Σύνδρομο παγίδευσης ιγνυακής αρτηρίας
Συγγραφέας Νεόφυτος Ζαμπάς Γράφτηκε στις ,
Τι είναι η ιγνυακή αρτηρία?
Η ιγνυακή αρτηρία είναι η αρτηρία που περνά πίσω από την άρθρωση του γόνατος και είναι η κύρια αρτηρία που μεταφέρει το αίμα στο σκέλος κάτω από το γόνατο. Είναι η συνέχεια της επιπολής μηριαίας αρτηρίας και περιφερικά διαχωρίζεται στην πρόσθια και την οπίσθια κνημιαία και την περονιαία αρτηρία.
Φυσιολογικά η αρτηρία πίσω από το γόνατο πορεύεται ανάμεσα στις δύο κεφαλές του γαστροκνημίου μυός την έσω και την έξω. Ό γαστοκνήμιος μυς κάμπτει την κνήμη και μαζί με άλλους μυς κάμπτει πελματιαίως το πόδι.
Φυσιολογική πορεία ιγνυακής αρτηρίας – popliteal artery
Τι είναι το σύνδρομο παγίδευσης της ιγνυακής αρτηρίας?
Όταν η ιγνυακή αρτηρία δεν πορεύεται ανάμεσα στις δύο κεφαλές του γαστροκνημίου μυός αλλά περνά κάτω από την έσω κεφαλή του γαστοκνήμιου μυός τότε έχουμε το σύνδρομο παγίδευσης της ιγνυακής αρτηρίας. Η ανώμαλη αυτή πορεία της ιγνυακής αρτηρίας είναι εμβρυογενής όταν σχηματίζονται τα αγγεία. Με αυτό τον τρόπο κατά την βάδιση η ιγνυακή αρτηρία πιέζεται από την έσω κεφαλή του γαστροκνημίου μυός. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την μειωμένη παροχή αίματος στους μυς της κνήμης και οδηγεί σε πόνο στην κνήμη που μοιάζει με κράμπα κατά την άσκηση. Επακόλουθο της κατάστασης αυτής με τον καιρό, είναι η επαναλαμβανόμενη πίεση στην αρτηρία να τραυματίζει το εσωτερικό της και προκαλείται στένωση του αυλού της.
Τα άτομα που πάσχουν από σύνδρομο παγίδευσης της ιγνυακής αρτηρίας είναι συνήθως νεαρά και εμφανίζουν πόνο κατά την βάδιση, το τρέξιμο, στο ανέβασμα σκάλας και κατά την βάδιση σε ανηφόρα, στους μύες της κνήμης, που τους αναγκάζει να σταματήσουν. Συνήθως εκδηλώνεται μετά την ηλικία των 20 όταν πολλοί νεαρά άτομα αυξάνουν την σωματική τους δραστηριότητα και την άσκηση με βάρη. Το σύνδρομο μπορεί να εκδηλωθεί σε άντρες αλλά και σε γυναίκες.
Ανάλογα με την πορεία της αρτηρίας αλλά και τον μυ ή τένοντα που την πιέζει έχουμε τέσσερις υποδιαιρέσεις του συνδρόμου παγίδευσης της ιγνυακής αρτηρίας.
Το σύνδρομο περιγράφηκε αρχικά από τον Anderson Stuart, ένα φοιτητή ιατρικής. Αργότερα το 1959 οι Hamming και Vink πρώτοι περιέγραψαν την αντιμετώπιση του συνδρόμου σε ένα δωδεκάχρονο ασθενή.
Πως γίνεται η διάγνωση του συνδρόμου παγίδευσης της ιγνυακής αρτηρίας?
Στην κλινική μας υπάρχει η εμπειρία και η τεχνογνωσία για την διάγνωση του συνδρόμου παγίδευσης της ιγνυακής αρτηρίας. Η κλινική εξέταση και το διαγνωστικό έγχρωμο duplex μπορεί να δώσει την διάγνωση. Επιπρόσθετος απεικονιστικός έλεγχος με μαγνητική ή αξονική αγγειογραφία μπορεί να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.
Αξονική αγγειογραφία που απεικονίζει απόφραξη της ιγνυακής αρτηρίας σε γυναίκα 40 ετών με σύνδρομο παγίδευσης ιγνυακής αρτηρίας και εκδήλωση πόνου στην κνήμη κατά την βάδιση. Το βέλος καταδεικνύει το σημείο της απόφραξης.
Μπορεί να θεραπευτεί το σύνδρομο απόφραξης της ιγνυακής αρτηρίας με στεντ?
Τα μεταλλικά στέντ χρησιμοποιούνται στην θεραπεία της αρτηριακής νόσου που προκαλείται από αθηρωμάτωση. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι ασθενείς με παγίδευση της ιγνυακής αρτηρίας δεν έχουν αθηρωμάτωση. Επίσης η θέση της αρτηρίας πίσω από την άρθρωση του γόνατος δεν ενδείκνυται για τοποθέτηση στέντ. Αντίθετα η τοποθέτηση στέντ μπορεί να περιπλέξει την θεραπεία και πρέπει να αποφεύγεται.
Ποια η χειρουργική θεραπεία για το σύνδρομο παγίδευσης της ιγνυακής αρτηρίας?
Η χειρουργική επέμβαση έχει σκοπό την αποσυμπίεση της αρτηρίας από την πίεση των μυών και των τενόντων. Συνήθως διενεργείται με μια τομή πίσω από το γόνατο μήκους 10-12 εκατοστών. Εάν η αρτηρία είναι αποφραγμένη πλήρως μπορεί να γίνει παράκαμψη (by pass) με φλεβικό μόσχευμα ή επιδιόρθωση της.
Χειρουργικό παρασκεύασμα της ιγνυακής αρτηρίας. Φαίνεται καθαρά περιβρογχισμένος με το κίτρινο χρώμα ο τένοντας που συμπιέζει την αρτηρία που είναι περιβρογχισμένη με το κόκκινο χρώμα vessel loop.
Το τελικό αποτέλεσμα. Στην περίπτωση αυτή έγινε παράκαμψη με αυτόλογο φλεβικό μόσχευμα.
Η τομή και το τελικό αποτέλεσμα
Πόσο διαρκεί η ανάρρωση μετά το χειρουργείο?
Μία με τρείς ημέρες διαρκεί η παραμονή στο νοσοκομείο. Η κινητοποίηση και η βάδιση άμεση. Η φυσιοθεραπεία ξεκινάει μετά την έξοδο από το νοσοκομείο στο σπίτι.
Είναι επιτυχής η επέμβαση?
Η επέμβαση είναι επιτυχής και η ανάρρωση καλή μετά το χειρουργείο αφού αποκατασταθεί η ροή και αποσυμπιεστεί η αρτηρία.
Νεόφυτος Ζαμπάς,
Αγγειοχειρουργός
