Διπολική Διαταραχή
Συγγραφέας Πέτρος Σκαπινάκης Γράφτηκε στις ,
Τι είναι η Διπολική Διαταραχή;
Η Διπολική Διαταραχή (παλαιότερος όρος που έχει εγκαταλειφθεί: μανιοκατάθλιψη), θεωρείται μια ψυχιατρική διαταραχή, η οποία επιφέρει ασυνήθιστες εναλλαγές της συναισθηματικής διάθεσης, της δραστηριότητας και της γενικότερης λειτουργικότητας του ατόμου.
Σε αντίθεση με τη συνήθη μεταβλητότητα της διάθεσης, τα “πάνω” και τα “κάτω”, στην περίπτωση της διπολικής διαταραχής, οι εναλλαγές αυτές έχουν ιδιαίτερα σοβαρό και επίμονο χαρακτήρα. Συνοδεύονται από σημαντική έκπτωση στον κοινωνικό και επαγγελματικό τομέα της ζωής του ατόμου ή στη σχολική επίδοση. Ωστόσο, η διπολική διαταραχή είναι δυνατό να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, δίνοντας στο άτομο τη δυνατότητα να έχει μια παραγωγική ζωή.
Ο κίνδυνος νόσησης από διπολική διαταραχή ανέρχεται, κατά μέσο όρο, στο 1% στην διάρκεια τη ζωής. Μια δεδομένη χρονική στιγμή, 0.3%-0.5% του γενικού πληθυσμού μπορεί να πάσχει από διπολική. Υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα μπορεί να πάσχουν από 20.000-40.000 από το πρόβλημα αυτό. Εμφανίζεται συνήθως περί το τέλος της εφηβείας ή ενωρίς στην ενήλικη ζωή, ενώ δεν αποκλείεται τα πρώτα συμπτώματα να παρουσιαστούν κατά την παιδική ηλικία ή ακόμη και πολύ αργότερα στη ζωή. Συνήθως δε γίνεται άμεσα αντιληπτή η νοσηρότητα των συμπτωμάτων. Πολλοί άνθρωποι υποφέρουν χρόνια, πριν γίνει η διάγνωση και εφαρμοσθεί η κατάλληλη θεραπεία. Όπως και με τον σακχαρώδη διαβήτη ή κάποια καρδιολογικά νοσήματα, η διπολική διαταραχή έχει χρόνιο χαρακτήρα και απαιτεί προσεκτική αντιμετώπιση καθόλη τη διάρκεια της ζωής του ατόμου.
Η διπολική διαταραχή επηρεάζει τόσο τη λειτουργία της διάθεσης όσο και τη λειτουργία της σκέψης. Κινητοποιεί ανεπιθύμητες ή ακραίες συμπεριφορές και συχνά περιορίζει την ίδια την επιθυμία, τη θέληση του ατόμου να ζήσει. Αν και θεωρείται ότι έχει κυρίως νευροβιολογική βάση, το άτομο βιώνει την ψυχολογική διάσταση του προβλήματος. Ακόμη και στις περιπτώσεις που το άτομο παρουσιάζει ευφορία, αυτή δεν είναι ευχάριστη και το άτομο πραγματικά υποφέρει.
“Έχω την τύχη να έχω επιβιώσει από την αρρώστια μου, έχω την τύχη να έχω δεχθεί την καλύτερη δυνατή θεραπευτική φροντίδα, έχω την τύχη να έχω αυτούς τους φίλους, τους συναδέλφους και την οικογένεια που έχω…”. Αυτά γράφει η Kay Jamison, Καθηγήτρια Κλινικής Ψυχολογίας στην Αμερική, που αποκάλυψε ότι έχει η ίδια διπολική διαταραχή στο έξοχο βιβλίο της “An unquiet mind” (Ένα Ανήσυχο Μυαλό – εκδ. Univ. Studio Press).
Ποια είναι τα συμπτώματα της Διπολικής Διαταραχής;
Η Διπολική Διαταραχή προκαλεί διακριτά επεισόδια που χαρακτηρίζονται από ευφορία ή/και ευερεθιστότητα στο ένα άκρο, η από μελαγχολία / απελπισία στο άλλο άκρο. Πρόκειται για επεισόδια μανίας και κατάθλιψης αντίστοιχα, ενώ μεταξύ των επεισοδίων αυτών το άτομο έχει φυσιολογική διάθεση (νορμοθυμία). Παράλληλα παρατηρούνται σημαντικές μεταβολές στην ενεργητικότητα και τη συμπεριφορά.
Πολύ συχνά η διπολική διαταραχή συγχέεται με την κυκλοθυμία, δηλαδή τις εναλλαγές της διάθεσης που μπορεί να παρατηρούνται μέσα στην ημέρα σε κάποια άτομα.
Η διπολική διαταραχή δεν χαρακτηρίζεται από εναλλαγές μέσα στην ημέρα αλλά από διακριτά επεισόδια είτε κατάθλιψης (κάθε μέρα, σχεδόν όλη μέρα) είτε μανίας (κάθε μέρα, σχεδόν όλη μέρα). Όταν τα επεισόδια αυτά περάσουν ο ασθενής συνήθως έχει σταθερή και φυσιολογική διάθεση και όχι κυκλοθυμία.
Πέτρος Σκαπινάκης,
Καθηγητής Ψυχιατρικής
