μία πάθηση με σαφή ορισμό. Όλοι είμαστε ανθρώπινα όντα, ο καθένας με διαφορετικό οργανισμό και ανάγκες, ενώ είναι απόλυτα φυσιολογικό να μην λειτουργούν άπαντες με παρόμοιους μηχανισμούς και, ως εκ τούτου, να ανταποκρίνονται με τον ίδιο τρόπο στα ίδια εξωτερικά ερεθίσματα.
Η δυσκολία σύλληψης δεν σημαίνει ότι το ζευγάρι κάνει κάτι λάθος ή είναι λιγότερο ικανό από άλλα ζευγάρια που έχουν τεκνοποιήσει και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αφήσουν τη σχέση τους εκτεθειμένη στο άγχος, να βάλλεται από τις αμφιβολίες: Καμία ζωή δεν μπορεί να έρθει στον κόσμο αντλώντας δύναμη από τον φόβο.
Εν αντιθέσει, μια νέα ζωή μπορεί να γεννηθεί αν υπάρχουν τα συστατικά που υπερνικούν τον φόβο, που δεν είναι άλλα από τη δύναμη και την ελπίδα και αυτά βρίσκονται κρυμμένα σε κάθε σπιθαμή της πίστης.
Όπου υπάρχει πίστη, μια νέα ζωή ξεπροβάλλει
Η βαθιά αυτή σιγουριά ότι στο τέλος θα επέλθει το επιθυμητό αποτέλεσμα συμβάλλει στην επίτευξη της ισορροπίας ανάμεσα στις τέσσερις «διαστάσεις» του σώματος, της φυσικής, της ενεργητικής, της διανοητικής και της πνευματικής. Εξωτερικοί παράγοντες όπως η βοήθεια από έναν καταρτισμένο γιατρό, η υγιεινή διατροφή, ενισχυμένη με όλα τα κατάλληλα θρεπτικά συστατικά, τα εξειδικευμένα συμπληρώματα, ο ποιοτικός ύπνος και η αρμόδια φαρμακευτική αγωγή μπορούν να συμβάλλουν στην εξασφάλιση των περισσότερων παραμέτρων που σχετίζονται με την επίτευξη μιας εγκυμοσύνης.
Δεν πρέπει όμως να υποτιμάται και η σημασία άλλων, φαινομενικά δευτερευόντων παραγόντων, όπως της θετικής ψυχολογίας και εσωτερικής ηρεμίας – ευφορίας. Εδώ είναι που η πίστη, η εμπιστοσύνη σε κάτι φαινομενικά ακόμη άγνωστο και αβέβαιο, έρχεται να συνδράμει με τον δικό της τρόπο στην προσπάθεια σύλληψης.
Μαγεία ή απλή χημεία;
Κατά τη διάρκεια των θεραπειών γονιμότητας, η σχέση του ζευγαριού δοκιμάζεται, περνά από διακυμάνσεις και καλείται να βγει ακλόνητη από μια πρόκληση εξ ορισμού απαιτητική. Η πίστη είναι αυτή που μπορεί να βοηθήσει και τους δύο συντρόφους να βγουν από τα πιο σκοτεινά μονοπάτια της δοκιμασίας αυτής, φωτίζοντάς τα με τη δύναμη της ελπίδας.
Άλλωστε, δεν πρέπει να παραβλέπουμε πόσο ισχυρό εργαλείο είναι το μυαλό, το οποίο όσο απομακρύνεται από τη θετικότητα και την ευφορία που του παρέχει η δύναμη της πίστης, καθίσταται ακόμη δυσκολότερη η επιθυμητή σύλληψη.
Με την εστίαση σε όσα πραγματικά θέλουν και την ενίσχυση της πεποίθησης ότι θα το επιτύχουν, οι υποψήφιοι γονείς καταφέρνουν να αποδώσουν μεγαλύτερη προσοχή και ενέργεια στην πολυπόθητη εγκυμοσύνη, παρά στα προσωρινά εμπόδια. Εν αντιθέσει, η απόγνωση, το αίσθημα άγχους και κατάστασης έλλειψης, δεν τους επιτρέπει να απαγκιστρωθούν από τον πανικό και τα μέχρι τώρα προβλήματα, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο κακής πνευματικής και σωματικής απόδοσης.
Η ακλόνητη πίστη νοηματοδοτεί την σκληρή προσπάθεια του ζευγαριού, παρέχοντάς του τα απαραίτητα κίνητρα να συνεχίσει: Δεν πρόκειται για ευχές και ουτοπικά όνειρα αλλά για τη βεβαιότητα ότι η δοκιμασία αυτή θα έχει αίσιο τέλος και το σθένος ψυχής τους θα δικαιωθεί.
Η ειδοποιός διαφορά της δύναμης αυτής με κάθε άλλη φαρμακευτική αγωγή και θεραπεία, είναι η εσωτερική της προέλευση: Η πίστη πηγάζει μέσα από τον καθένα και δεν μπορεί να αμφισβητηθεί παρά μόνο αν ο ίδιος το επιτρέψει.
Οι αμφιβολίες είναι εν προκειμένω ο μεγαλύτερος και πιο ύπουλος εχθρός, αυτός που σαμποτάρει με τον αποτελεσματικότερο τρόπο τις προσπάθειες του ζευγαριού να αποκτήσει παιδί. Αν η ελπίδα είναι το καθοδηγητικό φως του, οι αμφιβολίες αποτελούν την «κουρτίνα» εκείνη που το εμποδίζει να περάσει.
Δεν είναι τυχαίο που το άγχος, ο φόβος και η αρνητική ψυχολογία έχουν και σωματικές προεκτάσεις, γεγονός που έχει φυσικά αντίκτυπο και στις περιπτώσεις θεραπείας της γονιμότητας. Τα ζευγάρια που επιτρέπουν στο στρες να τα καταβάλλει και να κυριεύσει τη ζωή τους, αφήνοντας τις ανησυχίες να «μολύνουν» την ιερή τους προσπάθεια, βιώνουν εξαιρετικά αγχωτικές καταστάσεις.
Αυτό δεν επηρεάζει φυσικά μόνο την ψυχολογία, αλλά έχει και σωματικές προεκτάσεις, επιβραδύνοντας ή και εμποδίζοντας την επίτευξη υγιούς εγκυμοσύνης και γέννας.
Όταν ο άντρας ή η γυναίκα σύντροφος αισθάνεται αγχωμένος, πιεσμένος και εξαντλημένος, το νευρικό του σύστημα απελευθερώνει ορμόνες όπως η κορτιζόλη ή αλλιώς ορμόνες του στρες. Αυτά με τη σειρά τους προκαλούν αύξηση του καρδιακού ρυθμού, ρηχή αναπνοή, υψηλή αρτηριακή πίεση, έντονη θλίψη, ευερεθιστότητα, αϋπνία και πονοκεφάλους.
Λόγω της εσωτερικής αυτής πάλης, και της αίσθησης που δημιουργείται στον οργανισμό ότι καλείται να αντιμετωπίσει μια εξαιρετικά αγχωτική κατάσταση, κάθε σύστημα που δεν είναι άμεσα απαραίτητο για την επιβίωση, όπως το αναπαραγωγικό, υπολειτουργεί. Με τη δύναμη της πίστης όμως, τα επίπεδα του στρες πέφτουν και επέρχεται η σωματική, πνευματική και ψυχική ισορροπία, η οποία με τη σειρά της επιτρέπει τη σωστότερη λειτουργία του αναπαραγωγικού συστήματος και προάγει τη δημιουργία μιας νέας ζωής.
Εν κατακλείδι
Η ενίσχυση τη θετικής ψυχολογίας των ζευγαριών που ακολουθούν μια τέτοια θεραπεία, δεν πρέπει να υποτιμάται ως δευτερεύουσα ούτε να θεωρείται μια ρομαντική πολυτέλεια. Η σωματική και η ψυχική υγεία είναι δύο συγκοινωνούντα δοχεία, στα οποία οφείλουν οι υποψήφιοι νέοι γονείς να αποδίδουν εξίσου μεγάλη βαρύτητα, όσο δύσκολο και αν φαίνεται ορισμένες φορές.
Με τη δύναμη της πίστης, σώμα και πνεύμα συμμαχούν για την επίτευξη και του πιο δύσκολου φαινομενικά στόχου, φέρνοντας αποτελέσματα που σε άλλη περίπτωση θα φάνταζαν αδύνατα.
Χαρούλα Μαθιοπούλου Μπιλάλη,
Μοριακή Βιολόγος
